KOLSUZ, BACAKSIZ MUTLULUK

Nick Vujicic, adını duymuşsunuzdur. Eğer bu ismi hatırlamıyorsanız da fotoğraflarını görmüş olmanız mümkün. Nick Vujicic, hani şu kol ve bacakları olmayan süper adam! Fotoğraflarını pek çok yerde gördüğüm, bu genç adamın hikayesini merak etmemek mümkün değildi. Nick, 1982 yılında Avustralya'da kol ve bacakları olmadan dünyaya gelmiş.

Nick'nin Tetra-Amelia Sendromu, yani bir gen bozukluğu hastalığı nedeniyle kolları ve bacakları yok. (Tetra adı buradan geliyor. Yani dört uzvu olmayan anlamında...) Sadece kalçasından çıkan iki tane parmağı var. Ancak yapabildikleri ve başardıkları inanılır gibi değil. Yazı yazmak, bilgisayar kullanmak, tıraş olmak, saçını taramak gibi günlük işlerin yanı sıra; hiç bir engeli olmayan pek çok kişinin yapamadıklarını yapıyor. Kol ve bacakları olmadığı halde; tenis, futbol ve golf oynuyor, davul çalıyor, balık tutuyor, yüzüyor ve sörf yapıyor.

Durumundan dolayı alay konusu olan Nick,  bu yüzden çok zor günler geçirmiş. 8 yaşında iken intihara teşebbüs etmiş, küvette boğulmak istemiş! Ancak ailesine olan sevgisi yüzünden bunu yapamamış. Bir gün annesi ona engelli olan, fakat asla pes etmeyen bir adamın makalesini okutmuş. Bu hikaye Nick'i çok etkilemiş. O günden sonra kendine ve hayata bakışı tamamen değişmiş. Kendine bir yön çizmiş.

Nick Vujicic, çok genç yaşta insanlara umut aşılayan konuşmalar yapmaya başlamış. Böylece insanlara örnek olmaya başlamış. Uzuvsuz Hayat Derneği'ni (Life Without Limbs) kurmuş. Daha otuz yaşına gelmeden yirmiden fazla ülkeyi gezerek, konferans ve seminerler vermiş. Kitap yazmış. Konuşma videoları ve kitabı "Kollar Yok, Ayaklar Yok, Endişe Yok" satış rekoru kırmış. Bu arada özel hayatında da güzel gelişmeler meydana gelmiş. Aşık olmuş ve o kadınla evlenmiş. Şimdi bir çocuğu var. Çocuğunu da kollarıyla değil, yüreğiyle sarıyor!

Yazım için Nick'nin pek çok fotoğrafına baktım. Onun fotoğraflarına baktığınızda mutluluğunu ve yaşama sevincini çok açık bir şekilde görüyorsunuz. Yüzü hep gülüyor... Bacaklı ve kollu olmanın mutluluk kaynağı olmadığını anlatıyor! İçinize bir sevinç doğuyor. Gülümseyip ne mutlu ona diye düşünüyorsunuz. Gerçekten çok farklı, çok özel biri...  Neden kol ve bacakları olmadan dünyaya geldiğini daha iyi anlayabiliyorsunuz!

Hayatının hiç bir anında "Keşke kollarım ve bacaklarım olsa... " dememiş. Hep şükretmiş, büyük hayaller kurmuş ve asla vazgeçmemiş... Yaptıklarının, başardıklarının, söylediklerinin pek çoğunu buraya yazamadım. Yazdıklarımla yetinmeyip araştırın. Pek çok ilginç detay ile karşılaşacak ve eminim çok şaşıracaksınız. Okuduklarımdan, gördüklerimden ve seyrettiklerimden sonra keşke Türkiye'ye de gelse, gelse de engelli engelsiz herkese bir hayat dersi verse diye düşündüm. Bu arada "Keşke Müslüman olsa..." demeden de edemedim.

 

Nick, "Dünyaya istediğimiz gibi gelmeyiz, tıpkı istediğimiz gibi gitmediğimiz gibi..." diyor. Ne büyük bir idrak değil mi? Süper adamın kadere rıza noktasına geliş hikayesi ise çok daha enteresan, öyle ki üzerinde saatlerce düşünülecek türden... Nick Vujicic işte şöyle diyor: "Küçükken tanrıya hep neden böyle yaratıldığımı sorardım ve bir gün içime cevabını üfledi. Cevap şuydu: Bana güven!" Nick'in sırrı işte burada...

ALİYE YÜCEL

DÜŞMEDEN KOŞMAK

- Ne yapmak istiyorsun?

- Koşmak... Ama düşmeden!

Bir adam ile görme engelli küçük bir çocuk arasında geçen ve beni derinden etkileyen bu diyalog 2008 yılında gösterime giren "Hayattan Korkma" isimli filmde geçiyor. Film, aynı kasabada yaşayan üç yakın arkadaştan birinin çocuğunun görme engelli olma tehlikesiyle karşı karşıya kalması ve bunun üzerine yapılan çabaları anlatıyor.

Filmin konusu şöyle: Mandıracılık yapan Talat, tavuk yetiştiren Bedrettin ve fırıncı Rıfkı çocukluktan beri çok samimi arkadaştır. Her üçü de Balıkesir'in Gömeç ilçesinde yaşamakta ve kendi ürettiklerini satarak, geçinip gitmektedir. Bir gün Talat'ın küçük oğlunun gözlerinde görme kaybı olduğu ortaya çıkar. Götürdükleri doktor Murat'ın ameliyat olması gerektiğini, olmadığı taktirde görme yeteneğini tamamen kaybedeceğini söyler. Ancak tedavi için çok para gereklidir. Bunun üzerine de üç arkadaş ve aileleri birlik olup, ameliyat için gerekli parayı bulma çabasına girişirler...

Filmin yönetmeni Berrin Dağçınar. Hayattan Korkma; televizyon dizileriyle tanınan Dağçınar'ın ilk sinema filmi, senaryo da kendisine ait. Filmin oyuncu kadrosu ise oldukça zengin. Zeki, Alasya, Haldun Boysan, Tarık Pabuççuoğlu, Hakan Boyav, Zeynep Eronat, Suzan Aksoy, Ceren Soylu, Mehtap Anıl, Sedef Avcı, Mert Fırat ve çocuk oyuncu Fırat Can Aydın. Ancak oyuncu kadrosu beklentinizi yükselmesin. Oyuncuların hepsi de birer masal kahramanı gibi, naif bir karakteri canlandırıyorlar.

Hayattan Korkma, sıcak ve içten bir aile dramı... Ana hikayenin yanı sıra pek çok sayıda yan hikaye var. Filmde; dostluk, arkadaşlık, aile, anne-çocuk, dayanışma, sevgi, aşk gibi pek çok sosyal ve insani değer eğlenceli bir dille anlatılmış... Eski Türk filmlerine benziyor. Onlardaki sıcaklık var. Zaman zaman ana hikaye ve filmin kahramanı küçük çocuk unutulsa da (!) hoşça vakit geçirtiyor.

Film, günümüzde anlamını kaybeden pek çok değeri ortaya koyarken; kah duygulandırıyor, kah hüzünlendiriyor, kah güldürüyor. Sıkıntılar ve sorunlar karşısında yılmayınca bir çözüm yoluna ulaşılabileceği gösterilmiş. Tabii ki bu arada; ümit ve dayanışma ile zorlukların aşılabileceğini, bu nedenle hayattan korkmamak gerektiğini de hatırlatıyor.

Tüm engellilerin bir şeyler yapmak istemesini, yapmak istediklerini yapabilmesini, bu imkanı ve bunun yolunu bulabilmesini çok önemsiyorum. Filmde pek çok etkileyici ve çarpıcı sahneler var. Ancak yazımın başında verdiğim replik; bence filmde geçen en anlamlı sahne... Sadece o sahne, o replik ve devamı için bile seyredilmeye değer. Sanırım bu yüzden afişte bile o sahne var. Babasının arkadaşı olan Bedrettin (Hakan Boyav); özel durumundan etkilenip küçük Murat'a ne yapmak istediğini soruyor. Sonra da çok  şaşırtıcı bir cevapla karşılaşıyor. Görme engelli küçük çocuğun istediği şey ise, ne kadar doğal ve ne kadar masumca: Düşmeden koşmak!

ALİYE YÜCEL

SERDAR ORTAÇ'IN HASTALIĞI MS

Hep MS (Multiple Skleroz) hastalığı ile ilgili bir yazı yazmak istedim. Çünkü başta sunucu Oya Seymen olmak üzere, bu hastalığa yakalanan bir çok kişiyi yakından tanıdım. Hepsinin yaşadıkları ve hastalık hikayeleri ayrı ayrıydı. Ancak yazmak Serdar Ortaç'ın da bu hastalığa yakalandığını öğrenince kısmet oldu. Pek çok kişi bu hastalığın adını duysa da tam olarak ne olduğunu bilmiyordu. Serdar Ortaç'ın ünlü olması nedeniyle herkes bu hastalığın ne olduğunu ve nelere yol açtığını da öğrendi. Serdar Ortaç tam da evlendiği sırada sevenlerini üzdü.

Sağır Sultanın bile duyduğu Serdar Ortaç'ın hastalığı Multiple Skleroz yani kısaca MS; beyin ve omurilikteki sinir sisteminde meydana gelen bir bağışıklık sistemi hastalığıdır. MS merkezi sistemini tahrip ettiği için, beyinden sinirlere verilen mesajlar ya iletilemez ya da yanlış bölgeye gider. Böylece beyindeki; görme, yürüme, konuşma gibi çeşitli vücut fonksiyonları kontrol edilemez hale gelir. Çok çeşitli belirtileri vardır. Belirtileri kişiden kişiye değişir. Kişiler bazen bazı belirtileri önemsemez doktora da gitmez. Bu nedenle de çoğu zaman da geç teşhis edilir.

MS hastalığının sebebi bilinmemektedir. Tıbbın bu kadar ilerlediği günümüzde hastalık hala sırrını korumaktadır. Sebepler arasında virüsler ve bağışıklık sistemi gösterilir. Bulaşıcı bir hastalık değildir. Kimin yakalanacağı da bilinmez. Hastalık genellikle 20 ile 40 yaşları arasında ortaya çıkar. Yani hastalığa yakalanan kişiler hayatlarının en verimli çağlarındadır. Hastalık 15 yaşında önce ve 50 yaşından sonra da pek az görülür. Kadınlar arasında çok daha yaygındır.

Duyan pek çok kimse Serdar Ortaç'ın MS'e yakalandığına inanmadı, inanmak istemedi. Doğrusunu söylemek gerekirse, tatilde güneşin altında görünce ben de inanamadım. "Galiba hastalığı MS değil" diye düşündüm. Çünkü bildiğim kadarıyla güneş bu hastalığın en büyük düşmanlarından biridir. Sonra bir magazin programında doktorunun açıklamalarına rastladım. Doktoru da Ortaç'ın MS olduğunu ve güneşte kalmasının sakıncalı olduğunu vurguluyordu.

Maalesef ki MS, önlenebilir ve tamamen tedavi edilen bir hastalık değildir. Bu hastalığa yakalanan kişilerin yapması gerekenler; genel olarak sağlıklarının korumak, beslenmelerine dikkat etmek, ilaçlarını kullanmak, morallerini yüksek tutmak, güneşten korunmaktır. Bu sayede hastalığın seyrini yavaşlatmak mümkündür. Zaman zaman ataklar gösterir. Tüm dünyada ve ülkemizde hastalıkla ilgili çeşitli deneyler ve araştırmalar yapılıyor. Günün birinde MS belki önlenebilecek, kolayca teşhis edilebilecek ve tedavisi tam olarak yapılabilecektir. Böylece korkulan bir hastalık olmaktan da çıkacaktır.

"Kadere bir yemin ettim, bana karışmaya korkar,

Aşkımla tarihe geçtim, bizi unutmayacaklar."

Serdar Ortaç bu şarkı sözlerini neler düşünerek yazdı bilinmez! Ama kader bu işte... Boynumuz kıldan ince... Unutmayalım, hastalık ve sakatlık her zaman, her yaşta ve herkesin başına gelebilir. Bundan kaçmak mümkün değildir. Serdar Ortaç ve tüm MS hastalarına şifalar dileğiyle...

ALİYE YÜCEL

ENGELLİLERE KİŞİSEL BİLGİLER

Üç dört ay kadar oluyor. Yüz yüze hiç görüşmediğim ancak yaptığı çalışmalardan ve aynı kurumdan olmamız nedeniyle tanıdığım Türkiye Beyazay Derneği Ege Bölge Koordinatörü Ali Rıza Soyaslan aradı. Bir kitap çalışması olduğunu ve bunu bana ulaştırmak istediğini söyledi. Bir kaç gün sonra da "Engellilere Kişisel Bilgiler" kitabı elime geçti. O günden beri bu çalışmadan bahsetmek istiyordum. Bir türlü olmadı.

Ali Rıza Soyaslan'ın "Engellilere Kişisel Bilgiler" kitabı Tavşanlı Ticaret ve Sanayi Odası öncülüğünde ücretsiz dağıtılmak üzere çıktı. Ali Rıza Soyaslan, ailesinde engelli kişiler olsa da, kendisi engelli değil. İşte bu nedenle engelliler için yaptığı bu ve diğer çalışmalarını çok daha değerli buluyorum. Engelli sorunlarını dikkate almak, empati kurabilmek ve bu konuda bir şeyler yapabilmek çok önemli...

Kitabın önsözü Türkiye Beyazay Derneği Genel Başkanı Lokman Ayva tarafından yazılmış. Ayva, kitaptan beklentinin engellilerle ilgili konuların tekrar bir  değerlendirme, düşünme, müzakere etme imkanının meydana gelmesi olduğun belirtip, "... Bu kitapta kendimizi de buluruz. Zafiyetlerimizi, kaygılarımızı, çıkmazları ve onlara karşı önerileri. Çare olacak yöntemler her zaman değişebilir. Siz de yöntemler bulabilirsiniz. Ali Rıza Soyaslan Bey engelliliğin psikolojik boyutlarına, inançla ilgili kısımlarına pek çok konuyu açık yüreklilikle tartışıyor. Hepimiz kendimize has fikir ve hissiyatı geliştirdiğimiz yaklaşım ve yöntemlerle genişletebiliriz..." diye devam ediyor.

Ali Rıza Soyaslan kitapta yazdığı sunumda; engelli ve engellilik konularındaki görüşlerini ve bu konudaki duyarlığını çok güzel bir şekilde ortaya koymuş. Soyaslan, "Engelli kardeşlerimize yönelik kişisel gelişim adında bir kitap çalışmasına başladım. İki yıl çalıştım. Şu ilginç sonuca vardım: Dünyada engelli olmayan insanlara kişisel gelişim eğitimlerinde hep engellilerin başarı hikayeleri anlatılıyordu..." diyerek bu  konuda da çok çarpıcı bir tespiti ortaya koyuyor.

Engellilere Kişisel Bilgiler, çeşitli bölümlerden meydana geliyor. Ali Rıza Soyaslan, engelli ve engellilik konularını pek çok açıdan ele almış. İmtihan Farkındalığı, Neden Sen?, Mananın Avucundaki Engelliler, Kuran'ın Engellilere Mesajı, Yıldızlar Geçidi, İnternet Dünyasından Engelsiz Paylaşımlar kitabın bölümlerinden bazıları... Kitapta tüm engel grupları ele alınmış. Engellilerle ilgili pek çok önemli bilgi ve detaylar yer alıyor.

Engellilere Kişisel Bilgiler kitabı, internet sitelerinde ücretsiz olarak yayınlandı. Ulaşmak isteyenler; www.mobidik.com, wwwekitapdownload.com, www.engellilerkisiselgelisiyor.blogspot.com.tr ve google.books adreslerinden indirebilirler. Ayrıca kitap, görme engellilere sesli kitap olarak yine ücretsiz yayınlandı. www.you.tube.com , www.audiomack.com internet adreslerinden kitabı ücretsiz olarak dinleyebilirler. Ali Rıza Soyaslan'ın bu çalışmasından hiç bir maddi beklentisi yok, istediği sadece bir dua...

ALİYE YÜCEL