12. KALKINMA PLANI'NINDA ENGELLİLER

12. Kalkınma Planı kapsamında, engelliler için geniş kapsamlı çalışmalar yer alıyor.

Uzun süreli bakım finansman modelinin geliştirilmesiyle engelli bireye evde bakım hizmeti sunan kişilerin sosyal güvenlik sistemine dahil edilerek evde istihdamının desteklenmesine yönelik çalışmalar yapılacak.

Engelli hizmetlerine ilişkin başlıkların da yer aldığı plana göre, engellilik konusunda koruyucu ve önleyici çalışmalar etkinleştirilecek, engellilere yönelik sağlık hizmetlerinin niteliği artırılacak.

Kaynak: A.A.

ALİYE YÜCEL 

İŞİTME ENGELLİ YÖNETMEN

Bim Ajadi, işitme engelli bir film yönetmeni ve yapımcı...

Londra'da yaşayan Ajadi, üç yaşındayken işitme duyusunu kaybediyor. Genç yaştan itibaren sinemaya ilgi duyuyor. Yönetmen koltuğuna giden yolu kolay olmamış. Ancak kendisini neredeyse tesadüfen orada bulmuş.

Çoğunlukla müzik videosu endüstrisindeki çeşitli TV ve film yapım şirketlerindeki işler için grafik tasarımından sonra, ikincilikten kadrolu editörlüğe yükseliyor ve daha sonra bir gün, yönetmen hastalanınca kısa sürede bir müzik videosu yönetmesi istendi. Beklenmedik iş hakkında şunları söylüyor: "İşte o zaman yönetmen olarak aradığım mesleği bulduğumu fark ettim... Ve o zamandan beri arkama bakmadım!” 

Çalışmalarında işitme engelli oyuncular ve ekiple çalışıyor. Onunla çalışan sanatçılar ve ekip işaret dili için çaba gösteriyorlar.

Bim Ajadi'nin çalışmaları arasında belgeseller, komediler, hip-hop draması (2020'de büyük beğeni toplayan Here/Not Here, İngiliz İşaret Dili Yayın Vakfı tarafından sipariş edildi), Hollyoaks ve Silent Witness gibi programlar var. 2020'de Bafta'nın Çığır Açan yeteneği seçildi ve kısa film geliştirmesine yardımcı olacak bir hibe sağlayan, imrenilen John Brabourne ödülünü aldı.

Ajadi, sesini değişime ilham veren hikayeler anlatmak ve yeterince temsil edilmeyenleri desteklemek için kullanma konusunda oldukça kararlı... "İşitme engellilerin  oluşturduğu içerik için çıtayı yükseltmenin ve böylece bu içeriğin ana akım film endüstrisinde daha yaygın hale gelmesinin mümkün olduğuna dair köklü bir inancım var. İşitme engellileri anlatsın ya da anlatmasın, işitme engellilerin yönettiği bir yapımı mümkün olduğunca geniş bir izleyici kitlesinin izlemesini istiyorum. İzleyiciler, diğer yapımların hikayeleri kadar bu hikayelere de kendilerini bağlı hissetmeli..." diyor.

Yönetmen, ekranda gördüklerinin çoğunun onu hayal kırıklığına uğrattığını belirtiyor. “Sağır veya engelli karakterlerin yetersiz temsil edilmesinden, yanlış ve önyargılı kinayelere dayanılmasına sinirleniyorum. Çoğunlukla sağır veya engelli bir karakterin kurban olduğunu görüyoruz; örneğin kurtarılması gereken veya diğer engelli olmayan karakterler için sorun yaratan biri. Bu, yalnızca engellilik fikrini olumsuz biçimde desteklemeye hizmet eden olumsuz ve son derece yanlış bir klişedir. Bu, bir yönetmen olarak en büyük motivasyonumu etkiledi...” diye açıklıyor.

ALİYE YÜCEL 

BLOGUM 12 YAŞINDA

Bloguma 12 yıl önce 11 Ekim tarihinde yazmaya başlamıştım. Bu nedenle yazımı her yıl olduğu gibi bloguma ayırdım. Başlarken bu kadar yıl yazacağımı düşünmemiştim. Canımı annemi kaybettiğim yıl hariç her hafta mutlaka bir post koydum.

Her yıl aynı şeyleri yazmak istemiyorum. Engelli, engellilik, engelli farkındalığı ile ilgili yazmaya devam etmek istiyorum. Okuyan herkese çok teşekkür ediyorum.

ALİYE YÜCEL

 

LÜTFEN! "DO NOT DISTURB"

Cem Yılmaz'ın yeni filmi Netflix'te yayınlandı. "Do Not Disturb" filmini izlemeyi düşünüyordum. Ama filmde bir engelli hikayesi olduğunu da duyunca hemen izledim. Engelli hikayesi derken sadece aksayan (topallayan) bir genç kız var aslında... Ama bu karakterle bile çok şey anlatılmış. Algıda seçicilik, Suhal'in olduğu sahneleri merakla bekledim ve ilgiyle izledim. 

"Do Not Disturb",  Karakomik Filmler'den Ayzek karakterinin  başrolde olduğu bir film. Karakomik Filmler'deki karakterlerden en çok Ayzek'i sevmiştim. 

Filmin oyuncu kadrosunda: Cem Yılmaz, Ahsen Eroğlu, Nilperi Şahinkaya, Zafer Algöz, Celal Kadri Kınoğlu, Bülent Şakrak, Özge Özberk yer alıyor.

Filmin konusu kısaca şöyle: Ayzek, annesinin kendisini evlendirmek istediği Suhal’in çalıştığı otelde iş buluyor. Böylece aynı otelde çamaşırcı olan Suhal, edebiyat profesörü Bahtiyar, hapishaneden pandemi nedeniyle çıkan Davut’la olan macerası da başlıyor.

Filmde birbirinden farklı toplumsal mesajlar veriliyor. Psikolojik ve sosyolojik tespitleri oldukça fazla bir film. Entelektüel kesimler, yaşam koçları, sosyal medya psikologları ve bunların takipçilerinin durumlarından kesitler var. Engelli ve engellilik adına tespitler olduğunu düşündüğün için kaçırırım korkusuyla dikkatle izlemeye çalıştım.

Suhal, bir bacağı topal olduğu için Ayzek’e uygun görülmüş annesi tarafından... Genç kızı yürürken görmediği için çok güzel bulunca "Ben ona layık değilim" diyor. Ama topalladığını görünce işler değişiyor! Aslında ailesinin Suhal'i kendisine yakıştırmasından dolayı mutlu olan, kendi değeri ve Suhal' in güzelliğiyle orantı kuran Ayzek, Suhal'in aksadığını gördüğündeki şaşkınlığı, hayal kırıklığı ve üzüntüsü kendisi içindi galiba...

Ayzek, Davut'a (Bülent Şakrak) kızla olan durumunu anlattığında o da "Sevaptır evlen..." diyor. Engelliye bakış bu işte. Engelli biriyle evlenmenin sevap olduğunu düşünenler var maalesef...

Bence önemli bir farkındalık sahnesi de Ayzek'in kızı yine ona anlattığı sahnede Suhal'e "İki ayağın üzerinde (!) durmaya çalışıyorsun..." diyerek baltayı taşa vurmasıydı. Bu sahnedeki tepkisine rağmen Suhal'ın kompleksli olduğunu düşünmedim. 

Suhal beğendiğim bir karakter oldu. O; resim çizen, yetenek sınavlarına hazırlanan, kendine güvenen, kendi dünyasını yaratmış ve idealleri olan bir genç kız. Etrafındaki olaylara kayıtsız kalmıyor. Suhal de Ayzek gibi birbirlerine uygun olmadığının farkında.

Cem Yılmaz filminde kaybedenleri ele alarak farkındalık meydana getirmek istemiş. Suhal de bunlardan biri... Filmi izledikten sonra keşke her engellinin yanında bir "Do Not Disturb" yazısı bulunsa da bazı ortamlarda boynuna taksa diye düşündüm.

ALİYE YÜCEL

ENDONEZYALI GENÇ YETENEK

Putri Ariani ismini duydunuz mu? Putri Ariani, Endonezyalı görme engelli bir şarkıcı ve söz yazarı... Henüz 18 yaşında olan genç kız ABD'nin en çok izlenen yetenek yarışması America's Got Talent’a katılıyor. Yarışmada şarkı söyleyen ve piyano çalan Ariani çok etkileyici bir performans göstererek jüri üyelerinden Simon Cowell tarafından Golden Buzzer ile ödüllendiriliyor. 

Cowell, salonu ve jüriyi kendisine hayran bırakan Ariani'den ikinci bir parça isteyerek genç kıza "Şimdiye kadar senin gibi bir ses burada yarışmadı." sözleriyle iltifat etmiştir. Sonra da Simon, altın konfeti yağmurunu göremeyen Ariani'nin ellerine yerden aldığı konfetileri tutuşturarak seyircileri duygulandırıyor. Haberi gördüğümde ben de etkilendim.

Putri, yarışmanın ardından sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda: "Elhamdülillah. Bana olan olağanüstü desteğiniz ve takdiriniz için teşekkür ederim. Bunun benim başıma geleceğini hiç beklemiyordum, hala bunun bir rüya olduğunu düşünüyorum. Çok duygulandım. Hepinizi çok seviyorum." diyor.

Gelelim genç kızın hayat hikayesine; Putri, Ariani, 31 Aralık 2005 yılında erken bir doğumla dünyaya gelmiş ve iki ay boyunca kuvözde kalmış. Üç aylıkken Putri'nin görmediği anlaşılmış. Ailesi onu tedavi ettirmek için Singapur'a götürmüş ancak tedavi için geç kalınmış. Sağ gözünden bir ameliyat olsa da görme yeteneğinde bir gelişme olmamış... Müzikle ilgilenen genç yetenek şarkı söylüyor, piyano çalıyor ve şarkı sözü yazıyor. 

Putri, engeliyle ilgili olarak 'Allah'ın takdiri böyle' diyerek genç yaşında büyük bir teslimiyet örneği gösteriyor ve "Yaşadığım en büyük zorluk, insanların bana müzisyen olarak değil, görme engelli biri olarak bakması. Ama şarkı söylerken kendimi bir yıldız gibi hissediyorum." diyor.

ALİYE YÜCEL

GÖÇMEN İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLAR İÇİN PROJE

Çocuk Eğitim Derneği tarafından yürütülen ve T.C. İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından desteklenen "Sıra Bizde 0 - 10 Yaş Göçmen İşitme Engelli Çocuk ve Ailelerine Eğitim Projesi" tamamlandı.

Projede paydaş olarak; İstanbul Valiliği İl Göç İdaresi, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Türk Kızılayı, Dünya Yerel Yönetim Demokrasi Akademisi Vakfı, Uzman Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doktorları ve Odyologlar yer alıyor. 

Projede, ilk olarak 0 - 10 yaş arası göçmen işitme engelli çocukların kulak burun boğaz uzmanları ve odyologları tarafından sağlık taramaları yapıldı. İkinci aşamada düzenli olarak bireysel ve grup eğitimleri verildi. Daha sonra da uzman akademisyenlerin desteği ile ailelere seminerler düzenlenip sağlık alanında dernek gönüllüleri tarafından işitme cihazı temini sağlandı.

Çocuk Eğitim Derneği, işitme engelli çocukların beyin gelişiminin en hızlı olduğu 0 - 6 yaş aralığında yaşıtları ile eşit şartlarda eğitim almalarını amaç edinmiştir. İşitme engelli çocuklar erken dönem ve okul öncesi dönem eğitimlerine ek olarak bireysel işitme eğitim saatleri, odyolojik tetkik ve taramalarla desteklenmektedir. 

Çocuk Eğitim Derneği, yeni dönemde de eğitim için başvuran göçmen işitme engelli çocuk ve ailelerine ücretsiz olarak eğitim vermeye devam edecek.

ALİYE YÜCEL

DOWN SENDROMLU FUTSAL TAKIMIMIZ ŞAMPİYON

Engellilerden bir başarı daha Down Sendromlu Özel Futsal Milli Takımı Avrupa şampiyonu oldu. 

Down Sendromlu Özel Futsal Milli Takımı, İtalya yapılan Avrupa Şampiyonası final maçında Portekiz'iyenerek şampiyonluğa ulaştı. 

Türkiye Futbol Federasyonu'nun "Türkiye Futbol Oynuyor" projesi kapsamında destek verdiği, Türkiye Özel Sporcular Spor Federasyonu bünyesindeki Down Sendromlu Futsal Milli Takımımız bize bir Avrupa Şampiyonluğu daha getirdi.

İlk maçında Portekiz'e 2-1 yenilen, ikinci ve üçüncü maçlarında İrlanda'yı 5-1, İtalya'yı 5-2 mağlup eden Ay-yıldızlılar, yarı finalde ev sahibi İtalya'yı bir kez daha 8-1 gibi farklı bir skorla yenerek, m Portekiz'den rövanşı 2-1'le alıp kupayı aldı. 

Milli Takımımız bu başarısını tebrik ediyor, nice başarılara imza atmasını diliyorum. 

ALİYE YÜCEL