BEYAZ BASTON HAFTASI

7-14 Ocak tarihleri arası tüm dünyada Beyaz Baston Görme Engelliler Haftası olarak kabul edilir. Beyaz Baston Görme Engelliler Haftası'nın geçmişi 100 yıl öncesine uzanıyor.

 
1921 yılında Londra'da bir fotoğraf sanatçısı trafik kazası geçiriyor ve görme engelli hale geliyor. Çevrenin kendisinin görmediğini fark etmesi ve dikkat çekmesi için bastonunu beyaza boyayarak dolaşıyor.

 
Onun yaptığı bu uygulamayı çok başarılı bulan Fransız Görme Engelliler Örgütü 1931 yılında görme engellilerin bastonlarının beyaza boyanmasını kararlaştırıyor. Böylece "beyaz baston" simge haline geliyor.

Görme engellilerin yürüyüşlerinde büyük kolaylık sağlayan beyaz bastonun kullanımı ise şöyle; baston düzgün zeminde sola sağa kaydırılıyor, pürüzlü zeminlerde de yerden kaldırılıp sağa sola dokundurularak kullanılıyor. 

Beyaz Baston Haftası, görme engellilere farkındalık meydana getirmek adına önemli bir hafta...

ALİYE YÜCEL

FATMA İLE OĞUZ

Netflix'de yayınlanan Fatma  dizisini seyredenler bilir. Dizinin çok etkileyici bir hikayesi var. Dizinin başrollerinde Burcu Biricik ve Uğur Yücel var. Diğer rollerde Mehmet Yılmaz Ak, Hazal Türesan, Şahsuvar Aktaş, Olgun Toker gibi isimler yer alıyor. 

Dram, polisiye ve aksiyon tarzında olan diziyi bir seri katil hikayesi gibi görenler olabilir. Ben diziye bir engelli hikayesi olarak baktım. Fatma ve otizmli oğlu Oğuz'un hikayesi... Burcu Biricik, engelli çocuğu olan bir anneyi çok başarılı bir şekilde canlandırıyor. 

Fatma, bize bir engelli  annesinin yaşadığı zorlukları, ne gibi fedakarlıklar yapabileceğini ve onların psikolojisini çok etkili bir şekilde anlatıyor. "Ben ölürsem ne yapar?" diye düşünüyor ve çocuğunun eğitim almasını istiyor. Oğlunun okulda istenmemesi karşısında çaresiz kalıyor. 

Genç kadın "Babası bir kere oğlum deyip sarılmadı...” derken oğlunu çok sevdiğini ve babasının da öyle çok sevmesini bekliyor. Oysa Oğuz babası tarafından istenmiyor ve babası onun ölümünü kurtuluş olarak görülüyor. 

Fatma, Oğuz'un kazada ölmesinde bile oğlunun kusurlu olarak çıkması karşısında "Doğarken kusurlu ölürken de kusurlu..." diyerek oğlunun içinde bulunduğu zavallı durumu çok güzel özetliyor.

 

Fatma, otizmli çocuklar ve ailelerinin yaşadığı zorluklar göstermesi açısından etkileyici bir dizi. Önemli bir farkındalık oluşturuyor. Engelli çocuğu, özellikle de zihinsel engelli çocukları olan annelerin durumu maalesef böyle... 

ALİYE YÜCEL

BARIŞ TELLİ SURVIVOR'DA

"MasterChef Türkiye, yarışmasını izliyorum. Her seyrettiğim yarışmada bir engelli de yarışın istiyorum" diye yazmıştım. Sonunda engelli biri yarıştı ve MasterChef'ten bu yıl Fatma Nur geçti.

Her seyrettiğim yarışmada bir engelli olsun derken aklımdan Survivor'da geçmişti. Ama bu imkansız bir şeydi. Çünkü fiziksel güç ve dayanıklılık isteyen bir yarışma... Ancak yarışmanın kuralları değişti. Ve bu yıl bir engelli yarışmacı var. Bu isim küçük yaşta geçirdiği trafik kazasında sağ bacağını kaybeden ve 'Ampute Messi' unvanını alan milli futbolcu Barış Telli oldu.

Böylece Survivor tarihinde ilk kez bir engelli yarışmacı kadroya dahil oldu.
Acun Ilıcalı bir paylaşımında, "Sevgili Aysu Keskin ve Barış Telli Survivor 2023 kadrosuna dahil oldular, ikisine de başarılar dilerim.. " yazarak Barış'ın yarışmada olacağını açıkladı. Sporcular da sosyal medya hesaplarından "Yakında görüşürüz..." mesajı verdiler.

Milli Ampute Futbol takımımızın başarılı oyuncularından Barış Telli "Ampute Messi" olarak biliniyor. 1989 yılında Kırıkkale'de doğan Telli, 4 yaşında geçirdiği trafik kazası nedeniyle ile sağ bacağını kaybediyor.

 
Kaza sonrasında spor yapmaya başlayan Barış Telli, atletizm, tenis ve futbol dahil olmak üzere birçok spor alanında başarı ile mücadele etmiştir. Türkiye'de birçok farklı spor dalında Türkiye rekorları kıran Telli, Türkiye'nin de ilk bedensel engelli beden eğitimi öğretmeni unvanına da sahiptir olmuştur.

Bu arada Barış Telli'nin yarışmada olacağını duyanlar çeşitli sosyal medyada çeşitli yorumlarda bulunmuşlar. Bu yorumlardan bazıları da çok acımasız olmuş maalesef... Barış Telli'ye gönülden başarılar diliyor, nasıl bir yarışma çıkaracağını merakla bekliyorum.

 
ALİYE YÜCEL 

KISA BİR HİKAYE

 

"For sale: Baby shoes. Never worn.”

 “Satılık: Bebek ayakkabısı. Hiç giyilmedi.” 

Yazar Ernest Hemingway'in bu bir kaç kelimelik yazısı "dünyanın en kısa hikayesi” olarak anılır. 

Kim bilir belki de hüzünlü hikayedir!

Hiç giyilmemiş olması aklınıza ölümü getirdiyse yanılmış olabilirsiniz. Belki de giyecek ayakları yoktu... 

(Ressam: Rosine Blachas) 

ALİYE YÜCEL 

REBECCA'NIN MÜCADELESİ

İngiltere'de yaşayan Rebecca Grieve, 12 yıl önce bir omurilik yaralanması nedeniyle göğsünden aşağısı felç oluyor. İşlerini kendi başına yapmakta zorlanıyor ve bakım kalitesi düşüyor. Bu nedenle 24 saat destek almak için  NHS'ye (Ulusal Sağlık Sistemi)  başvuruyor. Bunun için tam iki yıl büyük mücadele veriyor.
 
Kazanın ardından 5 ayını hastanede geçiren engelli kadın, hayatının son bir kaç yılını da daha fazla bakım almak için mücadele ederek geçiriyor. 2019 yılında NHS kendisini değerlendiriyor ve alternatif günlerde yalnızca 4 saatlik desteğe ihtiyacı olduğuna karar veriyor. Ancak bu Grieve için yeterli olmuyor ve itiraz ediyor. İki yıl sonra da 7/24 bakım almak için hak kazanıyor.

Rebecca Grieve, "İnsanların durumumu anlaması çok zor. 'Ah, umurumuzda...' diyorlar ama omurilik yaralanmalarının karmaşıklığını anlamak için herhangi bir şekilde eğitimli bakım yapacak kimsem yok. Çünkü hayatın bir anda değişiyor ve kendini bulman zaman alıyor. Aşırı acı içinde yaşadım ve her şeyi kendi başıma yapmak için gerçekten çok mücadele ettim" diyor.

Omurilik Yaralanmaları Derneği'nden Simon Pinnell, konu ile ilgili olarak Grieve'nin durumunun nadir olmadığını bu durumun çok yaşandığını belirterek "Omurilik yaralanması olan birine nasıl bir bakım sağlanacağını bilen ve bu yaralanmanın sonuçlarını tam olarak anlayan çok az insan var..." diyor. 

Bu durum Türkiye'de yaşayan omurilik felci hastaları için de geçerli... Omurilik felci, ani gelişen bir olay sonucu meydana geliyor. Kişi buna hazır olmadığı için zor bir süreç yaşıyor. Aniden başka kişinin bakımına ihtiyaç duyuyor. Çevresinde böyle biri yoksa ya da çevresindeki kişi bu yardımı yapacak durumda değil ise gerçekten çok zor. 

Yukarıda yazdığım haberde Rebecca Grieve'in mücadele ederken neler yaşadığını tahmin etmek zor değil. Ancak yine de şanslı, şimdi yanında 7/24 yardım eden biri var. Ya bu imkana hiçbir zaman ulaşamayan, mücadele veremeyen kişiler ne yapıyor? Kim bilir ne büyük zorluklar yaşıyor? 

Kaynak: BBC News

ALİYE YÜCEL

ENGELLİ HAKLARI ULUSAL EYLEM PLANI

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun katılımıyla Cumhurbaşkanlığı himayesinde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının ev sahipliğinde 1 - 4 Aralık tarihlerinde düzenlenen Engelsiz Yaşam Fuarı ve Farkındalık Zirvesi'nde 2023-2025 yıllarını kapsayan ilk Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı açıklandı. 

Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı, istihdamdan erişilebilirliğe, eğitimden sağlığa, siyasi hayata katılımdan hakların korunmasına kadar geniş bir alanı kapsıyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, program değişikliği nedeniyle katılamadığı, Engelsiz Yaşam Fuarı ve Farkındalık Zirvesi'ne yazılı bir mesaj gönderdi.

Mesajında,
"Nazik davetiniz için teşekkür ediyor, bugün açıklanacak Engelli Hakları Ulusal Eylem Planımızın hayırlara vesile olmasını diliyorum. Planın hazırlanmasında emeği geçen, katkısı bulunan herkese, ilgili tüm kurum ve kuruluşlarımıza şükranlarımı sunuyorum. Sporda, sanatta, kültürde, iş hayatında gerçekten önemli başarılar ortaya koyan engellilerimize gönül dolusu selamlarımı iletiyorum. Siz kardeşlerimin şahsında tüm engelli vatandaşlarımın, yarın kavuşulacak 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'nü tebrik ediyorum. Bu vesileyle kamu ve özel sektör dahil tüm kurumlarımızı, sivil toplum kuruluşlarımızı ve vatandaşlarımızın tamamını, Engelli Hakları Ulusal Eylem Planımızı sahiplenmeye davet ediyorum. Planımızın, engelli kardeşlerimizin haklarının korunması, güçlendirilmesi, çok daha ileriye taşınmasına anlamlı katkılar yapacağına inanıyorum." dedi.

Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı'nı sahiplenmeye çalışacağım ve bu konuda elimden geleceğini yapacağım. 

ALİYE YÜCEL

MASTERCHEF'TEN FATMA NUR GEÇTİ

MasterChef Türkiye, yarışmasını izliyorum. Her seyrettiğim yarışmada bir engelli de yarışın istiyorum.  Şimdi, bunu okuyunca "MasterChef fiziksel güç istiyor, koşturmaca da var. Engelli biri olamaz..." diyenler olacaktır. Ama bu yıl oldu işte. Bu yıl Fatma Nur yarıştı. 

Onu gördüğümde doğuştan kalça çıkığı olduğunu düşünmüştüm. Yaptığı açıklamada haklı olduğumu gördüm. O da bunu söyledi. Bir bacağı 3 cm. kısa imiş... Bu da onun aksamasına yol açıyor. Yani topallıyor.  

Fatma Nur 23 yaşında, çok küçük yaşta bu mesleğe başlamış. Çalışmak isterken "Bu bacakla mi çalışacaksın?" ve "Topalsın" diyenler olmuş... Ama o yılmamış. Ve şimdi MasterChef gibi gerçekten başarılı yarışmacıların olduğu yarışmaya seçildi ve ilk ona girdi. Bu önemli bir başarı. Üstelik defalarca potaya düştü ve çıkmasını da bildi.

Fatma Nur, sadece aksamasıyla değil sivri dili ve çıkışlarıyla da dikkat çok çekti. Seveni de var sevmeyeni de...  Bu hafta da elendi. 

Onunla ilgili olarak, engelliler biri böyle davranırsa kötü örnek olur bunu yapmamalı diye bir yazı yazmayı bile düşünüyordum. Fatma Nur'un engeli yüzünden dışlandığına inanmıyorum. Sevilmiyorsa, fevriliği ve dilinin kemiği olmadığı içindir. Davranışlarını değiştirdiği zaman daha başarılı olacaktır. Buna eminim...

ALİYE YÜCEL