Bilim ve teknolojinin engellilerin hayatlarını nasıl iyileştirdiğine ilişkin son gelişmeler, geçtiğimiz Cumartesi günü Pekin'de bir etkinlikte sergilendiği haberini okuyunca bunu yazmam gerekir diye düşündüm. Çünkü bu haberleri okumak bile engeliler için önemli ve umut aşılayan gelişmeler.
"Daha Kapsayıcı Bir Dünya İçin Teknolojinin Kullanımı" temasıyla düzenlenen etkinlikte, yapay zekanın işitme kaybı olan kişilerin iletişim kurmasına nasıl yardımcı olduğu, sınırlı hareket kabiliyeti olan kişilerin dış iskeletlerle nasıl rehabilite edilebileceği ve beyin-makine ara yüzlerinin tetrapleji hastalarının robotik uzuvlarını nasıl hareket ettirebildiği vurgulanıyor.
Haberde bu konuda çalışmalar yapan ve gelişmeleri anlatan yetkililerin açıklamaları şöyle:
Tsinghua Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Bölümü profesörü Hong Bo, araştırma ekibinin beyin-makine ara yüzü teknolojisini kullanarak üç tetraplejik hastanın hareket kabiliyetini bir miktar geri kazanmasına yardımcı olduğunu söylüyor.
Hong, "Beyne madeni para büyüklüğünde bir elektrot yerleştirilerek nöron sinyalleri toplanıyor ve harici cihazlar için kontrol komutlarına dönüştürülüyor. Böylece felçli hastalar, robotik kolları kontrol ederek nesneleri yalnızca düşünceleriyle kavrayıp hareket ettirebiliyorlar" diyor.
Hong ayrıca; 17 aylık klinik deneylere dayanarak, bu teknolojinin güvenli ve etkili olduğunu kanıtlandığını ekleyerek "Engelli bireylerin dışarı çıkma hakkı herkesle aynıdır ve teknoloji bu noktada onlara daha fazla yardım sağlayarak fark yaratabilir..." diye açıklıyor.
Kaliforniya Üniversitesi, Makine Mühendisliği profesörü ve Phoenix dış iskeletinin geliştirme ekibinin lideri olan Homayoon Kazerooni, giysinin hareket kabiliyeti kısıtlı kişilerin ayakta durmasını ve yürümesini sağladığını söylüyor.
Homayoon Kazerooni, "Bu, üç parçadan oluşan modüler; bir dış iskelet: uzatma ve hareket sağlayan güçlendirilmiş bir diz desteği ve kalça desteği ile ayak bileği-ayak ortezi. Kullanıcılar her parçayı bağımsız olarak takıp çıkarabilir" diyor.
Kazerooni, "Hafif, giyilmesi kolay dış iskelet kullanıcının yürüyüşünü ve çeşitli göstergeleri gerçek zamanlı olarak izler. Bir mobil telefon ara yüzü kullanıcıların ayağa kalkma, oturma ve yürümeyi kontrol etmelerine olanak tanır" diyerek, akıllı sistemin duruşu nasıl yavaşlatacağını, hızlandıracağını ve ayarlayacağını öğrenerek, minimal bakım veren desteğiyle evde rehabilitasyonu gelecekteki bir gerçeklik haline getireceğini ekliyor.
Ancak, "Şu anda bu cihazlar bireyler için uygun fiyatlı değil. Oldukça pahalılar, ancak fiyatları düşürerek onları akülü tekerlekli sandalyelerle karşılaştırılabilir hale getirmeye doğru gidiyoruz" diye açıklıyor.
Ortez ve protez konusunda uzmanlaşmış bir şirket olan Ottobock'un Klinik Araştırmalar ve Hizmetler Kurumsal Başkan Yardımcısı Andreas Hahn, yeni teknoloji için maliyetleri düşük tutmanın kritik öneme sahip olduğunu belirterek "Herkesin her şeye eşit erişimini sağlamak her zaman zordur. Maliyet kontrolünü ciddiye alıyoruz ve müşterilerimize en uygun ürünün en iyi hizmetle birlikte verildiğinden emin oluyoruz." diyor.
Çin Engelliler Federasyonu Başkanı Zhou Changkui ise bu konuda; "Engelli insanların teknolojik ilerlemenin faydalarından yararlanmasını sağlamak, haklarını korumanın temel bir parçası olmalıdır. Yardımcı teknolojilerin geliştirilmesinde daha fazla kararlılık ve çaba gösterilmelidir..." diye belirtiyor.
Bu tür haberleri okuyup, gelişmeleri öğrendikçe "Acaba, dünyaya erken mi geldim?" diyorum. Ama her dönemde engelliler için hayat kolaylaştırıcı şeyler üretiliyor. Düşünün bir zamanlar klozet bile yoktu!
Kaynak: China Daily
ALİYE YÜCEL
