> Engeloji

Translate

1 Kasım 2015 Pazar

SEÇİM VE BİZ


İşte bir seçim daha... Dilerim ülkemiz açısından hayırlı olur. Yeni milletvekillerimiz belli olacak. Hangi parti kaç millet vekili çıkaracak henüz net değil. Ama yine çok istediğim bir şey var. Engelli milletvekillerinin meclise girebilmesi.. Belki pek çok kişi; hangi parti önde, hangi parti kaç milletvekili çıkaracak ve sonuç ne olacak diye merak ediyor. Bütün bunları ben de merak ediyorum. Ancak ben bütün bunların yanı sıra kaç engelli milletvekilinin de meclise gireceğini merak ediyorum.

Engelli sorunları ve çözümü açısından her partiye eşit mesafede olmak durumundayım. Hangi partiden olursa olsun engelliyi temsil edecek birilerinin mecliste olması gerektiğine inanıyorum. Maalesef meclisteki engellilerin sayısı oran olarak çok az... 9 milyon engelliyi temsil etmek için bir elin parmakları kadar bile olmayan milletvekili sayısı olur mu? Bu hiç iyi bir gösterge değil. Üstelik bu seçimlerde de engelli aday sayısı yine çok az...

Mecliste daha önceki dönemlerde engellileri temsil eden engelli milletvekilleri vardı. En çok tanınanları, ilk engelli milletvekili olan AK Parti Milletvekili Lokman Ayva ve CHP Milletvekili Şafak Pavey gibi...  Biri görme engellileri, diğeri ise bedensel engellileri temsil ediyordu. Bundan başka de engelli vekillerimiz oldu. 7 Haziran seçimlerinde ise iki engelli milletvekili seçildi. AK Parti'den Bennur Karaburun ve CHP'den Şafak Pavey. Yani sayı hep azdı. Maalesef bu kez de yine bu sayı çok olmayacak gibi görünüyor.


Son yıllarda engellilerle ilgili önemli çalışmalar yapıldı. 2005 yılında Engelliler Yasası çıkarıldı. 2010 yılında da engellilere çeşitli haklar verildi. Ama bunlar yeterli değil... Pek çok eksik nokta ve yapılması gereken çok şey var. Yeni dönemde bunların değişmesi, tamamlanmasını gerekiyor. Partilerin tüzüğünde engelliler için planlanan neler var acaba? Tam olarak bilemiyoruz. Ama yapılacak çalışmalar engelliler açısından büyük önem taşıyor.

Engellilerin sosyal, ekonomik ve kültürel alanlarda hayata katılmalarını sağlayacak önlemler almalı, bu yönde çalışmalar yapmalı. Ülkemize engellilerin yaşam kalitesini yükseltmek için çalışmalar yapan milletvekilleri gerekli. Gönül ister ki her engelli grubunu temsil edecek milletvekilleri olsun. Görme, işitme, bedensel engelli ve zihinsel engelli yakını gibi... Üstelik bu sayı bir veya birkaç milletvekili ile sınırlı olmamalı. Sayıları çok daha fazla olmalı...

Bilinen bir gerçek var ki sorunların büyük bir bölümünün çözümü siyasetten geçiyor. Engelli sorunlarının çözümü için engeli olmayan birinin başarılı olacağına inanamıyorum. İşte bu yüzden engelliler siyasette ve Türkiye Büyük Millet Meclisi sıralarında daha çok yer almalı... Engelli olmasa bile bu konuda  çok duyarlı ve farkındalığa sahip milletvekilleri yok mudur? Tabii ki vardır. Ancak engelli birinin sorununu ancak engelli biri anlayabilir, bilebilir. Bu nedenle çözümünü de en iyi o sunar. Yani, bu noktada empati yeterli olmayabilir. Damdan düşmek gerekir!

ALİYE YÜCEL

25 Ekim 2015 Pazar

TUUBA İLE EMİN


Blogu açtığımdan beri "Mutlaka yazmalıyım..." dediğim ama bir türlü yazamadığım bir film var. Geçenlerde, "Sinema Tarihinin Hiçbir Zaman Unutulmayacak Efsanevi Sahneleri" arasında bu filmin de adını görünce yazmak istedim. Vizontele Tuuba'dan bahsedeceğim. Vizontele ve Vizontele Tuuba filmlerini seyretmeyen kalmamıştır. Her iki filmde yerli sinemamız adına çok başarılı filmlerdi.  Ancak Vizontele Tuuba'nın çok önemli bir misyonu daha vardı. Film, belki de engelli karakterin olumlu sunulduğu ilk yerli filmlerden biridir.

Yılmaz Erdoğan'ın yazdığı, yönettiği ve oynadığı filmin diğer başrollerinde; Tuba Ünsal, Demet Akbağ, Tarık Akan ve Altan Erkekli oynuyordu. Hatırlatmak için, Vizontele filminin devam filmi olan Vizontele Tuuba'nın konusu ise kısaca şöyle: 1980'li yıllarda bir öğretmen (Tarık Akan) Güneydoğu'da kütüphanesi bile olmayan bir kasabaya Kütüphane Müdürü olarak tayin edilir. Gelen aile ile kasabalıların hayatları renklenir. Öğretmenin engelli kızı Tuuba ile köyün ilginç karakteri Deli Emin çok iyi anlaşırlar ve birbirlerini severler...

Tuuba karakteri; filmde acınacak, zavallı, alay edilen ve dışlanan bir karakter değildi. Bu yüzden seyrettiğimde çok etkilenmiştim. Tuuba, bir trafik kazası sonucu engelli hale gelmiş... Engelli ve tekerlekli sandalyede olmasına rağmen durumunu (pek çok engelli gibi) kabullenmiş durumdaydı. Bize de "Madem bu durumdayım. Öyleyse böyle yaşamak zorundayım..." mesajını veriyordu. İşte bu çok önemli... Kim bilir? Belki de Yılmaz Erdoğan, böyle bir kız tanımıştır. Engelli olmasına rağmen ağlatmayan ve tebessüm ettiren...


Evet Tuuba'nın içinde bulunduğu psikolojik durumu çok önemli... Ama bence filmle ilgili daha önemli bir olgu var. Bu da Deli Emin karakterinin Tuuba'ya olan yaklaşımı... Emin, lakabı Deli olmasına rağmen pek çok aklı başında insandan çok doğal ve normal davranıyor. Tuuba'yı görünce ona engeliyle ilgili farklı bir yaklaşımda bulunmuyor. Ne negatif ne de pozitif... Her engellinin isteyeceği gibi, doğru bir yaklaşım sergiliyor. Engelini hiç önemsemeden ondan bir şeyler yapmasını isteyebiliyor.

Deli Emin ise gerçekte ve bazı filmlerde gördüğümüz psikolojik yada zihinsel engelli olduğu için "Köyün Delisi" adı verilen bir karakter... Deli Emin, Vizontele filmlerinin en önemli ve başrol  karakteri... Aslında farklı fikirleri ve hazırcevaplığı ile belki de bir dahi... Ona karşı acıma, alay, küçümseme gibi olumsuz duygular taşımak imkansız. Güzel yüreği, iyimserliği ve insan verdiği değerle çok özel bir karakter... Belki Emin de ayrı bir yazı konusu...

Son yıllarda sinemamızda engelli karakterlerin başrol oynadığı ve olumlu sunulduğu filmlere rastlıyoruz. Başka Dilde Aşk, Benim Dünyam, Tamam mıyız?, Sadece Sen ve Mucize gibi... Ama Vizontele Tuuba 2003 yapımı bir film. O yıllarda böyle bir engelli filmi görmek çok etkileyiciydi. Filmin siyasi, sosyal pek çok mesaj verdiği biliyoruz. Ancak engelliye bakışı, ona yaklaşımı açısından da ayrı ve önemli bir mesaj daha veriyor. O da engelinin takınması gereken ruh hali ve engelliye yaklaşım şeklimiz...  


ALİYE YÜCEL

18 Ekim 2015 Pazar

2. SAYI ÇIKTI!


Türkiye’nin ilk engelli ve engelsiz birlikte yaşama kültürü dergisi Birlikte Daha Güzel'in 2. sayısı çıktı! Dergi, engellilerle birlikte yaşama kültürünü yaygınlaştırmak amacıyla Bağcılar Belediyesi koordinatörlüğünde; bakanlıklar, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör işbirliğiyle yürütülen “Birlikte Daha Güzel Kampanyası” kapsamında çıkıyor. 3 ayda bir çıkan derginin kadrosu “Türkiye’nin Yeni Yazarları” isimli Yazarlık Atölyesi’ne katılan ve mezun olan kursiyerlerden meydana geliyor.

Derginin bu sayısında; Dr. Sare Davutoğlu yazısı, Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı’nın takdim yazısı, ilk çizimini Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Nabi Avcı'nın yaptığı Türkiye'nin Yeni Çizerleri haberi, Türkiye’nin Yeni Yazarları projesinin kursiyerlerinden Talha Yıldız'ın yazdığı "Paşalar Divanı" kitabının tanıtımı, Engelsiz Türkiye Ödülleri haberi, Yönetmen Hakan Yonat ile yapılan röportaj, Türkiye Yemek Yarışması ve Altın Tencere Ödülleri haberleri, Engelsiz Teknolojiler, Oku-yorum, Doğal ve Sağlıklı Hayat ve Bilgi Kutusu gibi birbirinden farklı içerikler yer alıyor.

Büyük ilgi gören ilk sayının sunuş yazısı Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından yazılmıştı. 2. sayının konuğu ise Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun eşi Dr. Sare Davutoğlu oldu. Davutoğlu, "Her türlü engeli aşabilmemizin sırrı birlikteliğimizdir" başlıklı bir yazı kaleme aldı. Dr. Sare Davutoğlu yazısında, engelli insanların elinden tutmanın kendisi için önemini belirtiyor. Yazısında ayrıca engelliler için hayata geçirilen çeşitli projelerden de bahsediyor.


Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı dergideki yazısında "Birlikte daha kolay başarıyoruz... Hep söylüyoruz. Bizim engellilere bakış açımız, yardım etmekten çok kendi ayakları üzerinde durmalarına katkı sağlamaktır..." diyerek engelliler için yaptıkları Engelliler Sarayı ve diğer tesisler sayesinde engellilerin hayata tutunmakla kalmayıp, meslek sahibi olduklarını, sosyal ve ekonomik açıdan güçlendiklerini belirtiyor.
 
Birlikte Daha Güzel dergisi;  yazılı ve görsel baskı, görme engelliler için Braille (Kabartma Yazı) baskı, web için flash animasyonlu format, indirilebilir PDF formatı, görme engelliler için ekran okuyucu uyumlu metin formatı olmak üzere 5 ayrı versiyonda hazırlanıyor. Dergiyi almak isteyenler; birliktedahaguzel.org web sitesinden, Bağcılar Belediyesi Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü ve Bağcılar Engelliler Sarayı’ndan temin edebilir. 

İnsanın emeğinin bulunduğu bir şeyi eline alması çok güzel... Bu derginin projesinin içinde olmaktan ve dergiye yazı yazmaktan dolayı mutluyum. Derginin 3. sayısının çalışmaları da bitmek üzere... Ben de yeni yazımı gönderdim. Birlikte Daha Güzel dergisinin engelli ve engelsiz herkesin birlikte yaşama kültürüne büyük katkılar sağladığına ve sağlayacağına inanıyorum. Dergimize emeği geçen herkese teşekkür eder, yayın hayatının uzun yıllar sürmesini dilerim...

ALİYE YÜCEL

11 Ekim 2015 Pazar

KİTABIM 1 YAŞINDA...


Geçen hafta blogumun 4. yaş günüydü. Ne ilginç ki dün de kitabım Engeloji'nin yaş günüydü. Kitabım 1 yaşında... Engeloji, 10 Ekim 2014 günü satışa çıkmıştı. Güzel bir duyguydu. Sağlık problemlerim yüzünden bu sevincime gölge düşse de "Bunda da bir hayır vardır" diye düşünmüştüm. İstediğim tanıtımın olmadığına inanıyorum. Bu kesin...  Ama yine de medyada yer aldı. Hem de övgü ile bahsedildi. Okuyan herkes beğendiğini iletti. Bu da beni çok mutlu etti. Bir yazar ne ister ki? Anlaşılmak, beğenilmek...

Engeloji'den bahsedenleri daha önce blogumda yazmıştım. Milliyet Gazetesi Ali Eyüboğlu, ATV Müge Anlı, Fox TV İsmail Küçükkaya (Çalar Saat), 24 TV Murat Çiçek (Günün Manşeti), Akşam Pazar Eki, Yeni Akit Gazetesi, Yazar Ümit Şimsek, Kadınlar Arası, Hürriyet Sosyal Ayşe Baykal, Türkiye Gazetesi, Posta Gazetesi, Millet Gazetesi, Fikir Haber, Fatih Gazetesi, Küçük Kırmızı Pabuçlar, Engelliler.web, Olumlu Haber, Varide, Yaşadıkça, Özürlüler Gazetesi, Dünya Bizim, Milliyet Blog, Duyabilirsin, Engelsiz Dostlar, Ne Okuyabilirim gibi bir çok medyada yer almıştı. Bunlar bulabildiklerim, rast geldiklerimdi.


Bu arada Instagram, Facebook ve Twitter’da da çok güzel paylaşımlar yer aldı. Okuyanlar görüşlerini yazdı. Kitabım olduğu için diye söylemiyorum. Engeloji, nesne olarak da güzel oldu. Kapak tasarımı da çok beğenildi. İlk gördüğümde benim içime sinmişti. Herkes tarafından da çok beğenildi. Tanıdığım, tanımadığım pek çok kişi tarafından fotoğrafları çekildi. Sosyal medyada yayınlandı. Öyle güzel ve ilginç fotoğraflar vardı ki... Görülmeye değerdi. Çok beğendim ve mutlu oldum. Bazılarını da bloguma koydum.

Kitabın hazırlık sürecinde isminin böyle etkili olacağını düşünmemiştim. Adı ilk bulduğumda arama motorunda sorgulayınca, arama motoru yakın bir kelime yazıp "Yine de girdiğiniz şu sorguyu mu aramak istiyorsunuz?" yazdı. Benim de istediğim buydu! Hiç kullanılmamıştı, farklıydı ve anlamlıydı. Bulduğum an "İşte bu..." demiştim. Engelli ve engelliyi doğru anlamak bir bilimdi!  Engeloji de bunu anlatıyordu. Zamanla da Engeloji ismini daha çok benimsedim ve sevdim.

Bu arada alıp okuyanların kitap hakkındaki düşüncesi "Başladım, hiç sıkılmadan okudum...", "Elime aldım okumaya başladım, bırakmak istemedim...", "Engelliyi tanımıyormuşuz okuyunca anladım...", "İkincisi ne zaman gelecek?", "Yenisini bekliyoruz...", "Engeloji 2 ne zaman çıkacak?" oluyor. Bu sözler de beni mutlu ediyor. Engeloji’yi okuyan, bahseden herkese söyledikleri övgü dolu çok sözler için çok teşekkür ediyorum. Engeloji 2 de gelebilir belki...
                                                                                               


ALİYE YÜCEL

4 Ekim 2015 Pazar

BLOGUM 4 YAŞINDA...


Bugün 4 Ekim. Blogum, bugün tam 4 yaşında... Bu nedenle bu konuda yazmak istedim. Blogumu 4 Ekim 2011 günü Engelsiz e-Ticaret projesi kapsamındaki eğitimde deneme amaçlı kurmuştum. O gün bloga başlarken yıllarca yazacağımı, beğenileceğini ve ciddi bir okuyucu kitlesine ulaşacağımı düşünebilir miydim? Hayır... Blogumu "Engelli Hikayeleri" adıyla başlamıştım.  Daha sonra kitabım sayesinde değişti "Engeloji" oldu!

Engelli ve engellilik hakkında kişisel olarak ve çevremde gözlemlediklerimden bir fikrim vardı. Engellilik yanlış biliniyor, engelliler yanlış tanınıyordu. Hep "Bunu doğru anlatmalıyım..." diye düşünüyordum. İşte deneme amaçlı açtığım blogum bunu anlatmamı sağladı. Farklı farklı konularla hep engelliyi ve engelliliği anlattım. Yazılarımın beğenilmesini tabii ki isterim. Kim istemez? Ama asıl isteğim engelliyi doğru tanımlayıp bir farkındalık ortaya koymaktı. Sanırım bunu başardım.

İki elim kanda olsa bile mutlaka her hafta yazmaya çalıştım. Her hafta (genellikle pazar günleri) bir post yayınladım. Hiç aksatmadım. Bir işim çıktığında ya da bir yere gidileceği zaman ailemin "Bu hafta da yazı koyma... Ne olur ki? Kalsın..." demelerine "Yok! Olmaz..." deyip mutlaka bir yazı koymaya çalıştım. Çünkü biraz ihmal etsem, bir aksasa, belki de yazma hevesim kaçacak, bir daha yazmak istemeyecektim.


4 yıldır emek verdim. Bir görev disiplini ile yazdım, yazdım, yazdım... Yazmaktan hiç vazgeçmedim. Hep aynı heyecan ve istekle yazmaya devam ettim. Bu süre içinde 200'ün üstünde post yayınladım. Engelli ve engelsiz herkese seslenmek istedim. Bu nedenle konularımı araştırarak, özenle ve günceli yakalayarak seçmeye çalıştım. Konu bulmanın sıkıntısını, bulmanın sevincini, yayınladıktan sonraki rahatlamayı, beğenilmesinin sevincini ve ziyaretçi sayısının artmasının mutluluğunu yaşadım.

4 yıl az bir zaman değil. Bu zaman içinde neler neler oldu. Çok şey değişti. Hayat bu... Üzücü, kaygılı, umutlu, sevinçli, mutlu, mutsuz; pek çok an, saat, gün, hafta, ay ve  yıl geçti. Her yazıda farklı ruh hali içindeydim. Yayınladığım her yazı bana da bir şeyler kattı. Blogum bana çok şey verdi. Sayesinde çok şey öğrendim. Güzel insanlarla tanıştım. En önemlisi de bir yayınevi tarafından fark edildim... Ve pek çok blog yazarı gibi bir kitap sahibi oldum.

Bugünden sonra da yazmaya devam edeceğim. Blogumun; düzenli, özenli, seçtiğim fotoğrafların konu ile alakalı ve niş (niche) bir blog olduğunu söyleyenleri hiç yanıltmamak istiyorum. 4 yıl boyunca okuyan, takip eden, beğenen, paylaşan, eleştiren, yorum yazan, ziyaret eden ve beni motive eden herkese, arkadaşlarıma ve aileme çok çok  teşekkür ediyorum. Diğer yazılarda görüşmek dileğiyle... Nice yıllara...

                                                                  
ALİYE YÜCEL    

27 Eylül 2015 Pazar

ALBİNO MODEL


Bembeyaz porselen gibi teni, açık renk saçları ve etkileyici gözleri ile çok dikkat çekici bir model Thando Hopa. Sıra dışı, farklı, etkileyici... O, adını "Albino Model" olarak duyurdu. Thando Hopa; hukuk eğitimi almış, asıl mesleği de savcılık. Modelliği ise yarı zamanlı olarak yapıyor. Güzel model, kalıtsal bir hastalık taşıyor. Bir albinizm hastası (albino)... Modelliğe albinizme karşı var olan önyargıları yıkmak için başlamış. Modellik, albinizm algısını değiştirmek için bir fırsat olmuş...

Albinizm, cilde, saça ve gözlere renk veren melanin pigmentinin vücutta hiç bulunmaması ya da az bulunmasına deniyor.  Albinizm (Albino) genetik bir metabolizma hastalığı... Albinizm olan kişiler bazı problemler yaşıyorlar. Derimiz güneşten korunmak için pigmente ihtiyaç duyar. Bu nedenle albinizmli kişiler güneşte kolay yanar. Güneşten korunmazlarsa deri kanserine yakalanma ihtimalleri yüksektir. Gözümüz de görmek için melanin pigmentine ihtiyaç duyar. Albinizm olan kişilerde göz gelişimi sırasında, normal miktarda melanin pigmenti bulunmadığı için görme problemi yaşarlar.

Albinizm, hastalık olmasına hastalık... Ancak bu hastalığa dair kötü bir önyargı var. Bazı Afrika ülkelerinde özellikle de Tanzanya'da bu hastalığı taşıyan kişilerin lanetli olduğuna inanılıyor ve bu yüzden katlediliyorlar. Albino avcıları onları öldürerek tanrının gazabından ve albinoların kötü ruhlarından kurtulduklarına inanıyorlar. Ayrıca albinoların organlarının çeşitli hastalıklara iyi geldiğine inandıkları için öldürdükten sonra el, ayak, parmak ve kulak gibi organlarını keserek büyücülere satıyorlar. Büyücüler de bunları çeşitli hastalıklara iyi geldiğine inandıkları büyülerde, şans ve uğursuzluk büyülerinde kullanıyorlar. Ne büyük bir vahşet!


Albinizm, Afrika'da daha fazla görülüyor. Açık tenli insanların yaşadığı yerlerde bile dikkat çeken albinolar, zencilerin olduğu yerde ne kadar dikkat çekici olur bir düşünün. İşte Thando Hopa Güney Afrika'da böyle bir ortamda doğan bir kız çocuğu... Zenci anne babadan doğan beyaz bir çocuk... Büyüdükçe çevresindekilerden farklı olduğunu  ve lanetli sayıldığını anlamış. Albinizmli kişilerin yaşadığı görme problemini o da yaşamış. Okulda çok zorluk çekmiş. Gözlük ve büyüteç kullanmış. Güneşten hep kaçmış, gölgede büyümüş. Arkadaşları onunla dalga geçmiş. Zor günler yaşamış. Ama ailesinden daima büyük destek görmüş.

Thando Hopa, hukuk eğitimini bitirmiş ve savcılık yapmaya başlamış. Farklı olduğu için çok dikkat çekmiş. İlk kez 2013 yılında Forbes dergisinin kapak yüzü  olarak tanınmış. Moda tasarımcısı Gert-Johan Coetzee onun olağanüstü duruşundan etkilenmiş ve modellik teklif etmiş. Böylece modelliğe adım atmış. İlk podyuma çıktığında görme problemi yüzünden düşmekten çok korkmuş, hem yürümüş, hem de dualar etmiş. Dünyaca ünlü kozmetik markası Vichy'nin yüzü olmuş... O, görselliği ön planda olan bir alanda dünyaya kendini kabul ettirmiş...

Güzel model, albinizm algısını yıkmak ve albinoların hakları için modelliğe başlamış. Lanetlenmiş bir durumdan bu noktaya gelmiş... Aynı durumda olanlar için bir rol model olmuş. Ne iddialı ve etkileyici bir baş kaldırış. Nereden nereye... Önyargıya karşı yapmış olduğu modellik medyada ilgi görünce tüm dünya onu tanımış oldu. Eğer sadece bir hukukçu olarak kalsaydı, moda dünyasına girmeseydi Thando Hopa adını duymuş olabilir miydik? Haklı davasında bu kadar etkili olabilir miydi?

ALİYE YÜCEL                      



                           

20 Eylül 2015 Pazar

HAWKING'İN YAZILIMI


Gazetede okuduğum günden beri yazmak istediğim bir konu var. Haberde, dünyaca ünlü evrenbilimci Stephen Hawking'in dünya ile iletişimini sağlayan yazılımın artık herkes tarafından ücretsiz olarak kullanılabileceğini yazıyordu. Buradan anlıyoruz ki bu yazılım Hawking için özel olarak üretilmiş... Ünlü fizikçi bu yazılım sayesinde konuşuyor, yazıyor ve kendisini ifade ediyor. ACAT (Assistive Context - Aware Toolkit) isimli yazılım ünlü teknoloji firması Intel tarafından hazırlanmış... Bu yazılım standart bilgisayar ara yüzünün kullanılması mümkün olmadığı durumlarda bilgisayarların kullanılmasını sağlıyor.

1942 doğumlu Hawking, 21 yaşında ALS (motor nöron) hastalığına yakalanıyor. ALS, sinir sistemini felç eden bir hastalık... Merkezi sinir sisteminde hücrelerin kaybı ile ortaya çıkıyor. Bu nedenle kaslarda güçsüzlük başlıyor. Kasların zayıflığı önce ellerde başlıyor. Sonra sıra bacaklara, ağza ve dile kadar geliyor. Ve en sonunda da tüm vücut etkileniyor. ALS sinir sistemini felç etse de beynin zihinsel faaliyetlerine zarar vermeyen bir hastalık... ALS sebebiyle Hawking de vücudunu yönetemiyor. Hareket edemez ve konuşamaz bir halde... İletişimini ve  konuşmasını makineye bağlı olarak gerçekleştirebiliyor.

ACAT ile neler yapıldığını ve nasıl çalıştığını merak etmemek elde değil... Yazılım, Hawking ile Intel'in yıllardır yaptıkları işbirliği ile tasarlanmış. Bir yapay zeka ses sistemi... Yazılım önceleri el ile kontrol ediliyormuş... Şimdi ise yüzdeki kaslarla harfleri seçmeyi sağlıyor. Hawking, yanağında çalışabilen bir kaç kası kullanarak harfleri seçiyor. Gözlüğünde bulunan kızılötesi sensör ve sandalyesindeki tablete sayesinde  söylemek istediklerini tahmin ediyor ve sese dönüştürüyor. Bu, akıllı telefonlardaki yazım tahmin özelliğine benzer şekilde çalışan bir yazılım...


Hawking, iletişim teknolojilerini en erken deneyen kişilerde biri... Çünkü, bu sistemlerle daha hızlı konuşmayı ve yazmayı istiyor. Bilgisayarında normal konuşabilen kişilerin kullandığı kelimelerden daha fazla kelime var. Duygu ve düşüncelerini ifade etmekte sıkıntı çekmiyor. Yazdıkları robotik bir sese dönüşüyor. Sesi robotik olsa da Stephen Hawking bundan çok memnun. Sesinin imzası olduğunu düşünüyor. Yeni güncellemelerle daha doğal bir sese sahip olabilecekken bunu istemiyor.

Teknolojinin önemini bir kez daha görüyoruz. Hawking kariyerinin zirvesinde iken bu hastalığa yakalanıyor. Ancak teknoloji sayesinde dünya ile iletişimi kesilmiyor. Bu yazılım sayesinde konuşuyor, bilgilerini aktarıyor, çalışmalarını sürdürüyor. Unutmayalım, ateist iken  "Evrenin oluşumu bilimsel gerçekliğe dayanır ve bu Tanrı olmadığı anlamına gelmez..." diyerek Allah inancını da bu ses ile aktarmıştı! Aslında ne dediği değil, bir engelli olarak neler yapabildikleri bizi ilgilendirmeli...

İlginç olan şu ki; bu yazılım (bugünkü kadar gelişmiş olmasa bile) yıllardır var. Şimdi ücretsiz hale gelmesi garip değil mi? Öyle ya Hawking'in durumunda olan binlerce hasta bundan daha önce yararlanabilirdi. Böylece bir çok kişinin hayat standardı değişebilirdi. Üstelik kullananlar sayesinde sistem daha da gelişebilirdi... Neyse ki artık ücretsiz, bundan sonra ihtiyacı olan herkes bu teknolojiden ücretsiz olarak yararlanabilecek. Ne diyelim buna da şükür...

ALİYE YÜCEL