> Engeloji : GÖRME ENGELLİLERİN İŞ VE MESLEK SEÇİMİ

Translate

16 Aralık 2012 Pazar

GÖRME ENGELLİLERİN İŞ VE MESLEK SEÇİMİ


 
Ülkemizde, engellileri de içine alan sistemli bir iş ve meslek analizi yapılmamıştır. Engellilerin sahip oldukları engelden kaynaklanan özellik ve nitelikleri dikkate alarak ne şekilde ve nasıl çalışacağı konusunda ciddi bir araştırma ve çalışma yoktur. Engelliler kendi kendilerine yaptıkları girişim ve çalışma deneyimleri meydana getirmişlerdir. Bireysel çabalarla bazı işlerde başarılı olmuşlardır.
 
Görme engellileri ele alalım… Görme engelliler hangi işleri yapabilir? Sorusu yanlış olur. Bu soru yerine; Bu kişi bireysel yetenekleriyle ne yapabilir? Bu iş, bu meslek hangi eğitim aşamasından geçtikten sonra yapılabilir? Hangi alt yapılar olursa görme engelliler bu işi yapabilir? Sektörlerde engelliler bu işi nasıl yapabilir? Alt yapı olarak ne sağlanmalıdır? gibi sorularının cevabını bilmemiz ve bütün bunların ayrıntılarını belirlememiz gerekir. Bu işe nasıl baktığımızla ilgili bir durum olmalıdır, engel grubuyla ilgili değil...
 
“Şu eğitimi almış kişi, şunları yapabilir”, “Bu mesleği öğrenen kişi, bunları yapabilir” diyebiliriz. Ancak, görme engelli şunu yapar, işitme engelli bunu yapar, ortopedik engelli şunu yapar diyemeyiz. Böyle bir ayrıma gidemeyiz. Böyle dersek yanlış bir noktaya gideriz. Ama maalesef ki hep bu noktadan gidilmiş ve engelliler iş alanında yanlış değerlendirilmiştir. Dünyada da en önemli sorun; engellilerin kendi yeteneklerinin altında çalıştırılmasıdır.
 
Görme engelliler de (herkes gibi) bir işi yapabilir hale gelmek için eğitime ihtiyaç duyarlar. Onların eğitim ortamı ve materyalleri görme engellilerin erişebileceği duruma uygun hale gelmelidir. Çünkü farklı eğitim materyallerine ihtiyaç duyduğu durumlar olabilir. Örneğin, dokümanların Braille alfabesiyle yazılması ya da seslendirilip, dinlenir hale getirilmesi gerekebilir. Görme engelli bireyin bilgisayar kullanmasını sağlayan yazılım ya da donanım olabilir.
 
 
 
 
Geçmişte, görme engelliler “Santral Operatörlüğü” ve “Paketleme” gibi belli işlere yönlendirilmişler ve bu işlerde bir yığılma olmuştur. Çünkü görme engellilerin sadece bu işleri iyi yapabileceği düşünülmüştür.
 
Günümüzde ise bu bakış açısı değişmeye başlamıştır. Görme engelliler doğru eğitim, destek ve yardım sağlandığında, birçok işi başarıyla yapabilmektedirler. Bir işin görme engelli tarafından yapılabilirliği (kişinin görme oranı, gördüğü ve aldığı eğitim, donanım ve destek, işin kişinin gereksinimlerine göre adapte edilip edilemeyeceği ve söz konusu engellinin o işi yapmayı isteyip istemediği gibi) birçok etkene bağlıdır.
 
Engelli bireyin iş yerinde başarılı olması için, kişinin bireysel eğitimi (mesleki, psikolojik ve sosyal açıdan), işverenin eğitimi (patron ve iş arkadaşlarının eğitimi) ve fiziki (mimari) şartlar önemlidir. Sonuçta, iş hayatı birçok sorunlar ve çözümlerini içerir ve bu engelsiz bireyler için de geçerlidir.
 
 
ALİYE YÜCEL
 

5 yorum:

  1. çok güzel ama uzun

    YanıtlaSil
  2. Merhaba.
    Yazınız çok faydalı olmuş. Bu ve benzeri yazılarınızı kaynak belirterek veya sizin uygun gördüğünüz şekilde engelliler le ilgili sitemde yayınlayabilirmiyim. Olumlu-olumsuz cevabınızı bekliyorum. Sitemizin adresi ismime tıklayınca açılacaktır. İlginize teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu yazı, istihdamla ilgili bir projede görev yaptığım için araştırma ve gözlemlerim sonucu hazırlanmıştı. Beğenmeniz beni mutlu etti. İsim ve kaynak belirterek yayınlayabilirsiniz. İlginize çok teşekkür ederim. İyi çalışmalar. Selamlar...

      Sil
    2. Merhaba. İlk yazınız sitemizde yayınlanmıştır. izin verdiğiniz için teşekkürler. Birde kitabınız yayın hayatına girmiş bu kitabınızın tanıtımını yapmak isterim. Eğer çok uzun olmayacak şekilde kısa bir tanıtım yazısını sitemin iletişim linkinden yararlanarak gönderirseniz size facebook sayfalarımızdan ve sitemden kitabınızın tanıtımı konusunda destek olmak isterim. Hayırlı günler.

      Sil
    3. Çok teşekkür ediyorum. Kitabım Engeloji'nin tanıtımı için desteğinizi bekliyorum. İyi çalışmalar...

      Sil