Legoyu
bilmeyen, legoyu sevmeyen, legoyla oynamayan çocuk yok gibidir. Lego ile evler,
kaleler, arabalar, gemiler ve burada sayamayacağımız birçok şey yapılmıştır. Peki
legodan protez (takma) kol yapılabilir mi? Evet yapılmış… İspanya’da yaşayan
David Agullar, legolardan kendine protez bir kol yapmış. Şimdi 19 yaşında ve biyomühendislik
öğrencisi olan David, sağ kolu olmadan dünyaya gelmiş...
Lego
parçaları David için bir oyuncaktan daha fazlası olmuş… Yatağının altında duran
legolarla sabahın erken saatlerinde ilginç bir araba, uzay aracı ya da farklı gibi
şeyler yapıyor ve ailesini şaşırtıyormuş… Bir gün kendine kol yapmayı düşünmüş
ve ilk protez kolunu dokuz yaşında iken yapmış. Ancak bu ona yetmemiş. Daha
iyisini yapmak istemiş. Normal bir kolun çalışma prensibini uygulamak istemiş.
Dirseğin bükülmesi ve hareket etmesi gibi… Lego setinin yanı sıra olta ipi ve
gitar teli de kullanmış… Neyin ne iyi olacağını anlamak için defalarca söküp, tekrar
tekrar yapmış.
Yaptığı
tasarımları kendi ihtiyaçlarına uyarlamak için çok fazla deneme yapmış. Protezini
zaman içinde geliştirmiş. Bugüne kadar dört protez kol yapmış. Her birini
yapmak için tek bir lego seti kullanmış. İlk kolunu helikopterden, ikincisini
bir uçaktan, üçüncü ve dördüncüsünü de vinçten yapmış… Son yaptığı beş
parmağıyla normal kola benzetmiş. Ancak parmakları bağımsız hareket edemiyor. Yeniden
yapacağı kolda ise parmakları da hareket ettirmeyi düşünüyor. Kapıları açmak,
bir şeyleri eline alabilmek için…
Genç
adam, legolarla protez kol yapmaya giden hikayesini kısaca şöyle anlatıyor: “Çocukken diğer insanların önüne çıkmak beni çok geriyordu. Çünkü farklıydım.
Ama bu benim hayallerime inanmamı engellemedi” diyor. Sonra da “Kendimi aynada
diğerleri gibi görmek istedim, iki elli olarak…” diye ilave ediyor. Tek kol ile
doğmak onun için fark etmemiş, her zaman çok bağımsızca hareket etmiş ve
yaptığı şeyin en iyisini yapmış.
David,
tüm dünyada teknoloji geliştiği için protezlerin de geliştiğini ancak herkesin
bu protezlere ulaşamadığını düşünüyor. Çünkü, bir kullanıcıya uygun verimli bir
protez için sürekli ölçüm, donanım ve testler gerekiyor. Bunun içinde maddi imkanların
olmasının şart olduğunu söylüyor. Kendi de bu konuda zorluk çektiği için ihtiyaç
sahiplerine de ucuz robotik kol yapmak istiyor. Eski bir protezi alıp yeni bir kişiye
uyarlamak için protez uzmanı veya biyomühendislik gerektiriyor. David Agullar şu
an bunun üzerine çalışıyor.
Çok
şanslı olduğunu düşünen David; ailesi, öğretmenleri ve arkadaşlarının desteği ve
sevgisi sayesinde engelinin üstesinden geldiğini söylüyor. Engeli onda bir
farkındalık sağlamış. Kolunun eksikliği onun herhangi bir engelin üstesinden
gelmesini, yeteneğini keşfetmeye ve sınırlarını zorlamaya teşvik etmiş. Engelli
olduğunu düşünmüyor. Kendisini "engelli" kelimesi ile özdeşleştirmiyor. Farklı olduğunu
düşünüyor bunun da kötü bir şey olmadığına inanıyor. Kendisinin lego setiyle kol
yapabildiğini her engellinin de farklı yetenekleri olduğuna inanıyor.
ALİYE
YÜCEL