ENGELLİ SEVDİKLERİMİZE DESTEK

 

Engelli sevdiklerimize nasıl destek olabiliriz?

İnsanların karar alma yetenekleri pek çok şeyden etkilenebilir. Bunun; beyin hasarı, bunama, öğrenme güçlükleri, zihinsel sıkıntı ve nörolojik çeşitlilik gibi bir çok etkeni olabilir. 

Peki, ailesi ve arkadaşları sevdiklerine nasıl destek olabilir? Üstelik kendi kararlarını alma yetkilerini ellerinden almadan... 

Herkes karar almak için ihtiyaç duyduğu desteği almalıdır. Doğru yardımı aldığında da herkes kendi seçimlerini yapabilir. Herkesin böyle bir desteğe erişimi olmalıdır.

İşte bunun için Yeni Zelanda'da Engelliler Bakanlığı tarafından desteklenen, yeni bir web sitesi var. Adı Whaiman... Bu site destekli karar alma süreçlerine rehberlik etmek için kuruldu. 

Web sitesini kuran danışma grubunun başkanı Erika Butters, aynı zamanda Kişisel Savunuculuk ve Yetişkinleri Koruma Vakfı'nın da stratejik danışmanı...

Whaimana web sitesini  inceleyebilirsiniz. Destekli karar alma nedir? Peki bu durum neleri kapsıyor? Ne tür kararlar? gibi bir çok sorunun cevabını alacaksınız. İncelediğimde SDM'nin (Support My Decisions) önemini, değerini ve gerekliliğini anladım. 

Kaynak: Radyo Yeni Zelanda 

ALİYE YÜCEL

TÜRKİYE'DE BİR İLK!

Turistik tesislerin engellilere göre düzenlenmesi ve engelli odaları denilince, bedensel engelliler için düzenlenmiş odalar akla geliyor. 

Evet, bedensel engellilerin  rahat kalabileceği odalar, hareket edebileceği alanlar ve denize girebileceği sahiller gerekiyor. Ancak diğer engel gruplarının da farklı ihtiyaçları var. 

İşitme engelliler için işaret dili bilen bir personel, görme engelliler için hissedilebilir zeminler, ses uyarıcıları, Braille alfabesiyle yazılmış broşür gibi...

İşte engellilerin bütün ihtiyaçlarını rahatlıkla karşılayacak, bağımsız hareket edebileceği bir otelin müjdesini veriyorum. 

Türkiye Beyazay Derneği ve Eukoba Derneği ortaklığında yürütülen "Herkes İçin Erişilebilirlik" kapsamında; Türkiye’de bir otel Avrupa standartlarında ilk  erişilebilirlik belgesi almaya hazırlanıyor.

Hangi otel olduğunu şimdilik yazmıyorum. Belge aldığında paylaşacağım. Sadece Antalya’da olduğunu söyleyeyim.

Umarım bu oteller çoğalır ve bütün engelliler imkanları dahilinde rahatça otelin içinde bağımsız dolaşabilir, rahatça havuz ve denize girebilir.

Not: 
Eukoba Derneği Almanya'da Avrupa Birliği kriterlerine uygun EURECERT  “Erişilebilirlik Kalite Belgesi” vermeye yetkili bir kuruluştur.

ALİYE YÜCEL 

ENGELSİZ İŞGÜCÜ UYUM PROGRAMI

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, çalışabilir durumdaki engellilerin işgücü piyasasına entegrasyonunu desteklemek ve sosyal rehabilitasyonlarını güçlendirmek amacıyla Engelsiz İşgücü Uyum Programı'nı başlattı. 

Geçtiğimiz günlerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, sosyal medya hesabından, Engelsiz İşgücü Uyum Programına ilişkin açıklama yaptı.

Bakan, "Engelsiz İşgücü Uyum Programını hayata geçiriyoruz. Engelli vatandaşlarımızın istihdamda daha güçlü bir şekilde yer almalarını sağlayacağız" değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye İş Kurumu aracılığıyla başlatılan programı sayesinde, katılımcılara 14 günlük katılım için 15 bin 162 lira cep harçlığı veriliyor. Ayrıca;  SGK prim desteği, iş arama becerileri, iletişim ve finansal okuryazarlık eğitimleri, ağaçlandırmadan sosyal hizmete, kültürden çevreye uzanan geniş bir yelpazede tecrübe kazanma imkanı sunuluyor. 

Programdan, engellilerin yanı sıra başvuru şartlarını sağlayan anne veya babadan biri de yararlanabilecek. 

10 bin engelliyi hedef alacak program kamu kurum ve kuruluşlarıyla iş birliği içinde 81 ilde uygulanmaya başladı.

ALİYE YÜCEL 

ENGELLİYİM, ENGELLİSİN, ENGELLİ

"Engelli” kelimesini kullanmaktan korkmayın!

Yasalarla "özürlü" kelimesi "engelli" olarak değiştirildi. Dolayısı ile resmi olarak engelli kelimesi kullanılıyor.

 
İnsanlar genelde engelli kelimesini kullanmaktan korkuyor. Hatta duymaktan da... "Engelliyim" dediğinizde karşı taraftan "Estağfurullah!" kelimesini duyabiliyorsunuz. 

Oysa bu kelimeyi rahatlıkla kullanabiliriz. Çünkü bu, kişinin kimliğinin bir parçasıdır. 

İnsanların sık sık "özel biri" veya "özel gereksinimli birey" dediğini duyuyoruz. Bunlar çok uygun gelmiyor bana... Engelli kelimesi sorun olmamalı, rahatça kullanabileceğimiz bir terim olmalı...

Engelli terimi ilk bakışta kişide kusur olduğunu düşündürmüyor ki... Sadece bir nedenle engel taşıdığını anlatıyor. Çünkü herkes herhangi bir sebepten dolayı engelli olabilir. Bulunduğu durum ve çevre kişiyi engelli veya engelsiz yapabilir.

Engelli kelimesi maksadı anlatıyor. Ayrıca var olan engellere çözümler getirmeyi de çağrıştırıyor ki, bu çok önemli...

ALİYE YÜCEL

DİYABET HASTASI BARBIE

 

Ünlü oyuncak üreticisi Mattel ayrımcılığa son vermek için yaptığı bebeklere bir yenisini ekledi. Tip 1 diyabet hastası ilk Barbie bebeğini piyasaya sürdü.

İnsülin pompası ve şeker ölçüm cihazı taşıyan Barbie, “çocukların kendi sağlık durumlarını Barbie aracılığıyla tanımasını” amaçlıyor. 

Yeni Barbie, küresel tip 1 diyabet konusunda kâr amacı gütmeyen Breakthrough T1D kuruluşuyla işbirliği içinde üretildi.

Tip 1 diyabet hastası bebeğin kolunda, hastalığını kontrolde tutmak için  glikoz ölçer (CGM) var. Cihazı sabitlemek için pembe kalp şeklinde tıbbi bant ve bebeğin gün boyunca kan şekeri seviyesini takibe yardım için CGM uygulaması yüklü bir cep telefonu var.

Ayrıca Barbie’nin, ihtiyaç duyulduğunda otomatik insülin dozajı sağlayan bir insülin pompası bulunuyor. Son olarak dışarıdayken ihtiyaç duyulabilecek atıştırmalıklar gibi temel ihtiyaçlarını karşılayacak bir çantası da var. Yani kısaca Tip 1 diyabet hastası için her şey düşünülmüş.

Biliyorsunuz Mattel daha önce tekerlekli sandalyeli, işitme cihazlı, görme engelli, skolyozlu ve Down sendromlu Barbie modelleri üretmişti. Mattel, bu oyuncak bebeklerle, engelli çocukların olumlu bir temsili olarak engelli farkındalığını ve kabulünü geliştirmeyi amaçlıyor.

ALİYE YÜCEL

ENGELLİLER İÇİN DEĞİL, ONLARLA BİRLİKTE

Geçtiğimiz gün yabancı kaynaklı "engelli insanlar için değil, onlarla birlikte politika oluşturmak" konulu bir makale okudum. Çok etkilendim. İlginçtir ki ertesi gün; "Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu" haberine rastladım. Haberde; Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde, Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu'nun kurulduğunu ve çalışmalarına başladığı yazıyordu.

Komisyon, engelli bireylerin karşı karşıya bulunduğu sorunların tespiti, çözüm yollarının geliştirilmesi ve toplumsal farkındalığın artırılması amacıyla kurulmuş. İlk toplantıda, AK Parti İzmir Milletvekili ve önceki dönem Gençlik ve Spor Bakanı Dr. Mehmet Muharrem Kasapoğlu, oy birliğiyle başkan seçiliyor. 

Komisyonda 6 partiden 22 vekil görev yapıyor. Komisyon üyeleri arasında AK Parti, CHP, MHP, İYİ Parti, DEM ve Yeni Yol Partisi milletvekilleri görev alıyor. 

Kasapoğlu, "Bugün burada, toplumsal sorumluluğumuzun en anlamlı başlıklarından biri olan engelli bireylerimizin hayatını daha yaşanabilir, daha adil ve daha erişilebilir kılmak amacıyla önemli bir göreve başlıyoruz. Bu mesele partiler üstü bir meseledir; bu mesele memleket meselesidir. Engellilik yalnızca bireyin ya da ailesinin değil, hepimizin ortak konusu, ortak vicdanıdır" diye başlıyor.

Farklı engel gruplarını temsil eden bireylerin de sürece dahil edileceğini belirten Kasapoğlu, sözlerini şu ifadelerle tamamlıyor: "Türkiye’nin bütün imkanları, 86 milyon olarak Türkiye’nin tüm evlatlarınındır. Biz bu ülkenin evlatlarının önünde hiçbir engeli tanımıyoruz, kabul etmiyoruz. Hayata geçirilebilir, kalıcı ve katılımcı çözümler geliştireceğiz."

Komisyonun iyi niyetle ve faydalı olmak amacıyla kurulduğuna zerre kadar şüphem yok. Ancak engelliler için değil engellilerle birlikte bir politika oluşturulmalı. Yoksa iyi niyetle yapılan çalışmalar bir sonuca varmayabilir. Bu konuda böyle düşünüyorum. Bence başka bir yolu da yok. Engellilerin deneyimlerinin merkezde olduğu projeler üzerinde yapılan çalışmalar hedefine ulaşabilir. 

Ortak üretimler çok önemli. Ancak ortak üretimde, strateji yazıldıktan veya proje başladıktan sonra bitmez. Bir dizi kimlik ve deneyime sahip engelliler en başından itibaren komisyona dahil olmalı ve her süreçte bulunmalıdır. Ayrıca; çalışmalarda engellilerin en geniş çeşitliliği de unutulmamalıdır.

 
Okuduğum makalede; engellilerin kendilerini etkileyen sorunlar hakkında konuşmalara öncülük ettiğinde, bu konuşmaların değişeceği için; jargon, formaliteler ve soyut "politika konuşmalarından" uzaklaşıp, gerçek anlamlı bir diyaloğa girdiklerini belirtiyordu ki, bana farklı bir bakış açısı sağladı.

 

Sonuç olarak, engelliler için değil, onlarla birlikte politika oluşturmak gerekiyor.

Kaynak: İHA

 
ALİYE YÜCEL
 

KISA FİLMİN ANLATTIKLARI (KRING)

Bu gece birçok ödül almış kısa bir animasyon filmi izledim. Malezyalı stüdyo Brainy Bones Studios'un kısa animasyon filmi "Kring". Film, yedi yaşındaki öğrencilerinden birinin basit aritmetiği öğrenmekte zorluk çektiğini fark eden Suraya isimli bir öğretmenin hikayesini anlatıyor.

Suraya, öğrencisi Mael'in sayı ile ilgili kavramları hesaplama ve öğrenme yeteneğini bozan bir öğrenme güçlüğü olan diskalkuli olduğunu anlıyor. Bu öğrenme güçlüğü aynı zamanda "matematik disleksisi" olarak da biliniyor. 

Mael'in sayılarla ilgili sıkıntısı korkunç bir kovalamaca olarak gösterilirken, Suraya'nın öğrencilerinden birinin başarısız olma korkusu cehennem azabına dönüşüyor. Sonunda, biraz araştırma ve çabayla Suraya, öğrencisi için bir şeyler yapmayı başarıyor ve sonuna kadar gitmeye istekli bir öğretmen olduğunda aslında kötü öğrencilerin de olmayacağını gösteriyor.

Kring'te hikayenin her iki tarafındaki mücadeleleri göstermek için filmin müziği, ses efektleri ve animasyonu etkileyici bir şekilde kullanılmış. Kapsayıcılığı, dikkat çekici sunumu nedeniyle birçok önemli ödül ve uluslararası tanınırlık kazanmış.

Film, 2018 yılında Malezya Dijital Ekonomi Şirketi'nin Fikri Mülkiyet Yaratıcısı Yarışması'nı (IPCC) kazandıktan sonra fon almış ve o zamandan beri 4. Festival International Du Film Sur Les Handicap 2020'de En İyi Kısa Animasyon Ödülü, Digicon6 Regional'da Yeni Nesil Ödülü, Şili'deki Cine Lebu Festival Internacional de Cine 2020, Peru'daki Mi Primer Festival 2020 ve Londra'daki Canterbury Anifest Ödülü 2020 de dahil olmak üzere birçok uluslararası film festivalinde yer ve ödül almış...

2020 yılı yapımı olan animasyon filmin süresi 7 dakika 25 saniye. Süre kısa ama çok şey anlatılmış. Öğretmen Suraya, "Hiçbir öğrenci geride kalmasın!" diyor. Bunun çabasını gösteriyor ve kazanıyor. 

Kaynak: ea.ign.com

ALİYE YÜCEL