KİTAP ARTI

3 Aralık Dünya Engelliler Günü'nde engellilere yönelik bir çok çalışma ve faaliyetler yapılıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı da engelliler için yeni bir mobil uygulaması başlattı. "Kitap Artı" uygulaması hayata geçirildi.

İşitme ve görme engellilere yönelik uygulamanın amacı: işitme engelli çocuklar ve gençlerin; dil, okuma ve çözümleme becerilerini geliştirmeyi ve kitap okuma alışkanlıklarının gelişimine katkıda bulunmak.

Uygulama sayesinde, işitme engelli çocuklar küçük yaşlardan itibaren verimli bir şekilde okuma becerisi edinebilecekler.

Bakanlığının "Herkes İçin Kitap" sloganıyla hizmete sunduğu bu uygulamadaki seslendirilen kitaplardan görme engelliler de faydalanacak. 

"Kitap Artı" uygulaması aynı zamanda işaret dili öğrenmek isteyenlere de hizmet verecek şekilde tasarlandı. 

Uygulamadaki video kitaplar sertifikalı uzman işaret dili çevirmenleri tarafından hazırlanacak. Video kitapların platformdaki sayısı zamanla artırılacak.

Kaynak: A.A

ALİYE YÜCEL

GAZZE'DE ENGELLİ OLMAK

Bir süredir gündem malum Gazze ve Filistin... Orayı düşünürken, orada yaşayan engellileri de ayrıca dert ediyorum. Bu nedenle ilgili haberleri okumaya çalışıyorum. Engelsiz insanlar için bile çok zor şartları olan bölge, engelliler için ne haldedir tahmin edebiliyorum.

Binalar, sokaklar ve caddelerdeki ağır yıkım nedeniyle tekerlekli sandalye ve diğer yardımcı cihazları kullanarak yürüyen bedensel engelliler, bırakın kaçmayı, kilometrelerce yürümeyi, molozların arasında bir kaç metre bile yol alamayabilir. Çevresel engellerin yürümeyi ne derece zorlaştırdığını çok iyi biliyorum.

Elektriğin olmaması, asansörlerin çalışmaması anlamına geliyor ve yüksek binalarda yaşayan bedensel engellilerin evlerinden çıkmalarını imkansız hale getiriyor. Bir kısmı bu yüzden hayatını kaybetmiş olmalı... 

İşitme ve görme engellilerin, tahliye emirlerini duyma görme ve bilme olasılıklarının düşük olduğunu, özellikle etkili uyarıların olmaması nedeniyle saldırılardan kaçmakta zorluk yaşadıkları anlıyoruz. 

Zihinsel engelli kişiler ise; akrabalarına veya kurtarma görevlilerine nerede olduklarını maalesef anlatamaz, bildiremezler. 

Bir çok engelli kişi diyelim ki hayatını kaybetmedi; yiyecek, su ve diğer temel ihtiyaçların ne zaman tükeneceği konusunda korkusu ve endişesi ile yaşamaktalar... 

Saldırılarda yeni engelli olanlara gelince, onları düşünmek bile istemiyorum. Çatışmalardan kaçmaya çalışan Filistinliler için engelli yaşamak başlı başına etkili bir ölüm olabilir. 

ALİYE YÜCEL

ENGEL DEĞİL!

Zaman zaman "Engelli Mahremiyeti" konusunda çalışmalar yaptığımızı ve aynı adla bir Instagram (@engellimahremiyeti) hesabında paylaşımlar yaptığımızı yazıyorum.

Üç haftadır "Engelli olmanız hayatın keyfini çıkarmanıza engel değil!" başlığı altında paylaşımlar hazırladık. İlk iki paylaşımlar ilgi gördü. Bu nedenle burada da yazmak istedim. 

İlk paylaşım bedensel engelliler, daha doğrusu tekerlekli sandalye kullananlar içindi:

"Engelli olmanız hayatın keyfini çıkarmanıza engel değil!" 

Tekerlekli sandalye ile merdivenden inemezsiniz. Ancak sandalyeniz varsa; otobüslerde, lokantalarda, piknik yaparken sandalye aramazsınız!

İkinci paylaşım görme engelliler içindi: 

"Engelli olmanız  hayatın keyfini çıkarmanıza engel değil!" 

Görme engeliyseniz bu karanlıkta yol bulmanız için sorun olmaz! Hatta evde elektrikler kesildiğinde gören kişilere rehberlik dahi yapabilirsiniz! 

Yarın da işitme engelliler için şu paylaşımı yapacağız: 

"Engelli olmanız hayatın keyfini çıkarmanıza engel değil!" 

İşitme engelli iseniz; konuşmaları duyamaz, iletişimde zorluklar yaşayabilirsiniz ama kalpten gelen duyguları anlayabilir, gürültülü ortamlarda kitap okuyabilirsiniz! 

Engelli ve engellilik konularında farkındalık meydana getirecek bilgiler paylaşmaya devam ediyoruz. Takip edebilirsiniz.   

ALİYE YÜCEL

İŞİTME ENGELLİ YÖNETMEN

Bim Ajadi, işitme engelli bir film yönetmeni ve yapımcı...

Londra'da yaşayan Ajadi, üç yaşındayken işitme duyusunu kaybediyor. Genç yaştan itibaren sinemaya ilgi duyuyor. Yönetmen koltuğuna giden yolu kolay olmamış. Ancak kendisini neredeyse tesadüfen orada bulmuş.

Çoğunlukla müzik videosu endüstrisindeki çeşitli TV ve film yapım şirketlerindeki işler için grafik tasarımından sonra, ikincilikten kadrolu editörlüğe yükseliyor ve daha sonra bir gün, yönetmen hastalanınca kısa sürede bir müzik videosu yönetmesi istendi. Beklenmedik iş hakkında şunları söylüyor: "İşte o zaman yönetmen olarak aradığım mesleği bulduğumu fark ettim... Ve o zamandan beri arkama bakmadım!” 

Çalışmalarında işitme engelli oyuncular ve ekiple çalışıyor. Onunla çalışan sanatçılar ve ekip işaret dili için çaba gösteriyorlar.

Bim Ajadi'nin çalışmaları arasında belgeseller, komediler, hip-hop draması (2020'de büyük beğeni toplayan Here/Not Here, İngiliz İşaret Dili Yayın Vakfı tarafından sipariş edildi), Hollyoaks ve Silent Witness gibi programlar var. 2020'de Bafta'nın Çığır Açan yeteneği seçildi ve kısa film geliştirmesine yardımcı olacak bir hibe sağlayan, imrenilen John Brabourne ödülünü aldı.

Ajadi, sesini değişime ilham veren hikayeler anlatmak ve yeterince temsil edilmeyenleri desteklemek için kullanma konusunda oldukça kararlı... "İşitme engellilerin  oluşturduğu içerik için çıtayı yükseltmenin ve böylece bu içeriğin ana akım film endüstrisinde daha yaygın hale gelmesinin mümkün olduğuna dair köklü bir inancım var. İşitme engellileri anlatsın ya da anlatmasın, işitme engellilerin yönettiği bir yapımı mümkün olduğunca geniş bir izleyici kitlesinin izlemesini istiyorum. İzleyiciler, diğer yapımların hikayeleri kadar bu hikayelere de kendilerini bağlı hissetmeli..." diyor.

Yönetmen, ekranda gördüklerinin çoğunun onu hayal kırıklığına uğrattığını belirtiyor. “Sağır veya engelli karakterlerin yetersiz temsil edilmesinden, yanlış ve önyargılı kinayelere dayanılmasına sinirleniyorum. Çoğunlukla sağır veya engelli bir karakterin kurban olduğunu görüyoruz; örneğin kurtarılması gereken veya diğer engelli olmayan karakterler için sorun yaratan biri. Bu, yalnızca engellilik fikrini olumsuz biçimde desteklemeye hizmet eden olumsuz ve son derece yanlış bir klişedir. Bu, bir yönetmen olarak en büyük motivasyonumu etkiledi...” diye açıklıyor.

ALİYE YÜCEL 

GÖÇMEN İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLAR İÇİN PROJE

Çocuk Eğitim Derneği tarafından yürütülen ve T.C. İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından desteklenen "Sıra Bizde 0 - 10 Yaş Göçmen İşitme Engelli Çocuk ve Ailelerine Eğitim Projesi" tamamlandı.

Projede paydaş olarak; İstanbul Valiliği İl Göç İdaresi, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Türk Kızılayı, Dünya Yerel Yönetim Demokrasi Akademisi Vakfı, Uzman Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doktorları ve Odyologlar yer alıyor. 

Projede, ilk olarak 0 - 10 yaş arası göçmen işitme engelli çocukların kulak burun boğaz uzmanları ve odyologları tarafından sağlık taramaları yapıldı. İkinci aşamada düzenli olarak bireysel ve grup eğitimleri verildi. Daha sonra da uzman akademisyenlerin desteği ile ailelere seminerler düzenlenip sağlık alanında dernek gönüllüleri tarafından işitme cihazı temini sağlandı.

Çocuk Eğitim Derneği, işitme engelli çocukların beyin gelişiminin en hızlı olduğu 0 - 6 yaş aralığında yaşıtları ile eşit şartlarda eğitim almalarını amaç edinmiştir. İşitme engelli çocuklar erken dönem ve okul öncesi dönem eğitimlerine ek olarak bireysel işitme eğitim saatleri, odyolojik tetkik ve taramalarla desteklenmektedir. 

Çocuk Eğitim Derneği, yeni dönemde de eğitim için başvuran göçmen işitme engelli çocuk ve ailelerine ücretsiz olarak eğitim vermeye devam edecek.

ALİYE YÜCEL

İŞİTME ENGELLİLER HAFTASI BİTTİ

Dünyada engelliler için birçok gün ve hafta belirlenmiştir. Bunlardan biri de “Uluslararası İşitme Engelliler Haftası”... Her yıl 23-29 Eylül tarihleri "Uluslararası İşitme Engelliler Haftası" olarak belirlenmiştir. İşitme Engelliler Haftası bitti ama yine de yazmak istedim. Çünkü pek bilinmiyor. Bu nedenle seslerini duyurmak istedim.

Her gün ve haftanın amacı; dikkat çekmek, insanları bilinçlendirmek ve farkındalık oluşturmaktır. İşitme Engelliler Haftası'nın amacı da işitme engeline, işitme engellilerin sorunlarına dikkat çekmek, insanları bu konuda bilinçlendirmek, haklarını aramak ve farkındalık oluşturmaktır. 

Engellilik gruplarından arasında hayata en uyumlu olduğu düşünülen engellilik  işitme engellilik... Ancak bu büyük bir yanlıştır. İşitme engellilik en çok sorun getiren engellilik grubudur. Çocuklarda tedavi edilmediği ve eğitim verilmediği zaman mental sorunlar oluşur. İleri yaşlarda da depresyon, hafıza kaybı ve bunama gibi birçok hastalığa neden olmaktadır. 

TÜİK 2015 verilerine göre; ülkemizde 406 bin (%1,1) erkek 429 bin (%1,2) kadın olmak üzere toplam 836 bin işitme engelli var. Dünyada yapılan araştırmalar yeni doğan yaklaşık her 500 bebeğin 1’inde doğuştan işitme kaybı olduğunu göstermektedir. 2050 yılına gelindiğinde dünyadaki her 4 insandan 1’inde işitme kaybı yaşanacağı tahmin edilmektedir. Bu oldukça yüksek bir orandır.

İşitme kaybında erken teşhis çok önemli... Böylelikle erken yaşlarda tedavi ve eğitim sağlanıyor, işitme engelli kişiler normal bir hayat sürebiliyor. Geç tanı olduğunda geri dönülmez zararlar oluşabiliyor. 

İşitme engelliler için yapılan en önemli çalışmalardan biri de işaret dili öğrenmektir. Unutmayalım ki, işaret  dili sadece işitme engelliler için değil herkes içindir. Öğrenme imkanı olan herkes bu dili öğrenip herhangi bir ortamda  işitme engellilerle iletişim kurabilir. 

ALİYE YÜCEL

AİLEM

İşitme engellilerin; kamuda, özel sektörde ve sosyal hayatlarında iletişim ihtiyaçlarını karşılayabilmek için oluşturulan İşitme Engelliler Engelsiz İletişim Merkezi (AİLEM) hizmet vermeye başladı.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, yazılı olarak yaptığı açıklamada: “İşitme engelli vatandaşlarımız için AİLEM Engelsiz İletişim Merkezimiz hizmet vermeye başladı. Bakanlığımız bünyesinde hayata geçirdiğimiz özel çağrı merkezi ile işitme engelli vatandaşlarımızın eğitim, sosyal hayata katılım, çalışma hayatı, yasal hakları öğrenme ve bunları kullanma, kamu hizmetlerinden yararlanma gibi süreçlerde bilgiye erişim ihtiyacı olduğu her an ve durumda iletişim engelini ortadan kaldırmayı amaçlıyoruz.” dedi.

Bakan tarafından yapılan açıklamaya göre, AİLEM Engelsiz İletişim Merkezi şimdilik 8 Türk İşaret Dili çevirmeni ile faaliyet gösteriyor. Önümüzdeki yıllarda daha geniş bir kadro ile daha etkin, hızlı ve güvenilir bir şekilde hizmet vermeye devam edecek.

AİLEM Engelsiz İletişim Merkezi 7 gün 24 saat kesintisiz hizmet veriyor. 

Merkeze, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı internet sayfası üzerinden “AİLEM” uygulaması ikonundan erişim sağlanabildiği gibi akıllı telefonlara yüklenecek uygulama ile de erişilebiliyor.

Uygulama, IOS mobil marketinden 

https://apps.apple.com/tr/app/ailem-engelsiz-i-leti%C5%9Fim/id1629878567?l=tr uzantısıyla ücretsiz indirilebiliyor.

Söz konusu mobil uygulama ile birlikte kullanıcılar kişisel telefonlarından tek tuşla tercümanlara erişim sağlayarak çeviri hizmetinden alabilecek.

Türk İşaret Dilini kullanan bütün işitme engelli vatandaşlar AİLEM Engelsiz İletişim Merkezinden faydalanabilecek.

AİLEM Engelsiz İletişim Merkezinde, iki yönlü hizmet verilecek. 

Erişim modellerinden biri olan ‘telefon tercümanlığı’ hizmeti ile işitme engelli birey görüntülü arama yada mesaj yolu ile ulaştığı çağrı merkezindeki Türk işaret dili tercümanına talebini bildirecek, tercüman talebe göre istenilen kişi ya da kurumu arayarak iletişimi sağlayacak. İşlem esnasında görüşmeler kayıt altına alınacak.

İletişim merkezinden verilecek olan diğer bir görüntülü hizmet modeli ise ‘Uzaktan Türk İşaret Dili Tercümanlığı’ hizmeti olacak. Bu hizmet modelinde de, aynı ortamda bulunan işiten birey ile işitme engelli vatandaşın arasında gelişen diyaloğu Türk İşaret Dili tercümanı çeviri yaparak gerçekleştirecek ve böylece iletişim sorunu ortadan kalkmış olacak.  

İşitme engelliler iletişimde, hizmette ve bilgiye erişimde çeşitli sorunlarla karşılaşabiliyor. AİLEM Engelsiz İletişim Merkezi ile işitme engelliler aile ve yakın çevrelerinden bağımsız olarak sosyal hayatın her aşamasında ortaya çıkabilecek çeşitli iletişim ihtiyaçlarını karşılayabilecekler. 

Kaynak: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İnternet Sayfası

ALİYE YÜCEL

"CİMER" İŞİTME ENGELLİLERİN HİZMETİNDE

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından hayata geçirilen "Engelsiz CİMER" uygulaması kapsamında, görme engellilerin ardından işitme ve konuşma engelli vatandaşlar da CİMER'e başvuru yapabilecek. 

İçişleri Bakanlığı 112 Acil Çağrı Merkezi ile ortak yürütülen çalışmalar neticesinde, işitme ve konuşma engelli vatandaşların görüntülü olarak CİMER'e başvuru yapmalarına yönelik çalışmaların da tamamlandığını bildiren Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, engelli vatandaşların tüm hak ve imkanlardan eşit biçimde faydalanarak, kamu kurumlarına, toplumsal hizmetlere, bilgiye, iletişim araçları ve mecralarına kolaylıkla ulaşmasına büyük önem verdiklerini vurguladı. 

1 Eylül itibarıyla işitme ve konuşma engelliler görüntülü olarak başvurularına verilen cevaplar, yine görüntülü olarak işaret dili tercümanları tarafından kendilerine tercüme edilecek. 

Böylelikle görme engellilerden sonra işitme ve konuşma engellilerde her türlü şikayet, talep, görüş-öneri, istek, bilgi edinme ve teşekkür amaçlı başvurularını CİMER üzerinden rahatlıkla yapabilecek.  

Engelsiz CİMER ile geçen yıl yaklaşık 6 milyon başvuru yapılan CİMER'in, görme, işitme ve konuşma engelli vatandaşlara daha etkin, hızlı, kaliteli ve güvenilir kamu hizmeti sunulmasına katkı sağlanacağını belirten Altun, "Devletimiz bundan sonraki faaliyetlerinde de millet-devlet birlikteliğini güçlendirmeye yönelik prensibini merkeze alarak bu yöndeki çalışmalarını sürdürmeye devam edecek. Söz konusu uygulamanın vatandaşlarımıza hayırlı olmasını diliyorum." diye açıklama yaptı.

Kaynak: AA

ALİYE YÜCEL

İŞİTME ENGELLİLERE GÖZLÜK

Teknoloji her geçen gün daha da gelişiyor. Her alanda böyle... Teknolojik buluşlar arasında engellilerin hayatını da kolaylaştıran gelişmelerde oluyor. Bir İngiliz şirketi, işitme engelliler için sohbeti alt yazıya çeviren gözlük üretti.

İngiltere'de geliştirilen bir yazılım sayesinde gözlüğü takan işitme engelliler için sesler yazılı hale geliyor. Böylece işitme engelliler, sesleri gerçek zamanlı olarak okuyabiliyor.

Arttırılmış gerçeklik içerikli akıllı gözlükler, sesi kullanıcının gözlük ekranına yansıtıyor. Altyazılar aracılığıyla konuşmalar okunabiliyor.

Ayrıca; bu yazılımın gelişmiş ses tanıma sistemi ile de konuşan kişinin kim olduğu belirlenebiliyor.

XRAI Glass CEO'su Dan Scarfe, bu yenilikçi teknolojiyle birlikte sağır ve işitme kaybı olan insanların yaşamlarını kolaylaştırmayı hedeflediklerini ve bunu  "Potansiyellerini en üst düzeye çıkarma yeteneğinden gurur duyuyoruz" diye açıklıyor. 

Dan Scarfe, bu fikri buluşu da çok etkileyici... O, bu fikrin geçen yıl ailesiyle birlikte Noel kutlarken aklına geldiğini söylüyor. 97 yaşındaki işitme engelli büyükbabasının ailenin geri kalanıyla iletişim kurmakta zorlandığına tanık olan Scrafe, büyükbabasının gerçek zamanlı olarak sohbetlere katılabilmesi için bir çözüm aramaya başlıyor. Böyle bir sonuç ortaya çıkıyor.

Şirketin yeni hedefi, uygulamanın sadece İngilizce değil başka dillerde de etkin şekilde kullanılabilmesini sağlamak.

Ne büyük kolaylık değil mi? Duymuyorsun ama söylenenleri anında okuyorsun. İşitme engelliler için sesleri deşifre eden bu gözlük bir an önce tüm dünyada yaygınlaşır. İşitme engelliler için engel kalkar...

Kaynak: trthaber.com

ALİYE YÜCEL

ETİ CİN İLE İŞARET DİLİ

"Eti Cin" çok sevilen bir bisküvi çeşididir. Geçtiğimiz gün televizyonda bir sosyal sorumluluk projesine imza attığını gördüm. “Eti Cin ile işaret dili öğreniyoruz, birlikte gülümsetiyoruz!” sloganıyla dijital platformlarda işaret dili öğretmeye başlamış.

Hazırlanan tanıtım bülteninde yazdığına göre; gülümsemenin sembolü olan Eti Cin ile işaret dilinde farkındalık yaratılması amaçlanırken, gülümsemenin kapsayıcılığını artırarak herkesi gülümsemeye davet ediliyor.

 

Eti Cin, marka sembolü “gülümsemenin etkisini “işaret dili” ile herkesin hayatının bir parçası yaparak farkındalık yaratıyor.

“Eti Cin ile işaret dili öğreniyoruz, birlikte gülümsetiyoruz!” mesajının farklı senaryolarda işlendiği ve dijital mecralarda yayınlanacak olan öğretici içerik serisiyle işaret dili konusunda duyarlılığın artırılması hedefleniyor.

 

Yıl boyunca sürecek kampanya kapsamında TV iletişiminde de duyarlılığın artırılması amacıyla sağ alt köşede oluşturulan “turuncu alan” içerisinde Cin karakteri reklam filmini işaret dilinde anlatıyor. “Eti Cin ile İşaret Dili Öğreniyoruz” duyuru filmi, YouTube içerik videoları ve televizyonlarda yayınlanıyor. 

YouTube içerik videolarında Eti Cin karakteri ve influencerlar ile yeni bir dil öğrenme deneyiminde olduğu gibi günlük hayatta kullanılan kalıpları ve cümleleri işaret dili ile eğlenceli bir şekilde aktarıyor.

Televizyon reklam filminde ise sağ alt köşede Eti Cin karakteri işaret dili ile jingle ve dış sesi tercüme ediyor. 

Ayrıca; Eti çalışanlarına da işaret dili eğitimi verilerek farkındalığın kuruluş içerisinde de oluşmasını sağlıyor. 

ALİYE YÜCEL

ENGELSİZ İKRAM ARACI

Daha önceki bir yazımda Türk Kızılay'ın artık yepyeni bir birimi var diyerek Kızılay Engelsiz'den bahsetmiştim.

Kızılay Engelsiz, Türk Kızılay'ın faaliyetlerinde engellilerin gönüllü ve aktif görev almalarını teşvik ediyor; toplumda farklılıklara saygı göstermeye, sosyal uyuma yönelik farkındalık oluşturuyor. 

Engellilere dair de çeşitli yardım ve faaliyet yapan Türk Kızılay'ı şimdi de engellilerle birlikte çeşitli çalışmalara imza atıyor.   

Engelsiz Kızılay, örnek bir çalışma başlattı. Engelsiz İkram Aracı'nı faaliyete geçirme kampanyası... Müge Anlı'nın programını seyredenler bilir. Onu sevenlerin bağışlarıyla alınan "Mobil İkram Aracı" gibi bir araç olacak. Ancak, bu ikram aracının özelliği  engellilerin hizmet edeceği bir araç olması.

Engelsiz İkram Aracı'nda; tekerlekli sandalyeli kullanıcılar için platform, görme engelliler için kabartmalı yazılar ve ses sistemi, işitme engelliler için işaret dili ile görsel özellikler olacak. 

Engelsiz İkram Aracı Bağış Kampanyası İçin:

İBAN NO: TR 4800 0100 2110 0000 2868 5254

Hesap Adı: Türkiye Kızılay Derneği

Açıklama: Engelsiz İkram Aracı

Engelsiz İkram Aracına Kredi Kartı ile Bağış Yapmak İsteyenler İçin Link: 

https://www.kizilay.org.tr/Bagis/BagisYap/295/engelsiz-ikram-araci

ayrıca 

"Engelsiz" yazıp 2868'e SMS gönderilecek.

Kızılay Engelsiz İkram Aracı sizlerin katkılarıyla hayata geçecek. 

ALİYE YÜCEL 

SESSİZ OLMAK

Korku filmleri tercihim değilse de Hush (Sessiz) filminin tanıtımında "İşitme engelli bir yazar..." cümlesini görünce seyretmek istedim. Hush, 2016 ABD yapımı orta düzeyde bir korku - gerilim (slasher) filmi...

Filmin konusu şöyle: İşitme engelli (dilsiz ve sağır) bir yazar olan Maddie (Kate Siegel), orman içerisindeki ıssız bir evde tek başına yaşamaktadır.  Ancak bir akşam yalnız olmadığını anlar, çünkü psikopat bir katil (eski sevgili) sinsice onu takip etmektedir.

Anlıyoruz ki Maddie, yazdığı kitabı bitirmek için daha rahat bir ortam olan sessiz sakin bir orman evini seçmiş. Böyle ıssız ve yalnız bir ortam olunca da filmde korkuya yönelik sahneler kaçınılmaz diye bekledim. Çok geçmeden de haklı olduğum ortaya çıktı. 

Film aynı mekanda geçiyor ve çok az oyuncu yer alıyor. Filmin yönetmeni Mike Flanagan ve başrol oyuncusu Kate Siegel evliler ve senaryosu da her ikisi tarafından yazılmış. Diğer rollerde ise; John Gallagher Jr., Michael Trucco, Samantha Sloyan, Emma Graves var.

Filmde başrol oyuncusunun işitme engelli olmasını anlamı ne bilemedim. Çünkü bağırsa bile kuş uçmaz kervan geçmez bir yerde kimse duyamazdı. İşitme engelli olması bir tek sahnede anlam kazanıyor. Arkadaşının yardım çığlığını duymuyor. Ama bu sahne de çok elzem değil...

Başrol oyuncusunun işitme engelli olmasının bence filme bir katkısı yok. Seyrettikten sonra engelsiz biri de olabilirmiş fikri uyandırdı. Açıkçası işitme engelli bir rol varsa bunun daha anlamlı kullanılmasını bekledim. 

Duygu sömürüsü için mi işitme engelli bir karakter var diye düşünmeden edemedim. Yani acıma duygusu vererek filme bir katkı sağlamak amaçlı... "Aklımda deli sorular var" demiyorum. Sorum gayet mantıklı... Engellilere acımak maalesef bir önyargı. Bu filmde de bu amaçla kullanılmış olabilir.

Film uzun değil 81 dakika, korku filmi sevenler izleyebilirler. Hush, 2019 yılında Hindistan'da da "Kolaiyuthir Kaalam" ismiyle uyarlanmış. İlk fırsatta onu da izleyip karşılaştırmak istiyorum. 

ALİYE YÜCEL

2022 KIŞ PARALİMPİK OYUNLARI

2022 Kış Paralimpik Oyunları 4-13 Mart tarihlerinde gerçekleşti. Çin'in başkenti Pekin'in ev sahibi olduğu organizasyonun 80 bin kişi kapasiteli Ulusal Pekin Stadı'nda gerçekleşen törenle başladı. 

Bu yıl 13. kez gerçekleştirilecek oyunlara, 2022 Kış Olimpiyatları'nı da düzenleyen Çin, ilk kez ev sahipliği yapıyor. 

Paralimpik Oyunları'na 49 ülkeden 650'nin üzerinde sporcu katıldı. Bu yıl kış olimpiyatlarında Porto, İsrail ve Azerbaycan ilk kez yer aldı. Letonya, Estonya ve Lihtenştayn ise yıllar önce yarışmıştı ve bu yıl tekrar katıldılar. 

Paralimpik Kış Oyunları'nda biatlon, kayaklı koşu, buz hokeyi, snowboard ve tekerlekli sandalye körlingin de yer aldığı 6 spor dalında 78 müsabaka yapıldı.

Paralimpik Oyunları'da yarışan sporcuların ilginç hikayeleri var. Görme engelli Britanyalı Paralimpik kayakçı Millie Knight de bunlardan biri... 

3 yaşında bir gözünde, 6 yaşında ise diğer gözünde görme kaybı yaşayan 22 yaşındaki kayakçı, yüzde 5’lik görüş ile slalom parkurda başarıyla yarışıyor.

Millie Knight, antrenörü Brett Wild’in komutlarıyla kayıyor. Onu yönlendiren Wild’in sesi telsiz aracılığıyla kaskında bulunan bluetooth kulaklığa ulaşıyor. İşte bu yüzden Knight, “Kulaklarımla kayıyorum” diyor.

ALİYE YÜCEL 

TARİHE GEÇTİ

28. Screen Actors Guild (Ekran Oyuncuları Birliği) ödülleri sahiplerini buldu. En İyi Oyuncu Kadrosu Ödülü'nü alan ve Oscar'larda da En İyi Film kategorisinde aday olan CODA filminin oyuncusu Troy Kotsur, "En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu" ödülünü alarak bu dalda ödül kazanan ilk işitme engelli oyuncu oldu.

53 yaşındaki usta oyuncu ödül töreninde adı okunduğunda başını ellerinin arasına aldı. Sahnede karısına "Kırmızı halıda yürümeden önce uçuşumu kontrol etmemi hatırlattığın için teşekkür ediyorum..." dedi. Troy Kotsur, bireysel bir SAG Ödülü alan ilk işitme engelli aktör olarak tarihe geçti.

Kotsur, oyunculuğa yeni başlayan biri değil. 1980'lerin sonlarında Gallaudet Üniversitesi'nde sahne sanatları okudu. Ardından Ulusal Sağırlar Tiyatrosu gibi şirketlerle "A Streetcar Named Desire" gibi tiyatro yapımlarında turneye çıkmaya başladı. "Scrubs" ve "CSI: NY" gibi dizilerde konuk oyuncu olarak yer aldı. Ancak sinema kariyeri daha çok küçük, bağımsız filmlere odaklandı.

Troy Kotsur ile yapılan bir röportajda "İnsanlar televizyonda ve filmlerde, sağır karakterleri kurban ya da sempatik karakterler olarak görme eğilimindeler..." diyerek bu durumdan yakınıyor.

Rollere seçilmesinin kolay olmadığını ancak bu konuda ısrar ettiğini "Seçmeler sırasında genellikle rolü  alamazdım çünkü çoğu zaman “Konuşabilir misin?” diye sorarlardı. Ve tabii ki başka bir oyuncu benden daha iyi konuşabilirdi. Çünkü ben tamamen sağırım ve bu zor olabiliyor. Bu yüzden reddedilmeye gerçekten alıştım. Aslında bu benim için durumu kabul etmeyi ve devam etmeyi öğrenmem için iyi bir eğitimdi..." diyor. 

Artık engellilerin önemli rollere seçilebildiğini ve bunun geçici bir moda olduğunu da düşünmüyor. "Hollywood'u ilk kez gerçekten bu kadar motive olmuş görüyorum. "Sağırlık bu yıl neredeyse sıcak bir konu! Teklifler alıyorum. Bir veya iki projeyi düşünebilirim..." diye belirtiyor. Engelli oyuncuların çeşitli rollerde olması güzel gelişme...

ALİYE YÜCEL 

SATRANÇ İÇİN İŞARET DİLİ SÖZLÜĞÜ

Anadolu Ajansı'nın haberine göre; engelliler için farklı bir çalışmanın daha yapıldığını öğrendim. İşitme engellilerin satranç oynayabilmesi için işaret dili sözlüğü oluşturulmuş.

Türkiye Satranç Federasyonu (TSF) Başkanı Gülkız Tulay, "Bu hem ülkemizde hem de dünyada bir ilk oldu" diyor. 

Başkan Gülkız Tulay, satranca ilginin her geçen gün arttığını, 7'den 70'e herkesin satranç oynayabildiğini ve işitme engellilerin de satranç oynayabilmesi için işaret dili sözlüğü oluşturduklarını, yönetim olarak satrancı ülkenin her köşesine yaymak, dezavantajlı çocuklar başta olmak üzere her kesime ulaştırmak istediklerini açıklıyor.

Tulay, bu tür projelere önem verdiklerini, "Gören Eller Projesi" ile görme engelliler okullarına da satranç sınıfları açtıklarını belirtmiş.

"Satranç Engel Tanımaz Projesi" hazırladıklarını vurgulayan Tulay, ayrıca;
"İşitme engelli sporculara yönelik bir proje. Aslında engel tanımaz dediğimiz, belki ulaşım, erişim de engel. Ülkemizin ücra bir köyünde bir kişi, satranca ulaşamıyorsa bunun da bir engel olduğunu düşünüyoruz. Projeyi daha geniş perspektifte hazırladık. İstiyoruz ki herkes satranca bir şekilde ulaşsın. İşitme engellilere satrancın nasıl oynandığını, hamleleri anlatabilmek için işaret dili sözlüğü hazırlandı. Bu hem ülkemizde hem de dünyada bir ilk oldu." diyor.

Yapılan açıklamada, salgın koşullarında hayata geçirecek projenin hazırlığı aylarca sürdüğü, altyapı çalışmaları ve çekimler tamamlandığı, sözlük ve ekibinde hazır olduğu belirtiliyor. Proje önümüzdeki günlerde tanıtılacak ve faaliyetlere başlanacak.

ALİYE YÜCEL 

BİR ŞAMPİYONLUK DAHA

Engelli sporcularımızın başarısı sürüyor. Şimdi de işitme engellilerden bir dünya şampiyonluğu geldi.

4. Dünya İşitme Engelliler Voleybol Şampiyonası’nda İşitme Engelliler Kadın Voleybol Milli Takımımız dünya şampiyonu oldu.

 

Milli Takımımız, İtalya’da düzenlenen şampiyonanın son maçında ev sahibi İtalya'yı da yenerek namağlup bir şekilde dünya şampiyonluğu unvanını kazandı. 

ALİYE YÜCEL 

KIŞLALAR EKSİK KALDI

Her yıl 10-16 Mayıs tarihleri arasında Engelliler Haftası'nda çeşitli kurum ve kuruluşlar engellilere yönelik etkinlikler düzenleniyordu. Engelliler konusuna dikkat çekiliyor ve duyarlılık sağlamak için çalışılıyordu. Bu yıl koronavirüs (kovid-19) salgınıyla mücadele kapsamında uygulanan yasaklar nedeniyle bunların birçoğu yapılamadı. Medyada da bu konu ile ilgili çeşitli haberler yapıldı, sosyal medyada çeşitli paylaşımlar oldu.

Engelliler Haftası’nda yapılan etkinliklerin en anlamlılarından biri de “Engelli Vatandaşlar İçin İsteğe Bağlı Temsili Askerlik Uygulaması'dır. Türk Silahlı Kuvvetleri her yıl bu uygulamayı gerçekleştiriyor. Çeşitli engelleri nedeniyle askerliğini yapamayanlar kişiler bir günlüğüne de olsa askerlik yapıyor, bu heyecanı yaşıyorlar. Bu yıl koronavirüs (kovid-19) salgını nedeniyle Temsili Askerlik uygulaması da yapılamadı.

Bu yıl yapılamayan temsili askerlik uygulaması için Milli Savunma Bakanlığı bir açıklama yaptı. Temsili askerlik bekleyen gençlere bir paylaşım yaparak mesaj gönderdi. Bu açıklamada “Siz olmayınca kışlalarımız eksik kaldı” ifadesi yer alıyor. Açıklamada koronavirüs (kovid-19) salgını geçtikten sonra temsili askerlik hizmeti için kışlalara davet edileceği bildirildi. Paylaşımda ayrıca “Engelleri hep birlikte aşacağız” deniliyor.

Temsili askerlik uygulaması dünyada sadece ülkemizde yapılıyor. Milli Savunma Bakanlığı'nın yaptığı bu çalışma engelliyi çevre ile uyumlu bir hale getirmek açısından oldukça anlamlı bir uygulama… Askere gidemeyen zihinsel, bedensel, görme ve işitme engellilerin böyle bir etkinliğe katılması onlar için moral kaynağı oluyor. Bu aynı zamanda ailelerine de büyük mutluluk ve gurur veriyor.

Askerlik, birçok engelli ve aileleri için ukde olan bir durum… Oğullarının askerliğini görmek isteyen anne ve babalar bir gün için de olsa onları asker kıyafetleri ile görmenin sevincini yaşıyorlar. Bazıları tekerlekli sandalyeyle, bazıları beyaz bastonla, bazıları de kol değnekleri ile gidiyor. Törene katılıyor ve katılım belgesi alıyor. Daha sonra aileleriyle “askerlik hatırası” fotoğrafı çektiriyorlar.

Milli Savunma Bakanlığı’nın yaptığı açıklamadaki sözler oldukça etkileyici… “Siz olmayınca kışlalarımız eksik kaldı” diye açıklanmış… Engellilerin bu yıl orada bulunamamasının eksikliği bu şekilde anlatılmış… Bu uygulama ile temsili askerlik yapmayı düşünen engelliler gidemediği için üzülmüş olsalar da “Siz olmayınca kışlalarımız eksik kaldı” sözü onlara çok iyi gelmiş, yüreklerini ısıtmıştır. Bundan eminim…

ALİYE YÜCEL

ENGELLİLER İÇİN KORONAVİRÜS BİLGİLERİ

Koronavirüs (kovid-19) hakkında çeşitli bilgiler ve korunmanın yolları her gün uzmanlarca anlatılıyor. Her kesimden insanlar bu bilgilerden faydalanıyor. Bu bilgilendirme kapsamında engelliler unutulmadı. Görme ve işitme engellilere de ulaşmak için özel çalışmalar yapıldı. Görme engelliler için koronavirüs rehberi hazırlandı. İşitme engelliler için ise seminer düzenlendi.

Uluslar arası bir sivil toplum kuruluşu olan JCI’ın (Junior Chamber International) Türkiye ayağı olan JCI Kültür Şubesi ile ortak bir çalışma ile görme engelliler için bir koronavirüs rehberi hazırladı.  “Görme Engelli Bireyler İçin Koronavirüs Rehberi” Türkiye’nin en büyük ses kütüphanesine sahip GETEM’in (Görme Engelliler Teknoloji ve Eğitim Laboratuvarı) sistemine dahil edildi.

Hazırlanan bu rehber için iki ayrı metin oluşturuldu. Biri yetişkinler, biri de çocuklar için… Yetişkinler için olan metin İstanbul Kent Konseyi’nin “Koronavirüs Rehberi” kitapçığından alındı ve TRT Radyo program yapımcısı Zeynep Bayraktutan seslendirdi. Çocuklar için olan metin ise İtalyancadan çevrilen 'Meraklı Çocuklar için Koronavirüs Rehberi'nden alındı ve masal anlatıcısı Özge Yaran Buzlu tarafından seslendirildi.

Koronavirüs (kovid-19) konusunda bir bilgilendirme çalışması da işitme engelliler için yapıldı. İşaret dili ile uzaktan kovid-19 semineri gerçekleştirildi. Türkiye’de ilk defa işaret dili ile uzaktan bir koronavirüs semineri gerçekleştirildi. İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği tarafından, üyelerini koronavirüs hakkında bilinçlendirmek amacıyla 18 Nisan tarihinde zoom programı üzerinden işaret dili ile seminer yapıldı.

Bir saat süren seminere, 19 işitme engelli ve 1 işiten toplam 20 kişinin katıldı. Seminerde, koronavirüsün bulaşma yolları, belirtileri ve korunma yolları anlatıldı. Engelsiz-112, ESİM gibi erişilebilir uygulamalar üzerinden işaret dili ve Vefa Sosyal Destek grubuna ve ambulans hizmetlerine erişim, ücretsiz maskenin nasıl temin edileceği, el yıkama teknikleri Murat Dokumacı tarafından işaret dili ile anlatıldı.

Engelliler için yapılan bu çalışmalar çok değerli… Bilgilenmek konusunda dezavantajlı olan bazı engelliler böyle çalışmalar sayesinde bilgi sahibi olabiliyor. Görme engelliler; Meraklı Çocuklar için Koronavirüs Rehberi ve Yetişkinler için Koronavirüs Rehberi’ne GETEM’in ilgili linklerinden ulaşabilirler. İşitme engelliler de yapılan seminerin kaydını Youtube’dan ulaşabilirler…

                                                                                                       

ALİYE YÜCEL

BÖYLE MASKE DUYDUNUZ MU?

Tüm dünyada korona virüsten korunmak için çeşitli tedbirler alınıyor. Maske takmak da bunlardan biri ve belki de en önemlisi…  Maske takmak artık zorunlu hale geldi. Tek kullanımlık maskelerdense artık yeniden kullanılabilir maskeler yapılıyor. Maskeler çok önemli ama bazı kişiler için hiç uygun değil. Kimler için derseniz, işitme engelliler için… Çünkü birçok işitme engelli kişi dudak okuma sayesinde konuşulanı anlıyor ve böyle iletişim kurabiliyor.

Bu ihtiyacı gören Ashley Lawrence, işitme engelliler için maske yapmaya karar veriyor. Lawrence, 21 yaşında Amerikalı yaşayan bir üniversite öğrencisi… Yaptığı maskeleri sosyal medyada paylaşıyor.  Böylece bu ilginç çalışmasını tüm dünyaya duyuruyor. Bizim kulağımıza kadar da geldi. Bu yaptığı ile büyük takdir topladığı da kesin…

İşitme engelliler için dudak hareketlerini görmek çok önemli… Normal maskelerde ağız kapalı olduğu için dudakları görme ve söylenenleri anlamak mümkün değil. Bu nedenle işitme engelli kişiler maske takan birinin konuşmalarını anlayamıyor ve iletişim kuramıyor. İşte Ashley Lawrence, bu sorunu çözmek için ağız kısmında şeffaf bir pencere olan maskeler yapmaya başlıyor.

Ashley, işitme engelliler ve işitme zorluğu çekenlerin eğitimi ile ilgili bir bölümde okuyor. Bu nedenle bu konuda duyarlı… İşitme engellilerin de bu zorlu süreçte iletişimsiz kalmalarını istemiyor. Genç kız, bu konu ile ilgili olarak şöyle diyor: “Şu anda hepimiz panikliyoruz ve bu yüzden pek çok insan düşünülmüyor. Bu yüzden, böyle bir zamanda bile insanların bu iletişime sahip olmasının çok önemli olduğunu hissettim…”

Ashley Lawrence şöyle devam ediyor: “İletişim için dudak okumaya gereksinim duyanlar için maske olduğunda iletişimleri kesilir. Bunun çözümü kolay geldi. Pandemiden hemen önce işitme engellilerin dudak okuması için doktorların ağızlarını görebilecekleri maskeler yapıldı ve bu ticarileştirildi. Maske sıkıntısı nedeniyle herkes kendi maskesini yapmaya başladı. Ben de şöyle düşündüm “Neden herkes için böyle bir maske yapmayayım?”

Genç kız, önce annesinin de yardımıyla bazı eski çarşaflar ile maske yapımına başlıyor. Sadece birkaç gün içinde düzinelerce maske yapıyor. Bunları da ihtiyacı olan herkese ücretsiz olarak veriyor. Her üretim ihtiyaçtan doğuyor. Bu maske de böyle yapılmış… Buna gerçekten ihtiyaç var.  Belki herkesin böyle bir maske kullanması gerekmiyor. Ancak işitme engellilerin yoğun olduğu yerlerde bulunması çok faydalı…

ALİYE YÜCEL

ESİM

Sağlık Bakanlığı’nın işitme engelliler için çok faydalı bir projesi var. Kısa adı ESİM olan Engelsiz Sağlık İletişim Merkezi, 112 Acil Çağrı Merkezi’ni kullanamayan işitme engelliler için 7 gün 24 saat görüntülü olarak destek veriyor. Böylece işitme engelliler sağlık hizmetlerine ulaşabiliyor ve sağlık hizmetlerinde yaşanan iletişim sorunları ortadan kalkıyor. Bu uygulama dünyada bir ilk…

ESİM, Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü’nün, 2016 yılında yerli ve milli kaynaklarla geliştirdiği bir uygulama… Engelsiz Sağlık İletişim Merkezi’ne ulaşabilmek için uygulama bütün akıllı telefonlarına ücretsiz olarak indirebiliyor. İndirilen mobil uygulamada yer alan özellikler aracılığıyla 112 Acil Servis’e anında bildirimde bulunabiliyor, işaret dili ile görüntülü konuşma yapabiliyor, GPS kullanılıp konum ve olay yeri fotoğrafı gönderebiliyor.

ESİM sayesinde iletişim kurulunca konumu ve durumu belirlenen işitme engelli hastanın bulunduğu yere hemen acil müdahale ekibi ve ambulans yönlendiriliyor. ESİM aracılığı ile 112 Acil Ambulans hizmeti yanında tercüme hizmetiyle de Merkezi Hekim Randevu Sistemi’nden randevu verilebiliyor. Hastanelerde tüm işlemlerini yapabiliyorlar. Muayene ya da tedavi olurken de iletişim problemi ortadan kalmış oluyor.

Engel tanımayan mobil uygulama ESİM’in amacının; işaret dili bilen personellerden oluşan bir iletişim merkezinden, son teknoloji mobil uygulamalar aracılığıyla işitme engellilerin her an ve her yerden görüntülü görüşme yaparak her türlü sağlık hizmetlerinden faydalanmasını sağlamak ve onların hayatlarını kolaylaştırmak olarak açıklanıyor.

Engelsiz Sağlık İletişim Merkezi’nin hizmeti internet üzerinden çalışsa da internet bağlantısı bulunmadığı zamanda da SMS üzerinden koordinat gönderilerek bağlantı kurulabiliyor. SMS ücretleri Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanıyor. ESİM’de işaret dili tercümanları ve sağlık personelleri görev yapıyor. On binin üzerinde işitme engelliye hizmet verdi ve vermeye devam ediyor.

ESİM’in hizmeti, konuşamadığı için sağlık sorununu anlatamayan işitme engellilerin en zor anında yanlarında olup onların kolaylıkla iletişim kurulması sağlıyor. Böylece; sağlık sorunlarına çözüm bulunuyor ve işitme engelliler bağımsız bir şekilde yaşamını sürdürmesinde çok büyük bir katkı sağlıyor. Sağlık en önemli unsur… Bu nedenle Engelsiz Sağlık İletişim Merkezi uygulaması çok önemli… Uygulama diğer alanlarda da mutlaka olmalı…

ALİYE YÜCEL