GAZZE GÜNEŞ KUŞLARI

Gazze'ye bombalar düşmeye başladığında, bacakları kesilen 25 Filistinli bisikletçiden oluşan Gazze Sunbirds (Gazze Güneş Kuşları)  grubu, komşularına yiyecek ve barınak ulaştırmak için bisiklet sürüyorlar. Alaa Al-Dali ve diğer Sunbirds üyeleri Gazze'deki insanlara umut ve destek sunuyor.

2018 yılında Filistinli bisikletçi Alaa Al-Dali'nin, ülkesini Cakarta'daki Asya Oyunları'nda temsil etme hayalini gerçekleştirmesine sadece birkaç ay kalmıştı. O zamanlar 21 yaşında olan Alaa, İsrail'in Gazze sınırında işgaline karşı haftalarca süren Büyük Dönüş Yürüyüşü'ne bisiklet kıyafetleriyle ve bisikletiyle gidiyor. Yürüyüşte, bir İsrail keskin nişancısı tarafından vuruluyor. 

 
Alaa Al-Dali vurulma anı için: "Bir elimde bisikletimi tutuyordum ve bacağımdan vuruldum. Aşağı baktım ve içinden duman çıkıyordu..." diyor. Doktorlar kendisine kurşunla mı yoksa bombayla mı vurulduğunu soruyorlar. Sekiz veya dokuz gün sonra da doktorlar ona seçenek sunuyorlar: Ya bacağı ya da hayatı. Bacağının kesilmesi gerekiyor.

Alaa yere düşüyor, ama asla pes etmiyor. Ampütasyondan bir ay sonra tekrar bisiklete biniyor. Hırslarını yeniden yapılandırıyor ve Filistin bisiklet takımının eski üyesi Filistin'in uluslararası alanda yarışan ilk para-bisikletçisi olmayı hedefliyor.  

Mücadelesi, 2019 yılında bir yapımcının Alaa hakkında yaptığı bir filmin çevirmenliğine yardımcı olan Londra'daki üniversite öğrencisi Karim Ali'yi harekete geçiriyor. Alaa ve Karim, Gazze'nin ilk para-bisiklet takımı olan Gaza Sunbirds'ü kurmak için işbirliği yapıyorlar.

Fikir, Gazze'de bacakları kesilmiş insanlarla tanışmalarından geliyor. Filistin'i temsil etmek ve özgür bir kuş gibi olmak fikrinden doğuyor. Alaa "Gazze'de yaşadığınızda her yönden kuşatma altındasınız, bu yüzden Sunbirds bizim için bir özgürlük sembolü..." diyor.

Alaa, çalışmalarını "Haftada beş dersimiz vardı ve bu ders, kendi hikayenize sahip çıkmamız ve bisiklete binerek hareket kabiliyetinizi yeniden kazanmamız üzerineydi." diye açıklıyor.

Savaş ilerledikçe binicilerin Gazze'de eğitim alması mümkün olmuyor. Ekibin fikrini canlı tutması için, Gazze'deki insanlara paketler dağıtmak için bisikletlerini kullanmaya başlıyorlar. Yarışmaktan yardım etmeye yaşları 12 ile 49 arasında değişen 25 sporcu katılıyor. Alaa Al-Dali. "Her şey ekmek dağıtmakla başladı." diyor.

Sunbirds ilk başta bombalanan ve yiyecekleri israf olan süpermarketlere ve depolara odaklanıyor. Daha sonra Sunbirds'ün kurucu ortağı ve yöneticisi Karim Ali'nin açıkladığı gibi "İsrail Gazze'nin güney yarısını işgal ettiğinde çiftçiler sebzelerini toplayamadılar" diyor ve doğrudan çiftçilerle ilgilenmeye başlıyorlar.

Tüm zorluklara rağmen, bağışlara güvenen ve diğer kuruluşlarla da ortaklıklar kuran Sunbirds bir fark yaratıyor. Kuruluşa göre, yaklaşık 300.000 $ (269.000 €)  değerinde  yardım dağıtıyorlar. Bu, 72.000 kilogram (158.000 pound) yiyecek, 7.000 sıcak öğün ve 225'ten fazla barınak içeriyor.

 
Ali, "Birçok aile Sunbirds'e bağımlı..." diyor ve "Bizi gelirken gördüklerinde, engelli insanların onlara yardım getirdiğini gördüklerinde şaşırıyorlar ve oldukça duygusallaşıyorlar..."  diye ilave ediyor.

Sunbirds üyeleri bir çok zorluğun üstesinden geliyor. Gazze'nin engelli bisikletçileri; yardım, ilham ve umut dağıtıyor.

Kaynak: The New Arab ve DW

ALİYE YÜCEL

ENGELLİ YOLCULARA SORULAR

Tatil, seyahat denildi mi akla yaz gelir ama kış aylarında da seyahat ediliyor. Seyahat ve konaklama engelliler için önemli bir sorun. Bu konu ile ilgili çok önemli bilgilerin olduğu bir habere rastladım. 

Travel News yakın zamanda okuyucularına, acenteleri aracılığıyla seyahat rezervasyonu yaptırmak isteyen engelli gezginlere sorulması gereken doğru soruları bilip bilmediklerini soran bir anket düzenledi; okuyucuların %60'ı "evet" dedi ve belki biraz endişe verici bir şekilde, %40'ı "hayır" dedi.

LiveABLE Access Consultants ve Able2Travel'ın kurucusu  Tarryn Tomlinson, Travel News'e yaptığı açıklamada, Güney Afrika'daki engelli kişiler arasında seyahat isteğinin giderek arttığını ve birçoğunun engelli bir seyahat planlamanın getirdiği stresi ve belirsizliği azalttığı için seyahat acentelerini kullanmayı tercih ettiğini söyledi.

"Seyahat acenteleri, tüm erişilebilirlik ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlayarak, uzmanlaşmış bilgi, kişiselleştirilmiş hizmetler ve seyahatin birden fazla yönünü koordine etme yeteneği sunabilir. Engelli gezginlerle çalışırken, seyahat acenteleri müşterilerinin ihtiyaçlarının özen ve dikkatle karşılanmasını sağlayan belirli sorular sormalıdır."

Tomlinson, seyahat acentelerinin müşterilerine sorması gereken önemli soruları şöyle sıraladı:

Hareketlilik ve Erişilebilirlik:
Hareketlilik yardımcısı (örneğin tekerlekli sandalye, yürüteç, scooter) kullanıyor musunuz?

Konaklama yerinizde hangi özel erişilebilirlik özelliklerine ihtiyacınız var (örneğin engellilere uygun duş, engelli odaları gibi)?

Kısa mesafelerde yürümekten hoşlanıyor musunuz, yoksa tekerlekli sandalye ile ulaşılabilen bir ulaşım aracına mı ihtiyacınız var?

Sağlık ve Tıbbi İhtiyaçlar:
Seyahatiniz sırasında dikkate alınması gereken özel bir tıbbi rahatsızlığınız var mı? 
Seyahat ederken tıbbi ekipmana, malzemeye veya yardıma ihtiyacınız olacak mı? 
Bilmemiz gereken herhangi bir diyet kısıtlaması veya alerji var mı?

 
Ulaşım Tercihleri:

Uçak, tren veya otobüslere binerken veya inerken yardıma mı ihtiyacınız var? 
Bir hizmet hayvanı ile mi seyahat ediyorsunuz? Eğer öyleyse, herhangi bir özel düzenlemeye ihtiyacınız var mı? 
Seyahatiniz sırasında erişilebilir kiralık araçlara veya özel ulaşıma mı ihtiyacınız var?

 
Konaklama Tercihleri:
Otel odanızda ne düzeyde erişilebilirliğe ihtiyacınız var (örneğin alçak yataklar, tutunma çubukları, acil durum özellikleri)?
Konaklama yerinizde zemin katta odaya veya asansöre mi ihtiyacınız var? 
Belirli bir konaklama türünü (örneğin otel, tatil köyü, ulaşılabilir tatil evi) mi tercih edersiniz?

 
Aktivite ve Gezi Değerlendirmeleri:
İlginizi çeken ve özel düzenlemeler gerektiren herhangi bir aktivite veya gezi var mı? 
Turlar ve ya gezi için erişilebilir seçeneklere mi ihtiyacınız var?
Aktiviteleri planlarken dikkate alınması gereken fiziksel sınırlamalar var mı?

 
İletişim ve Yardım:

Özel iletişim yöntemleri gerektiren işitme veya görme engeliniz var mı? 
Bir refakatçi veya bakıcıyla mı seyahat edeceksiniz? Eğer öyleyse, size ne gibi yardımlar sağlıyorlar? 
İhtiyaçlarınızın tam olarak karşılanmasını sağlamak için planlama sürecinde size en iyi şekilde nasıl destek olabiliriz?

 
Seyahat Sigortası:
Engelliliğe ilişkin özel ihtiyaçlarınızı karşılayan bir seyahat sigortanız var mı? 
Engellilere uygun seyahat sigortası bulma konusunda yardıma mı ihtiyacınız var?

Gördüğünüz gibi sorulması gereken tüm sorular açık bırakmayacak şekilde  sıralanmış... Türkiye'de de uygulandığı takdirde engellilerin daha çok seyahat ve tatil yapacağını düşünüyorum.

 
Kaynak:

https://www.travelnews.co.za/article/are-you-able-assist-disabled-travellers

ALİYE YÜCEL 
 

PARALİMPİK OYUNLARINDA TARİHİ BAŞARIMIZ

 2024 Yaz Paralimpik Oyunları, Fransa'da 28 Ağustos ile 8 Eylül 2024 tarihleri arasında gerçekleşti.

Paralimpik Oyunları, çeşitli engel gruplarından sporcuların katıldığı ve farklı sporların yapıldığı bir etkinliktir. 

Orijinal haliyle “Paralympic” kelimesi İngilizce engelli anlamına gelen “Paralyzed” ve “Olympic” kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiştir. 

Paralimpik Oyunları Yaz ve Kış Oyunları olmak üzere olimpiyatların bitmesinden iki hafta sonra yine aynı ülkede yapılır.

Türkiye; 6 altın, 10 gümüş ve 12 bronz madalyayla toplamda 28 madalya kazandı. Böylece ülkemiz tarihinin en başarılı paralimpik oyunlarını geçirdi. 

Paris 2024 Paralimpik Oyunları'nda madalya kazanan milli sporcular ve branşları şöyle:

Branş Sporcu / Takım Madalya

Golbol Golbol Kadın Milli Takımı - Altın

Para okçuluk Öznur Cüre Girdi (Kadınlar makaralı yay) - Altın

Para yüzme Umut Ünlü (50 metre serbest S3) - Altın

Para yüzme Umut Ünlü (200 metre serbest S3) - Altın

Para tekvando Mahmut Bozteke (Erkekler K44 63 kilo) - Altın

Para judo İbrahim Bölükbaşı (Erkekler +90 kilo J2) - Altın

Para okçuluk Sadık Savaş-Merve Nur Eroğlu (Klasik yay karışık takım) - Gümüş

Para atletizm Aysel Önder (Kadınlar 400 metre T20) - Gümüş

Para atletizm Muhammet Khalvandi (Erkekler cirit atma F57) - Gümüş

Para halter Abdullah Kayapınar (Erkekler 49 kilo) - Gümüş

Para halter Besra Duman (Kadınlar 55 kilo) - Gümüş

Para masa tenisi Kübra Korkut (Kadınlar S7) - Gümüş

Para tekvando Alican Özcan (Erkekler K44 58 kilo) - Gümüş

Para tekvando Fatih Çelik (Erkekler K44 70 kilo) - Gümüş

Para tekvando Gamze Gürdal (Kadınlar K44 57 kilo) - Gümüş

Para atıcılık Aysel Özgan (Kadınlar P2 10 metre havalı tabanca SH 1) - Gümüş

Para atletizm Fatma Damla Altın (Kadınlar uzun atlama T20) - Bronz

Para judo Ecem Taşın Çavdar (Kadınlar 48 kilo J1) - Bronz

Para judo Cahide Eke (Kadınlar 48 kilo J2) - Bronz

Para judo Nazan Akın Güneş (Kadınlar +70 kilo J1) - Bronz

Para halter Nazmiye Muratlı (Kadınlar 45 kilo) - Bronz

Para halter Sibel Çam (Kadınlar 73 kilo) - Bronz

Para yüzme Sevilay Öztürk (Kadınlar 50 metre kelebek S5) - Bronz

Para masa tenisi Ali Öztürk (Erkekler Sınıf 5) - Bronz

Para masa tenisi Abdullah Öztürk-Nesim Turan ( Erkekler Sınıf 4 çiftler) - Bronz

Para masa tenisi Ebru Acer (Kadınlar Sınıf 11) - Bronz

Para tekvando Meryem Betül Çavdar (Kadınlar K44 52 kilo)  - Bronz

Tekerlekli sandalye eskrim Hakan Akkaya (Erkekler epe A kategorisi) - Bronz

Sporcularımız tebrik eder, daha nice başarılar dilerim.

ALİYE YÜCEL 

NARİN'İN ENGELLİ ABLASI

Diyarbakır'da kaybolduktan 19 gün sonra cansız bedeni bulunan sekiz yaşındaki Narin Güran cinayeti hepimizi çok etkiledi. 

Bunun etkilerinin üzerine bir iddia daha ortaya atıldı. Narin'in engelli ablası Tülin'in de şüpheli şekilde can verdiği iddia edildi. İddiaya göre Narin'in engelli ablası olduğu ve 2019 yılında küçük yaşta iken merdivenden düşerek hayatını kaybettiği söylendi. 

Güran ailesinin engelli olan bu kız çocuğunun cinayet nedeniyle mi, yoksa kaza ile mi hayatını kaybettiği bilinmiyor. Narin'in ölen engelli ablası için "Düşüp öldü deniliyor" ve otopsi yapılmadan defnediliyor. Böylece konu kapanıyor. 

Acaba ablası nasıl öldü? Bu bir doğal ölüm mü? Yoksa cinayete mi kurban gitti? Ve en önemlisi engelli biri merdivenden nasıl düşüyor? Bu soruların cevabı çok önemli...

Narin'in ölen engelli ablasının da mezarı açılarak mutlaka DNA örnekleriyle doğal ölüm mü, cinayete kurban gidip gitmediği araştırılmalı... Ayrıca sonradan engelli olduğu söyleniyor. Nasıl engelli hale geldi o da ayrı bir soru... Bu çocuğun da mezarı açılarak otopsi umarım. Davaya bu da eklenmeli...

ALİYE YÜCEL

İŞTE BU

 

Hindistan'da Yüksek Mahkeme, engelli insanları aşağılayıcı şekilde tasvir ettiği gerekçesiyle "Aankh Micholi" filmini yasakladı.  

06 Ekim 2023'te Nipun Malhotra, filmin engelli kişilere yönelik aşağılayıcı ve ayrımcı ifadeler içerdiğini ileri sürerek Hindistan Yüksek Mahkemesi'ne dava açtı. Malhotra, fragmanda ve filmde belirli tıbbi durumların yanlış tanıtıldığı ve engelli olan karakterler için aşağılayıcı terimlerin kullanıldığı örnekleri vurguladı. 

Yüksek Mahkeme, engelli insanları aşağılayıcı şekilde tasvir ettiği gerekçesiyle filmin yasaklanması talebini görüştü ve 8 Temmuz 2024'te itirazı kabul etti. 

Mahkeme çığır açan kararla, filmler ve belgeseller de dahil olmak üzere görsel medyada engelli kişilere yönelik stereotipleştirme ve ayrımcılığı önlemek için kapsamlı yönergeler belirledi.

Yüksek Mahkeme'nin çerçevesi, engelli kişilerin onuru ve kimliği üzerindeki derin etkilerini kabul ederek damgalama ve ayrımcılığın önlenmesine odaklanıyor. Yönergeler arasında, olumsuz benlik imajına katkıda bulundukları ve ayrımcı tutumları sürdürdükleri için "sakat" ve "spastik" gibi kurumsal ayrımcılığı besleyen kelimelerden kaçınma çağrısı da yer alıyor.

Hindistan Baş Yargıcı DY Chandrachud başkanlığındaki heyet, görsel medyada ve filmlerde farklı yeteneklere sahip kişilerin klişeleştirilmesinin sona ermesi gerektiğini ve yapımcılardan engelliler ve engellilikle alay etmek yerine onları doğru bir şekilde temsil etmelerini istedi. 

Engeli bireyselleştiren ve engelliliğe yol açan sosyal engelleri göz ardı eden dilden, örneğin "etkilenen", "acı çeken" ve "kurban" gibi kelimelerden kaçınılması gerektiğini söyledi. Mahkeme ayrıca yapımcılardan "bizim hakkımızda hiçbir şey, biz olmadan" ilkesini uygulamalarını ve görsel medya içeriğinin oluşturulması ve değerlendirilmesinde engelli kişileri dahil etmelerini istedi.

Bu haberi okuyunca ve yapımcılardan istenilenleri görünce "işte bu" dedim. Engellileri; aşağılayıcı, alaycı ve ayırıcı şekilde gösteren her şey ile mücadele etmek gerekiyor. Hangi alanda olursa olsun. Bu kesin...

Kaynak: https://www.thehindu.com/

ALİYE YÜCEL

KINIYOR MUSUNUZ?

Engeli Mahremiyeti ekibi olarak her hafta instagramda engelli farkındalığına dair paylaşımlar yapmaya devam ediyoruz. 

Bu haftaki paylaşımımız oldukça eleştirilere sebep olan bir konu olduğu için blogumda da paylaşmak istedim.

Ekibimizdeki danışmanımız Öğretim Görevlisi Gülsiye Bıçak'ın sosyal medyada gördüğü bir paylaşım önerisiyle hazırladık. 

Paylaşımımızda;

"Çocuklarını bakımevine veren aileleri kınıyor musunuz?

Her engelli ve her bakıma muhtaç kişi aynı kategoride  değerlendirilmemelidir.

Bazen ailenin başka seçeneği olmayabilir ya da çocuk için gereklidir."

Cümlelerini yazdık. Bu cümleleri yazmama sebep olan paylaşımın hikayesinde anne şöyle sesleniyordu:

 

"Çocuklarını bakımevine veren ailelerin kötü insanlar olduklarını düşünüyordum. Ben bunu asla yapmam diyordum. Ancak oğlum üç yaşındayken şiddet eğilimi göstermeye başladı. 

O zaman bile, "Ne olursa olsun, onu bakımevine vermem," diyordum. Fakat büyüdükçe şiddetini kontrol edemez olduk ve 12 yaşında onu yatılı bakımevine vermek zorunda kaldık. O gün hayatımın en acı günüydü. Önceden önyargılı olduğum ailelerle ilgili belki de hep yanlış düşünmüştüm. Belki onlar kötü insanlar değildi. "Ben asla yapmam," demeden önce belki bir an durup düşünmek gerekir..."

Annenin samimi itirafı böyleydi. Bu bazı konularda ön yargının bizi nasıl yanılgıya götürdüğünün etkileyici bir örneği... 

ALİYE YÜCEL

NAZİK VE SAYGILI

İrlandalı aktör Colin Farrell'in Angelman sendromlu oğluyla ilgili bir yazı yazmıştım (Bu Ödül Baska Ödül). Geçenlerde Hürriyet Gazetesi'nde onunla ilgili yeni bir haber gördüm. Bir sözü çok etkiledi. Aslında ünlüler ve engelli çocuklarıyla ilgili bir çok yazım var. Ancak bu yazıyı yazmamın nedeni Colin Farrell'in bu sözü oldu. 

Farrell, televizyon şovları ve Gerçeğe Çağrı, Kanun Namına, Azınlık Raporu, Büyük İskender gibi filmleri ile tanınıyor. Aktörün büyük oğlu James, 2003 yılında normal bir bebek olarak doğmuş ve iki yaşında iken Angelman sendromu (Melek Adam Sendromu) teşhisi konmuş. 

Angelman sendromu, nadir görülen genetik bir hastalık. Bu hastalığın sonucu çocuklar fiziksel ve zihinsel gelişim geriliği gösteriyor. Konuşamıyor, düzgün yürüyemiyor. İlk olarak 1965 yılında İngiliz doktor Harry Angelman tarafından tanımlandığı için bu ismi alıyor. 

Bu hastalığı taşıyan çocuklar sürekli gülümsediği ve beden duruşlarının sabit olması nedeniyle Happy Puppet Syndrome (Mutlu Kukla Sendromu) olarak da adlandırılıyor. Ancak zaman zaman hiperaktivite, saldırganlık, öfke nöbetleri ve davranışsal uyumsuzluklar gösteriyor. Angelman sendromu, otizm ve serebral palsi ile çok benzer özellikler taşıdığı için çoğu zaman bu hastalıklarla karıştırılabiliyor.

Hastalığın anneden gelen kromozom 15'teki bozukluk nedeniyle olduğu düşünülüyor. Sendrom genellikle 1 yaşından kadar fark edilmeyebiliyor. Angelman sendromlu çocuklarda; zeka geriliği, gelişim bozuklukları, hareket ve denge bozukluğu, konuşma bozuklukları, kol ve bacaklarda titreme, nöbetler, uyku problemleri, sürekli gülümseme, kahkaha atma ve benzer bazı fiziksel özellikler oluyor.

Ünlü aktör, kendi oğlu gibi zihinsel ve fiziksel gelişim sorunları bulunan kişiler ile ailelerine destek vermek ve engellilik konusunda farkındalık yaratmak için Colin Farrell Vakfı'nı (The Colin Farrell Foundation) kurmuş.

Gelelim bu yazımı yazmaya sebep olan sözlerine Colin Farrel şöyle diyor: 

"Bütün dünyanın oğluma nazik davranmasını istiyorum. Bütün dünyanın ona aynı zamanda saygılı davranmasını da istiyorum..." 

Bu sözler bir babanın evladı için en büyük isteği... Ne kadar yerinde ve haklı bir istek... Çünkü böyle davranılmıyor maalesef... Eminim ki tüm engellilerin ve engelli yakınlarının en büyük isteği budur.

ALİYE YÜCEL