EŞİT!

Benim 3 Aralık Dünya Engelliler günü için yazım kısa ve net:

< ya da > değil!

Eşit!

ALİYE YÜCEL 

BUNA DA ŞÜKÜR

 

3 Aralık Dünya Engelliler Günü geçti, gitti. Hemen hemen her yıl aynı şeyler söyleniyor, aynı şeyler oluyor. Ben yıllar önce "3 Aralık" Engelli Farkındalığı Günü'dür diye yazmıştım. Sosyal medyada pek çok kişi aynı şeyi kullandı. 

Evet... 3 Aralık engellileri fark etme günüdür. Empati kurup, dünyaya onlar gibi bakma günüdür. Hep beraber engelleri kaldırma günüdür.

Bir de bu gün kutlanmaz! Neyse ki bu konuda da benim gibi düşünen kişiler var. Bu konuda da "kutlamayalım", "kutlanmaz" gibi paylaşımlar yapıldı. 

Anlıyorum ki bir şeylerin farkına varılıyor galiba... Buna da şükür diyelim.  Bir sonraki "3 Aralık" gününe kadar farkındalığımızın artması dileğiyle...

ALİYE YÜCEL 

GÜN VE HAFTA YETMEZ

Engelliler Günü ve Engelliler Haftası derken meğer İngiltere'de engelliler için tahsis edilmiş bir "ay" varmış... "Engellilik Geçmişi Ayı", Engelli Hakları Savunucusu Richard Rieser tarafından; engelli ve engelliliğin karşı karşıya olduğu engeller hakkında farkındalığı artırmak için 2010 yılında kuruluyor.

Engellilik Geçmişi Ayı, 18 Kasım'da başlıyor ve 20 Aralık'a kadar sürüyor. Her yıl farklı temalar ele alınıyor. Bu yılın temaları şöyle; gizli engeller, engelli cinselliği ve ilişkileri...

Engellilik Geçmişi Ayı'nın amacı; engellilerin hayatlarını kutlamak ve toplumun her alanında engellilere daha eşit davranılmasını sağlamak için neler yapılabileceğini araştırmak.

Richard Rieser, "Birleşik Krallık Engellilik Tarihi Ayı'nın tüm amacı, engelli insanlara odaklanmak..." diyor ve "Engellilik, yüzlerce, hatta binlerce yıldır inşa edilmiş yanlış veya olumsuz kalıp yargılara dayalı, fiziksel veya zihinsel olarak farklı insanlara karşı sistematik bir ayrımcılıktır" diye ilave ediyor. 

Biliyorsunuz bizde de 3 Aralık Engelliler Günü ve 10 - 16 Mayıs Engelliler Haftası var. Ama engellilere ayrılmış aylık bir süreç yok. Engelli sorunları çok olduğuna ve bitmek bilmediğine göre bir de ay olmalı mı ne dersiniz?

ALİYE YÜCEL

3 ARALIK GELDİ

İşte bir 3 Aralık günü daha geldi. 3 Aralık günü engelliler için özel bir gün… Her yıl, 3 Aralık Uluslararası Engelliler Günü ile ilgili bir şeyler yazıyorum. Bunlar üç aşağı beş yukarı aynı şeyler oluyor. Engelli, engellilik ve engelli farkındalığı adına açtığım blogumda bu konuyu, Uluslararası Engelliler Günü’nü yazmadan olur mu? Aynı şeyler, tekrar cümleler, benzer dilekler olsa da…

Birleşmiş Milletler, 1992 yılında 3 Aralık gününü Uluslararası Engelliler Günü (International Day of Disabled Persons) olarak ilan etti. Bu karadan sonra da Birleşmiş Milletler İnsan Haklar Komisyonu, 5 Mart 1993 tarihli ve 1993/29 sayılı bildiri ile üye ülkelerce 3 Aralık gününün tanınmasını istedi. Böylece ilk kez 1993 yılında 3 Aralık Günü Uluslararası Engelliler Günü olarak kabul edildi, anıldı ve kutlandı.

Uluslararası Engelliler Günü’nün amacı; engellilerin topluma kazandırılması, engellilerin sorunlarına çözüm bulunması, engelli haklarının tam ve eşit ölçüde sağlanmasıdır. Dünyada yaklaşık bir milyar engelli yaşadığı  varsayılmaktadır. Ancak iletişim nedeniyle ulaşılamayan engellilerin de olduğu tahmin edildiği için bu rakamın daha da fazla olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle 3 Aralık günü önemlidir.

2019 Uluslararası Engelliler Günü’nün teması “The Future is Accessible” yani; “Erişilebilir Gelecek”. Bu tema; insanların önündeki engellerin olmadığı bir geleceğe bakmamızın gerektiği anlamına geliyor. Erişilebilir bir geleceğe yönelik çalışmak, var olan engellerin üstesinden gelmek için çabalamak ve engellinin dışlanmayacağı bir gelecek sağlamak engelli ve engelsiz herkesin sorumluluğundadır.

Engeller farklı farklıdır. Her engellinin farklı gereksinime ihtiyacı vardır. Bazılarının yürüyebilmek için tekerlekli sandalyeye ihtiyacı vardır, bazılarının gezebilmek için beyaz bastona ihtiyacı vardır. Bazılarının iletişim için farklı gereksinimleri vardır. Engelli kişilerde eğitimlerine göre kolaylıkla iş bulabilmeli, engelli çocuklar ayrımcılık olmadan eğitim alabilmeli, mimari engellerin olmadığı şehirler planlanmalıdır… Engelliler de herkes gibi eşit haklara sahip olarak yaşayabilmelidir. Bütün bunlara sahip olmak her engellinin hakkıdır. 

Engellileri bir tek gün hatırlamak, sorunlarını bir tek gün görmek yeterli değil. Her alanda ve el birliği ile çalışmalar yapılmalıdır. Hep birlikte insanların yolunda duran engellerin artık olmadığı bir geleceğe bakmalıyız. Gördüğümüz her yerde engelleri kaldırmak için çalışmalıyız. Erişilebilir bir geleceğe yönelik çalışmak herkesin sorumluluğunda olmalıdır. Engellerin olmadığı bir dünya, engellerin olmadığı bir gelecek hayal değildir.

ALİYE YÜCEL

GÜNLER, HAFTALAR...

Bilindiği gibi engellilere ayrılmış bir gün ve bir hafta var. Bu, gün ve haftada engelliler hatırlanır, engelli sorunları ele alınır. Genel olarak 3 Aralık Dünya Engelliler Günü ve 10-16 Mayıs ise Engelliler Haftası'dır. Ancak bunlardan başka çeşitli engel gruplarına ait gün ya da haftalar da var. Bunlardan belli başlıları şöyle:

  

7-14 Ocak Beyaz Baston Görme Engelliler Haftası:

Beyaz Baston, 1921 yılında Londra'da bir fotoğraf sanatçısı trafik kazası geçiriyor ve görme engelli hale geliyor. Çevrenin kendisini fark etmesi ve dikkat çekmesi için bastonunu beyaza boyayarak dolaşıyor. Onun yaptığı çok başarılı bulunduğu için 1931 yılında Fransız Görme Engelliler Örgütü, görme engellilerin bastonunun beyaza boyanmasını kararlaştırdı. Böylece "beyaz baston" adı bir simge oldu. Her yıl ocak ayında 7-14 ocak tarihleri arası Beyaz Baston Görme Engelliler Haftası olarak kabul edildi.

21 Mart Dünya Down Sendromu Farkındalık Günü:

Birleşmiş Milletler 2011 yılında 21 Mart tarihini resmi Dünya Down Sendromu Günü olarak kabul etti. 21 Mart olmasının şöyle bir özel sebebi var. 21. kromozomlarının 2 yerine 3 tane olması takvimlerde 21 ve 3 rakamını gösteriyor. Bu da 21 Mart tarihini gösteriyor.

2 Nisan Dünya Otizm Farkındalık Günü:

Birleşmiş Milletler, 2008 yılında otizm konusunda farkındalık meydana getirmek ve sorunlarına çözüm aramak nedeniyle 2 Nisan gününü Dünya Otizm Farkındalık Günü olarak ilan etmiştir. 

10-16 Mayıs Engelliler Haftası:

Engellilere dikkat çekmek ve engelli duyarlılığını sağlamak amacıyla 10-16 Mayıs tarihleri arasında çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Süre bir hafta olunca da her gün farklı bir engel grubuna tahsis edilmiş:

10 Mayıs Engelliler Haftası'nın Açılışı,

11 Mayıs Görme Engelliler Günü,

12 Mayıs İşitme ve Konuşma Engelliler Günü,

13 Mayıs Ortopedik Engelliler Günü,

14 Mayıs Zihinsel ve Ruhsal Engelliler Günü,

15 Mayıs Güçsüz, Yaşlılar ve Korunmaya Muhtaç Çocuklar Günü,

16 Mayıs Engelliler Haftası'na Genel Bakış.

Dünya MS (Multipl Skleroz) Günü:

MS hastalığı için farkındalık meydana getirmek amacıyla Uluslararası Multipl Skleroz (MS) Federasyonu ve Dünya Sağlık Örgütü ortak bir kararla her yıl Mayıs ayının son Çarşamba günü Dünya MS Günü olarak ilan edilmiştir.

21 Haziran Dünya ALS Farkındalık Günü:

ALS hastalığına dikkat çekmek için 21 günü seçilmiş... ALS Derneği Başkanı İsmail Gökçek "Neden Dünya ALS Günü'nün 21 Haziran olduğunu hep düşünmüşümdür. 21 Haziran bilindiği gibi en uzun gün ve en kısa gecedir. ALS hastaları geceleri zor geçirirler, gündüzler ise nispeten daha kolay geçer. Kısa gece bana hastalığın ömrünün de kısa olacağını ve bir an önce çarenin bulunacağını çağrıştırıyor..." diyor.

5 Eylül Dünya Omurilik Yaralanmaları Farkındalık Günü:

Dünyada giderek artan omurilik yaralanmalarına dikkat çekmek için 5 Eylül günü seçilmiştir.

15 Ekim Dünya Beyaz Baston Görme Engelliler ve Güvenlik Günü:

Dünya Görme Engelliler Federasyonu 1969 yılında 15 Ekim gününü görme engellilerin güvenliğini ve bağımsızlığını simgeleyen gün olarak kabul etti.

1-7 Kasım Disleksi Farkındalık Haftası:

Disleksi konusuna dikkat çekmek ve duyarlılığı sağlamak 1-7 Kasım tarihleri arası Disleksi Farkındalık Haftası olarak kabul edilmiştir.

3 Aralık Dünya Engelliler Günü:

Birleşmiş Milletler, 1992 yılında 3 Aralık gününü Uluslararası Engelliler Günü (International Day of Disabled Persons) olarak ilan etti. Bu karardan sonra Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu, 5 Mart 1993 tarihli ve 1993/29 sayılı bildiri ile üye ülkelerce 3 Aralık gününün tanınmasını istedi. Böylece ilk kez 1993 yılında 3 Aralık günü Uluslararası Engelliler Günü olarak anıldı ve kutlandı.

ALİYE YÜCEL

3 ARALIK'IN ARDINDAN

Birleşmiş Milletler, 1992 yılında aldığı bir kararla 3 Aralık gününü Uluslararası Engelliler Günü (International Day of Disabled Persons) olarak ilan etti. Bu karardan sonra Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu 5 Mart 1993 tarihli ve 1993/29 sayılı bildiri ile üye ülkelerce 3 Aralık gününün tanınmasını istedi. Böylece ilk kez 1993 yılı 3 Aralık günü "Uluslararası Engelliler Günü" olarak anıldı ve kutlandı.

Geçtiğimiz pazartesi günü 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'ydü. Dünyada ve Türkiye'de engellilerin hatırlandığı ve engelli sorunlarının ele alındığı gün... Bu yıl 3 Aralık'ta da yine öyle oldu. Engelliler konusunda dikkat çekmek ve duyarlılığı sağlamak için çeşitli etkinlikler düzenlendi. Medyada bu konu ile ilgili çeşitli haberler yapıldı. Sosyal medyada bugüne ait paylaşımlar yapıldı. Engellilerin hayat şartlarını iyileştirme için yapılanlardan bahsedildi.

Tüm dünya, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'ne önem veriyor. Ama maalesef engellilerin sıkıntıları hala devam ediyor. Eğitim, mimari engeller, istihdam, engellilere yönelik yanlış bakış... Hangisini sayalım... Bu nedenle 3 Aralık Dünya Engelliler Günü için söylenen sahte dilekler çok yersiz geliyor. Bir şeyler değişmeli... En önemlisi de engellilere olan yanlış bakış değişmeli... Bu değişmediği sürece bugünün bir anlamı yok.

Engellileri bir tek gün hatırlamak, bir tek gün onların sorunlarını görmek ve sorunlara çözüm yolları bulmak yeterli olabilir mi? Engellilerde herkes gibi eşit haklara sahip olmalıdır. Engelli olmak diğer bireylerle beraber yaşamaya engel olamaz. Toplumumuz ve yetkililer engellilerin sorunlarına karşı ilgisiz ve duyarsız kalmamalıdır. Bu nedenle her alanda ve el birliği ile bir şeyler yapılmalıdır.

3 Aralık günü için: "Herkes bir engelli adayıdır...", "Bizler de birer potansiyel engelli adayıyız..." gibi cümleler kurmak çok yanlış... Ancak maalesef ki bu yanlış hala devam ediyor. Bu bana çok şaşırtıcı geliyor. Engellilere olan duyarlılık "Ben de bir gün engelli olursam..." düşüncesiyle olabilir mi? Nasıl kadın haklarını savunmak için kadın olmak, hayvan haklarını savunmak için hayvan gerekmiyorsa; engelli haklarını savunmak için de engelli olacağımızı düşünmemeliyiz.

Dünya Engelliler Günü'nün amacı, engellilerin topluma kazandırılması, engellilerin sorunlarına çözüm bulmak, engelli haklarının tam ve eşit ölçüde sağlanması olsa da hep sözde kalıyor. 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'nün ardından söylenecek çok şey var... 3 Aralık engellileri fark etme günü olmalı. Empati kurup, dünyaya onlar gibi bakma günü olmalı. Hep beraber engelleri kaldırma günü olmalı . Ama artık bunlar sözde kalmamalı...

ALİYE YÜCEL

KAN VERMEYE ENGEL YOK

Yarın 3 Aralık Dünya Engelliler Günü. 3 Aralık günü ülkemizde çeşitli kurum ve kuruluşlarda etkinlikler düzenleniyor.  Bu etkinlikler günün anlamı nedeniyle engelli, engellilik ve engelli farkındalığı üzerine oluyor. Türkiye Beyazay Derneği ise bu yıl 3 Aralık günü farklı bir etkinliğe imza atıyor. "Kan Vermeye 'Engel' Yok!" kampanyası ile  engelliler ve engelli yakınları kan bağışında bulunacaklar.

Bir sivil toplum kuruluşu olan Türkiye Beyazay Derneği, 1988 yılından bu yana engelli ve engellilik konusunda önemli çalışmalar yapıyor. Yurt içi ve yurt dışı şubeleriyle başta engellilerin eğitimi ve istihdamı olmak üzere toplumsal farkındalık çalışmaları yürüten Türkiye Beyazay Derneği 3 Aralık Dünya Engelliler Günü etkinlikleri çerçevesinde yurt genelinde kan bağışı kampanyası başlatacak.

Kan bağışı kampanyası ile ilgili olarak Genel Başkan Nejla Sümer "Kan Vermeye 'Engel' Yok! sloganı ile başlattığımız kampanyamızda yurt genelinde 80 şubemizdeki engelli ve engelli yakınlarımız ile toplu kan bağışında bulunacağız. Bu kampanyadaki amaç, kan bağışında toplumsal farkındalık yaratmak, kan vermenin engel tanımadığını, sağlığı uygun herkesin rahatlıkla kan verebileceğini kamuoyu ile paylaşmaktır..." diyor.

Türkiye Beyazay Derneği Genel Başkanı Nejla Sümer, kan bağışının hayati önemine dikkat çekerek sözlerine şöyle devam ediyor "Kızılay'ın verilerine göre ülkemizde her 4 saniyede bir ünite kana ihtiyaç var. Her bir kan bağışı üç kişinin hayatını kurtarabilir. Böylesine insani ve ulvi bir olayda engellilerin de desteğinin olması önemlidir."

Türkiye Beyazay Derneği, kampanya ile ilgili olarak yaptıkları afişte "3 Aralık Dünya Engelliler Günü saat 11:00 de Beyazay ailesi olarak Türkiye genelinde kan veriyoruz. Sen de bize katıl 3 kişiye can ver!" diyorlar. İrtibat olarak da  yurt içindeki bütün Türkiye Beyazay Derneği şubelerini gösteriyorlar. Verebilecek durumda olan bütün üyelerini Beyazay - Kızılay işbirliği ile eş zamanlı kan bağışı yapmak üzere davet ediyorlar.

Kan vermenin önemini söylemeye gerek var mı? Kan demek can demek... Bu hayati sıvıyı elde etmenin bir tek yolu var. O da kan bağışı... Başka yolu yok. Kan bağışlamakla hayat kurtarıyoruz. Bu yüzden Türkiye Beyazay Derneği'nin kan bağısı için kampanya yapması çok değerli. Umarım gereken ilgi gösterilir ve engelliler için önemli olan bu günde sadece engelli farkındalığı değil de farklı bir farkındalık adımı da atılmış olur.

ALİYE YÜCEL

ENGELLERİ AŞANLAR 2017

3 Aralık Dünya Engelliler Günü nedeniyle AK Parti Sosyal Politikalar Başkanlığı tarafından "Engelleri Aşanlar 2017" programı düzenlendi. Programda; eğitim, müzik, kültür, sanat, spor, yenilikçilik, sosyal sorumluluk ve erişebilirlik gibi çeşitli alanlarda ödüller verildi. Parti genel merkezinde düzenlenen programda; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yaptığı konuşmanın ardından "Engelleri Aşanlar 2017" ödülleri sahiplerini buldu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, programda yaptığı konuşmasında pek çok konuyu ele aldı. "Batı ülkeleri başta olmak üzere dünyadaki pek çok toplumda engelliler bir yük olarak görülüp buna göre muamele görürken bizde tam tersine bir lütuf olarak kabul edilmiştir..." dedi. Engelli yada engelsiz olmanın değil insan ve adem olmanın önemli olduğunu söyledi. Yunus Emre'nin dizeleriyle "Yaradılanı severiz. Yaradan'dan ötürü" diyen bir medeniyetin, insanlar arasında ayrım yapmasının mümkün olmadığını belirtti.

Cumhurbaşkanı; her engellin doğuştan gelmediğine dikkat çekerek; Aşık Veysel gibi hastalık sebebiyle, Ampute Milli Takım Kaptanı Osman Çakmak gibi terörle mücadele sırasında, bazılarının iş veya trafik kazasında, bazılarının da başka sebeplerden daha sonradan engelli olabileceğini belitti. "Onun için önemli olan bu kardeşlerimizin engellerinin ne olduğu, nasıl olduğu değil bu kardeşlerimize nasıl baktığımızdır. Engelli kardeşlerimizin durumunu tıpkı erkek veya kadın olmamız gibi, tıpkı düz veya kıvırcık saçlı olmamız, tıpkı mavi veya kahverengi gözlü olmamız gibi olmamız gibi insani bir gerçek olarak kabul ettiğimizde diğer tüm sorunların kendiliğinden çözüm yoluna girdiğini görüyoruz..." diye konuşmasına devam etti.

Önemli olanın yapılan iyilik ve güzellik olduğunu belirten Erdoğan; "Engelli kardeşlerimize de tıpkı köken, inanç, dil, derimizin rengi gibi diğer farklılıklarımızın ötesinde insan gözüyle bakma anlayışını 7'den 70'e milletimizin tüm fertlerine kazandırmak zorundayız. Gerekiyorsa ilkokuldan itibaren çocuklarımıza bunun eğitimini vermeliyiz..." dedi. İlk engelliler kanunun 2005 yılında AK Parti'nin çıkardığını söyleyen Cumhurbaşkanı, engelliler için yapılan çalışmaları anlattı. 

Ödüller; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Öznur Çalık tarafından verildi. Engelleri Aşanlar 2017'de ödül alanların isimleri şöyle;

Eğitim Alanı Birincilik Ödülü: Şeyma Sevim Saleh (Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi'ni birincilikle bitiren görme engelli genç kız)

Kültür Sanat Birincilik Ödülü: Eşref Armağan (Görme Engelli Ressam)

Müzik Alanı Birincilik Ödülü: Yunus Yazar ("Beykoz'un Mozart'ı" adıyla tanınan otizmli genç)

Spor Alanı Birincilik Ödülü: Ayşegül Pehlivan (2017 Paralimpik Atıcılık Dünya Kupası birincisi bedensel engelli)

İkincilik Ödülü: Türkiye Kadın Golbol Milli Takımı,

Üçüncülük Ödülü: Avrupa Şampiyonu Ampute Futbol Milli Takımı,

Jüri Özel Ödülü: Ümithan Yılmaz (Bedensel Engelli Dijital Yaşam Koçu)

Yenilikçilik Ödülü: Lc Waikiki Firması (Görme engellilere kıyafet seçiminde "LCW Sence" adı verilen yardımcı mobil uygulaması nedeniyle...),

Sosyal Sorumluluk Ödülü: Turkcell,

Erişilebilirlik Ödülü: Türk Hava Yolları,

Engel Tanımayan Sivil Toplum Ödülü; Serebral Palsili Çocuklar Derneği (SERÇEV).

Ödül alanları gönülden tebrik ediyor, engellilerin her alanda başarılar elde etmesini diliyorum.

ALİYE YÜCEL

BİRİ BİZİ ENGELLİYOR

Bugün, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü… Engellilerin sorunlarının alındığı, dile getirildiği ve engellilerin hatırlandığı gün… Belki daha önce yazdıklarıma benzer şeyler yazacağım. Ancak, engelli farkındalığını anlattığım blogumda bugün başka bir konu yazamazdım. Dünya Engelliler Günü'nün amacı; engelliler adına pozitif ayrımcılık yapılması, engellilerin topluma kazandırılması ve en önemlisi engelli farkındalığının meydana gelmesidir.

Birleşmiş Milletler, 1992 yılında aldığı bir kararla 3 Aralık gününü Uluslararası Engelliler Günü (International Day of Disabled Persons) olarak ilan etti. 1993 yılından itibaren de kutlanmaya başladı. 3 Aralık Dünya Engelliler Günü ülkemizde de kutlanıyor. Türkiye’de de engelliler konusunda dikkat çekmek ve duyarlılığı sağlamak için çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Medyada bu konu ile ilgili çeşitli haberler yapılıyor. Engellilerin hayat şartlarını iyileştirme için yapılanlardan bahsediliyor.

Dünya Engelliler Günü için düzenlenen ve yapılan her şey önemli. Ancak, engellileri bir gün hatırlamak, bir tek gün onların sorunlarını görmek ve çözüm aramak yetmez. Son yıllarda engelliler adına iyi gelişmelerde olsa da engellilerin sıkıntıları devam ediyor. Üstelik pek çok alanda... Eğitim, mimari engeller, istihdam, engellilere yönelik yanlış bakış açısı ve ön yargı…

Bugün en çok sarf edilen cümleler: "Herkes bir engelli adayıdır...", "Bizler de birer potansiyel engelli adayıyız..." Bunlar anlam olarak doğru ve iyi niyetle söylenen cümlelerdir. Ancak beni en çok rahatsız eden de bu cümleler... Engelliye olan yaklaşım ve duyarlılık "Ya ben de bir gün ben de engelli olursam..." düşüncesinden yola çıkarak olmamalıdır. Bir gün engelli olmasak da bu duyarlılıkta olmalıyız. Nasıl hayvan haklarını savunmak için hayvan, kadın haklarını savunmak için kadın olmak gerekmiyorsa; engelli haklarını savunmak için de bir gün engelli olacağımızı düşünmek anlamsız...

Bir de sadece yetkililer değil bir şeyler beklemek ok yanlış... Herkes engellilerin sorunlarına karşı ilgili ve duyarlı olmalı... El birliği ile her alanda bir şeyler yapılmalıdır. Engellilerin de herkes gibi eşit haklara sahip olması gerekir. Engelli olmak diğer bireylerle beraber yaşamaya engel olmamalı... Yoksa bugün için söylenen sahte dilekler çok yersiz olur. "Dünya Engelliler Günü" demenin de bir anlamı olmaz.

"3 Aralık" bana göre engelli farkındalığı günüdür. Engellileri fark etme günüdür. Empati kurup, dünyaya onlar gibi bakma günüdür. Hep beraber engelleri kaldırma günüdür. Ama elinizden hiç bir şey gelmiyor ve yapamıyorsanız; engellilere küçümseyen gözlerle bakmayın. Onlara acımayın. Engelli park alanlarına park etmeyin. Engelli rampalarının önlerini kapatmayın... Biri bizi engelliyor! Bu siz olmayın!

ALİYE YÜCEL

ALTIN PETEK'TE ENGELLER KALKTI

Kanalları gezerken rastladığımda seyrettiğim bir yarışma programı var. TRT 1 ekranında yayınlanan Altın Petek Bilgi Yarışması... Bizdeki yarışmaların çoğunun patenti yabancıdır. Altın Petek ise tamamen yerli bir yapım. Yarışmayı ünlü ve sevilen oyuncu Engin Hepileri sunuyor. Yarışmanın geçtiğimiz haftalarda yayınlanan iki bölümünde 3 Aralık Dünya Engelliler günü dolayısıyla engelliler yarıştı. Bu özel bölümlerden birini kendi gününde, diğerini ise tekrarında izledim.

Yarışmanın bir bölümüne; Paralimpik Oyunları'nda 5. olan Milli Okçu Naci Yenier ve bir okulda memur olarak görev yapan Merve Karahan katıldı. Yenier ve Karahan, bedensel engelliydi ve yarışmaya tekerlekli sandalyeleriyle katıldılar. Milli Eğitim Bakanlığı'nda şef olarak çalışan Tevfik Keleş ve emekli İngilizce Öğretmeni Aykut Coşkun ise görme engelliydi. Görme ve bedensel engelli yarışmacıların yer aldığı bölümlerde zaman zaman yarışmacılarla sorunları, beklentileri ve istekleri hakkında sohbetler de yapıldı.

Milli Okçu Naci Yenier'e ilk soruda "2016 Rio Paralimpik Oyunları'nda 5. olan Milli Okçumuz kimdir?" diye soruldu. Cevabı "kendisi" olan bu soru çok anlamlı bir jest oldu. Verilen cevap stüdyoda ve ekran karşısında izleyenlere bir şey daha öğretti. Yenier, "Bizler engelli değiliz, ben işime tekerlekli sandalye ile gidiyorum, siz arabayla. Arabanızı kullanacak yol  olmasa siz engelli mi olacaksınız?" diye ilginç bir soru sordu. Sonra da "Bizi engelli hale, kaldırımdaki rampanın önüne park edenler ve bize engel olan mimari getiriyor" dedi. Naci Yenier, 15 bin liralık ödülle ayrıldı.

Tekerlekli sandalyedeki genç yarışmacı Merve Karahan ise; hem memur olarak çalıştığını hem de Açık Öğretim'de de "Sağlık Yönetimi" okuduğunu söyledi. "Çevremde çok güzel insanlar var, sokakta da çok güzel insanlarla karşılaşabiliyoruz" dedi. Ayrıca; "Normal insanların bile zorlandığı koşullarda bir daha çok zorlanıyoruz, insanlara laf anlatmak zor, insanlar araçlarını kaldırıma park ediyor ve bunun hata olduğunu bile bile yapmaya devam ediyor..." diyerek her engellinin en çok istediği bir şeyi dile getirdi ve empati yapılmasını istedi. Merve Karahan, 5 bin lira ödül aldı.

Yarışmacılardan görme engelli Aykut Coşkun da performansıyla dikkat çekti. Altıncı soruya kadar hiç joker kullanmadı. Yarışmadan 15 bin lira ödül kazandı. Görme engelli Tevfik Keleş ise en başarılı yarışmacı oldu. Keleş, Altın Petek'e kadar çıktı. Milli Eğitim Bakanlığı'nda şef olarak çalışan Keleş, jokerlerini kullandığı için son sorularda jokersiz devam etti. 11. soruda Altın Petek'e ulaştı. Altın Petek sorusu da oldukça ilginçti. "Uzaya Sovyet vatandaşı olarak çıkıp, Sovyetler Birliği'nin dağılması ile Rus vatandaşı olarak dönen Kozmonot kimdir?"sorusuna "Sergei Krikalev" olarak cevapladı. Böylece büyük ödül 100 bin lirayı kazandı.

Engellilere ayrılan yarışmanın dekoru da engelsiz hale getirilmişti. Altın Petek, #EngelOlmayalım hashtagi engellilere dikkat çekti ve bir farkındalık ortaya koydu. Sosyal medyadaki tepkilerden ilgi ile izlendiğini ve beğenildiğini gördüm. 3 Aralık Dünya Engelliler günü dolayısıyla iki bölümünü engellilere ayıran yapımcılara teşekkür etmek gerekiyor. Engellileri fazla tanımayan seyirciler için güzel örnekler gösterilmiş oldu.

ALİYE YÜCEL 

7. ULUSLARARASI BARİKAT FİLM FESTİVALİ

3 Aralık Dünya Engelliler Günü nedeniyle çeşitli kurum ve kuruluşlarda pek çok organizasyon düzenleniyor. Bu yıl da öyle oldu. Farklı etkinlikler yapıldı. Ama benim ilgimi en çok (Belki de jüri üyesi olarak adım geçtiği için...) Uluslararası Barikat Film Festivali çekti. Festival, 1-4 Aralık tarihleri arasında düzenlendi. Bu yıl 7.'si düzenlenen festival, engellilik alanında ilk uluslararası festival olma özelliğini de taşıyor.

"Barikatsız Bir Dünya İçin Hazırlanıyoruz" sloganıyla yola çıkan festivalde; engelli temalı kısa filmler yarıştı. Engellilerin beklentilerini, duygularını, hayata bakışlarını, yaşama katılımlarını, hayatın içinde aktif rol alarak üretici bir düzeye erişebilmelerini, çağın en etkili ve en yaygın aracı olan sinema yoluyla ortaya koyabilecekleri düşüncesiyle gerçekleştirildi.

Festival komitesi amaçlarını şöyle sıralıyor;

Engelli olmayanların zihinlerindeki, engellilere yönelik barikatlara dikkat çekmek için,

Engellilerin kendi algılarında ve kendilerine ilişkin olarak oluşan, dış dünyaya yönelik barikatlara dikkat çekmek için,

Engellilere karşı, onların isteği ve iradesi dışında oluşan, düşünsel, psikolojik ve fiili sayısız barikatlara dikkat çekmek için,

Sorunun, romantik söylemlerle yumuşatılamayacak kadar ciddi olduğuna dikkat çekmek amacıyla, "sert sessizlerin" sesi olmak için,

Engelliler Günü (3 Aralık) özür dileme ya da günah çıkarmaktan arındırmak ve onların da yaşamın her alanında olduklarını göstermek için,

Ve bu amaca hizmet edecek en önemli araçlardan biri kuşkusuz sinema olduğu için.

Festivale çeşitli ülkelerden uzun ve kısa metrajlı filmler yer aldı. Filmlerde "engellilik" temasını işleniyor olması katılım için ön şarttı. Başvuruda bulunan ve seçilen belgesel, kurmaca, animasyon türlerindeki filmlerin festival boyunca gösterimi yapıldı. Bu gösterimde yer alan filmler her engel grubuna ulaştı. Görme engelliler için sesli betimleme uygulaması, işitme engelliler için de Türkçe alt yazılı olarak gösterildi.

 

Festivalde; katılan filmlerin gösteriminin yanı sıra engelli konulu yerli ve yabancı film gösterimi yapıldı. Ayrıca; paneller, yürüyüşler, bisiklet etkinliği de yapıldı. Festivale katılan filmlerde; engelliliğin her alanına vurgu yaptıkları için kamuoyunda bu konuya dair bir farkındalık ortaya konuldu. Engellilerin üretme, sunma ve değerlendirme (yapım, yönetim, oyunculuk, jüri) gibi çok çeşitli alanlarda başarı ile yer aldığı kamuoyuna gösterilmiş oldu.

ALİYE YÜCEL                      

3 ARALIK...

3 Aralık Dünya Engelliler günü… Tüm dünyada engellilerin hatırlandığı ve engelli sorunlarının ele alındığı gün… Birleşmiş Milletler, 1992 yılında 3 Aralık gününü Uluslararası Engelliler Günü (International Day of Disabled Persons) olarak ilan etti. Bu karardan sonra Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu, 5 Mart 1993 tarihli ve 1993/29 sayılı bildiri ile üye ülkelerce 3 Aralık gününün tanınmasını istedi.

Böylece ilk kez 1993 yılında 3 Aralık günü Uluslararası Engelliler Günü olarak anıldı ve kutlandı. Bugünün amacı, engellilerin topluma kazandırılması, engelliler adına pozitif ayrımcılık yapılması, insan haklarının tam ve eşit ölçüde sağlanmasıydı. Bu nedenle 3 Aralık günü tüm dünyada çeşitli organizasyonlar düzenlenmektedir.

3 Aralık günü ülkemizde de kutlanıyor. Türkiye’de de engelliler konusunda dikkat çekmek ve duyarlılığı sağlamak için çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Medyada bu konu ile ilgili çeşitli haberler yapılıyor. Engellilerin hayat şartlarını iyileştirme için yapılanlardan bahsediliyor. Ama engellilerin sıkıntıları devam ediyor. Eğitim, mimari engeller, istihdam, engellilere yönelik yanlış bakış… Yine de son yıllarda engelliler adına iyi gelişmelerde olmuyor değil... Engellilere yönelik olumlu yasalar çıkıyor...

Biliyoruz ki engellileri bir gün hatırlamak, bir tek gün onların sorunlarını görmek ve çözüm aramak yetmez. Toplumumuz ve yetkililer engellilerin sorunlarına karşı ilgisiz ve duyarsız kalmamalı... Her alanda ve el birliği ile bir şeyler yapılmalı… Engelli olmak diğer bireylerle beraber yaşamaya engel olmamalı... Engellilerde herkes gibi eşit haklara sahip olmalı... Yoksa "3 Aralık Dünya Engelliler Günü" demenin bir anlamı yok. Bu gün için söylenen sahte dilekler çok yersiz...

Hele hele bugünü anarken "Bizler de birer potansiyel engelli adayıyız...", "Herkes bir engelli adayıdır..." gibi cümleler kurmak çok şaşırtıcı... Bunlar anlam olarak doğru, dikkat çekmek için ve iyi niyetle söylenen cümleler... Ancak engelliye olan yaklaşım ve duyarlılık "Ya ben de bir gün ben de engelli olursam..." düşüncesiyle olursa çok yanlış olur. Nasıl hayvan haklarını savunmak için hayvan, kadın haklarını savunmak için kadın olmak gerekmiyorsa; engelli haklarını savunmak için de bir gün engelli olacağımızı düşünmek anlamsız...

Dünya Engelliler Günü için söylenecek çok şey var... 3 Aralık engellileri fark etme günüdür. Empati kurup, dünyaya onlar gibi bakma günüdür. Hep beraber engelleri kaldırma günüdür. Ama elimizden bir şey gelmiyor ve yapamıyorsak; hiç olmazsa engelli park alanlarına park etmeyelim, engelli rampalarının önlerini kapatmayalım, engellileri küçümsemeyelim ve onlara acımayalım. Zor olan hayatlarını daha fazla zorlaştırmayalım. 

ALİYE YÜCEL