SAYI AZ

14 Mayıs'ta yapılacak Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Seçimleri için partiler listelerini Yüksek Seçim Kurulu'na teslim etti. Her seçimde olduğu gibi partilerin listelerinde engelli milletvekili adayları var mı diye merak ettim. Sadece iki isme rastladım. Görme engelli Cemal Donat ve bedensel engelli Serkan Bayram.

Başka engelli aday var mı bilmiyorum. Sayı çok az. Engelli sayısının artmasını beklerken gitgide azalıyor maalesef. Halbuki mecliste daha çok engelli milletvekili olması gerekiyor. 

Daha önce hep yazdığım gibi belki de her engelli grubunu temsil edecek milletvekili meclise girmeli... Görme engelli, işitme engelli, bedensel engelli ve zihinsel engelli yakını gibi...

Partilerin tüzüklerinde engelliler için neler var ve bu konuda neler yapacaklar? Tam olarak bilemiyoruz. Ancak engellilerin yaşam kalitesini yükseltmek için çok  çalışılması gerekiyor. Çünkü sorunların büyük bir bölümünün çözümü siyasetten geçiyor. 

Bu nedenle Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne kaç engelli milletvekilinin  gireceğini merak ediyorum. 

ALİYE YÜCEL

SEÇİMDE GÖRME ENGELLİLERE ŞABLON

Görme engelliler, 14 Mayıs'ta yapılacak Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Seçimi'nde ilk kez kendileri için hazırlanan şablonla oy kullanacaklar. Bu ilk kez yapılan bir uygulama olacak.

Oy pusulalarının şekli belirlenip basım aşamasına gelindikten sonra, oy pusulasındaki mühür basılacak yerler dikkate alınarak mühür delikleri oluşturulacak, her sandığa görme engelliler için şablon gönderilecek.

Önceki seçimlerde, seçim çevresi seçmeni olan akrabalarından birinin, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımıyla oylarını kullanan görme engelliler, artık tek başlarına oy verebilecek. Görme engelliler bu sayede ilk kez kendi başlarına refakatçi olmadan oy kullanabilecek.

Yasa gereği, Yüksek Seçim Kurulu (YSK), görme engelli seçmenlerin tek başlarına ve erişilebilir biçimde oy kullanabilmeleri gerekiyor.

Tüm seçmenler için aynı oy pusulası basılacak, görme engelli seçmenlere, oy kullanma kabinine girerken oy pusulalarıyla kullanacakları şablonlar verilecek.

Oy pusulalarının şekli belirlenip, basım aşamasına gelindikten sonra, oy pusulasındaki mühür basılacak yerler dikkate alınarak mühür delikleri oluşturulacak.

Seçimler için toplam 814 bin 120 görme engelli oy kullanma şablonu oluşturulacak ve bu şablonlar YSK tarafından yurt içi ve dışındaki oy verme yerlerine gönderilecek.

ALİYE YÜCEL 

ENGELLİYE UYGUN KONTEYNER

Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremden sonra bölgede bulunan vatandaşların barınma sorunu için konteynerler hazırlanıyor. Bunların engelliler için uygun olmadığını düşünüyordum. Düzce Valiliği de engelli bireyleri düşünmüş. Valilik, deprem bölgesindeki engelli vatandaşlar için özel konteyner üretiyor. Engelli depremzedelerin hayatlarını bu konteynerler kolaylaştıracak.

Girişinde rampa bulunan, lavaboları, mutfak dolapları ile kapı girişleri tamamen engelli bireylere göre tasarlanan konteynerlerin ilk 8 tanesi deprem bölgesine gönderildi.
Düzce Valisi Cevdet Atay'ın talimatıyla OSB'de bulunan konteyner üretim tesisinin bir kısmı engelli konteyner üretim merkezine çevrildi. Özel üretilen konteynerlerin girişinde engelli rampası bulunuyor. Aynı zamanda lavabo, mutfak dolapları ve sürgülü kapılar tamamen engelli bireylere göre dizayn edildi.

Türkiye Beyazay Derneği Yönetim Kurulu Başkanı  Lokman Ayva, konteynerlerin uygunluğunu kontrol etmek için Düzce'ye geldi. Üretilen engelli konteynerlerini çok beğendiğini ve konteynerlerin engelli bireyler için acil ihtiyaç olduğunu dile getiren Ayva, "Bu konteynerler için ilk talepte bulunduğumuz tarih 5 Mart'tı. İçişleri Bakanımız Süleyman Soylu ile görüştüğümüzde çadırlar ve diğer konteynerlerin engelliler için zor olduğunu söyledik. Çünkü ihtiyaçlarını nasıl giderecek? Depremden kurtulduğuna sevinemeyecek bir durum ortaya çıkıyor. Sayın bakanımız orada acilen bir danışmanını çağırdı ve 'Mimari tasarımını hazırlayın' dedi. Sayın valimiz ile görüştüler. Aradan 20 gün geçti ve hizmete hazır. 20 günde başarı hikayesi yazıldı. İnanın insanlar hayatlarından zevk alır duruma gelecek. Depremden kurtulan engelliler ya da deprem sebebiyle engelli duruma gelen vatandaşlar için muhteşem bir yaşam alanı olmuş. Kapı genişlikleri, rampaları, lavaboları hepsi düşünülmüş. Düzce halkına minnetlerimi sunuyorum. Düzce büyük iş başarmış oldu" dedi.

 

Afet bölgesine yaklaşık bin engelli konteyneri göndereceklerini ifade eden Düzce Valisi Cevdet Atay ise "Öncesinde bin 400 konteyner göndermiştik. Engelli konteynerleri için İçişleri Bakanımızın bir talimatı oldu. Diğer konteynerlerden farklı. Engelli vatandaşlarımız için üretime başladık. Engelli vatandaşlarımızı daha rahat hayatlarını sürdürmesi için konteynerin girişi, içerideki yaşam alanları ona göre dizayn edildi. Bunların 8 tanesini gönderdik ve göndermeye devam ediyoruz. Talimat gelir gelmez hemen hazırlıklarımızı yaptık. Engelli vatandaşlarımız hayatlarını sürdürmeleri için tekerlekli sandalyeler ile rahat girecekleri şekilde üretim yaptık. Bu konteynerler Allah göstermesin ama olabilecek başka olaylarda da kullanılabilecek olan yapılardır. Kentsel dönüşümlerde bile kullanılabilecek durumda. Faydası olur zararı olmaz diye düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

Kaynak: İHA

ALİYE YÜCEL 

ENGELLİ PRENSES İÇİN KAMPANYA

Avustralya Sidney'den Hannah Diviney, Disney'in 'engelli bir prenses' yapması için bir kampanya başlattı. Doğumda beyin felci teşhisi konan 23 yaşındaki Hannah Diviney, Walt Disney Company'nin herkesin görmesi için engelli bir prenses karakteri yaratacağını umuyor.

Diviney, büyürken filmlerde engelli insanların olumlu temsillerini görmüş olsaydı, hayatının ve kendini sevme ve kabullenme yolculuğunun oldukça farklı olacağına inandığını söylüyor.

Hannah Diviney, Reuters'e verdiği röportajda "Kampanya temelde engelli bir Disney prensesi yaratmayı amaçlıyor ve bunun nedeni özellikle Disney prenseslerinin en fazla görünürlük elde etmeleridir" dedi.

Fox News Digitale de "Bu kampanya, bir çocukluk hayalinin somut ve gerçek bir şeye dönüştürülmesidir" dedi.

Kendisi ile ilgili olarak "Temsil benim için önemli çünkü hiç sahip olmadım. 2023 yılında artık bunun böyle olmaması gerektiğini düşünüyorum. Fiziksel bir engelim var. ince ve kaba motor becerilerimi etkiliyor. Bu, dünyayı dolaşmak için tekerlekli sandalye kullandığım anlamına geliyor" diyor ve diğer çocuklardan farklı hissederek büyümenin zor olduğunu söylüyor.

Ayrıca, doğrudan Disney'i hedef alan bir mesajda, "Size bu mesajı, Disney filmlerini her zaman sevmiş ama kendini onlarda hiç görmemiş genç bir kadın olarak yazıyorum. Ayrıca engelli olmayan çocukların bizi ve hayatlarımızı anlamaları için güçlü bir referans noktası sağlamış olursunuz."

Mesajına şöyle devam ediyor: "Engelli bir prenses yaratmak (bu karakterlerin ne kadar etkili olduğunu biliyoruz) dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca çocuğa kendilerini maceralar yaşarken, zengin hayatlar yaşarken ve kendi hikayelerinin kahramanı olurken görmek için paha biçilmez bir şans verecektir. Pek çok çocuğun bilinçaltında bir engelli hayatı özümsediği acı verici fikri ortadan kaldırmak için çalışıyor olmak, neşe, macera, dostluk veya aşk olmadan bir hayat anlamına gelir. Bunun ötesinde, engelli olmayan çocukların bizi ve hayatlarımızı anlamaları için güçlü bir referans noktası sağlamış olursunuz. Korku, kafa karışıklığı ve karmaşanın yerini alacak bir hoşgörü, kabullenme, empati ve anlayış kültürü yaratmış olursunuz." diyor.

Reuters'e göre, bugüne kadar Reese Witherspoon, Jameela Jamil ve Mark Hamill'den gibi ünlüler de kampanyayı destekliyor. Dilekçede bugüne kadar on binlerce imza toplandı. 

Kadınlara yönelik bir çevrimiçi haber platformunda editörlük yapan ve yakın zamanda Avustralya'da yayınlanan "Latecomers" adlı bir dizide rol alan genç kadın, büyüdüğünü ve kendisini diğer çocuklardan farklı hissetmesinin kendisi için zor olduğunu söyledi. 

Hannay Diviney web sitesinde kendisini "Sydney, Avustralya'da önde gelen bir yazar, engellilik ve kadın hakları savunucusu" olarak tanımlıyor.

ALİYE YÜCEL 

KARGA İLE LEYLEK

Bu kez bir Mesnevi hikayesi;

Bir gün, bir bilge, kendi türleriyle uçmayı reddeden iki ayrı cins kuşa rastlar, yol kenarında. Hayli merak eder, bu iki farklı yaratığın nasıl olup da kendi aileleriyle, ait oldukları yerlerde yaşamak istemediklerini, nasıl olup da bir yabancıyı kendi kardeşlerine yeğlediklerini..

Biri karga, biri leylek..

O kadar farklıdır ki kuşlar, ihtimal veremez birbirlerini sevdiklerine, türdeşleriyle değil de, birbirleriyle uçmayı yeğlediklerine..

Öyle ya, karga dediğin kargalarla uçmalıdır, leylek dediğinse leyleklerle...

Yaklaşır ve merakla inceler kuşları...

Tâ ki, her ikisinin de topal olduğunu keşfedinceye kadar...

O zaman anlar ki, birlikte kaçar, birlikte uçar, beraber yaşamaları beklenenlerin yanında tutunamayanlar...

O zaman anlar ki, sahip oldukları değil, sahip olmadıklarıdır kimilerini birbirlerine yakın kılan.. Topal kuşlar birbirlerinin \’arızalarını bilir ve sömürmek ya da örtmek yerine kabullenirler öylesine...

En sahici dostluklar ortak varlıklar üzerine değil, ortak yoksunluklar üzerine kurulanlardır. Aynı şekilde zengin, aynı şekilde mesut olanların, ortak paydaları sabun köpüğü gibidir, uçar..
Ortak acı, ortak hüzün, ortak pürüzdür esas yakınlaştıran, yaklaştıran...

Böyle yazmış Mevlana... 

ALİYE YÜCEL 

NADİR HASTALIKLAR GÜNÜ

Geçtiğimiz salı günü Dünya Nadir Hastalıklar Günü'ydü. Her yıl şubat ayının son günü “Dünya Nadir Hastalıklar Günü” olarak kabul ediliyor. Şubat 4 yılda bir 29 olduğu için de dünya üzerinde pek çok kişiyi etkileyen nadir görülen hastalıklara dikkat çekiliyor.

6000’den fazla nadir hastalık bulunuyor. ALS, SMA, DMD, MS, “erken yaşlanma” hastalığı olarak bilinen Progeria, cam kemik hastalığı, albinizm, tiklerle belli olan tourette sendromu, kaçış sendromu hastalığı, fenilketonüri ve sık görülen kistik fibrozis gibi hastalıklar nadir hastalıklar olarak kabul ediliyor.

Bu hastalıklar "nadir" adını alıyor ancak maalesef ki Türkiye nadir hastalıkların çok yaygın olarak görüldüğü ülkeler arasında bulunuyor. Nadir hastalıkların % 80’inin sebebinin genetik olduğu biliniyor. 

Nadir hastalıklara daha önceleri “yetim hastalıklar” adı veriliyordu. Nedeni de nadir rastlandıkları için bu hastalıklarla ilgili tanı, tetkik ve tedavi olanaklarının sınırlı olmasıydı. 

Nadir hastalıkların birçoğu metabolik, genetik, ilerleyici ve ölümcül oluyor. Nadir hastalıklar, erken tanı ve tedavi olmadığı durumda ilerliyor, kronikleşiyor ve hayatı tehdit ediyor. Bu hastalıklarla ilgili olarak sadece hekimler yeterli olmuyor. Özel beslenme tedavileri ve diyet tedavileri gerekiyor.  

Günümüzde nadir hastalıkların tanı, tetkik ve tedavisi konusunda hız kazandıran pek çok dernek bulunuyor. Sağlık profesyonelleri, hasta ve hasta yakınlarının çabalarıyla kurulan derneklerle nadir hastalıklara bir farkındalık sağlandı.

ALİYE YÜCEL

ENGELLİ HAKLARI ULUSAL EYLEM PLANI

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın yürütücüsü olduğu "Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı (2023-2025)" ile ilgili genelge Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla Resmi Gazetede yayımlandı. Bu konuyu bloguma yazmak isterken deprem gündemi değiştirdi.

 
2030 Engelsiz Vizyon Belgesi’nde;
İçermeci ve Erişilebilir Toplum,
Hakların Korunması ve Adalet, 
Sağlık ve İyilik Hali, 
Kapsayıcı Eğitim, 
Ekonomik Güvence, 
Bağımsız Yaşam, 
Afet ve İnsani Bakımdan Acil Durumlar,  
Uygulama ve İzleme
olarak 8 politika alanı üzerine inşa edilen 8 amaç, 33 hedef ve 107 eylem alanı belirlenmiştir.

 
2030 Engelsiz Vizyon Belgesi’nin eylem planları ile hayata geçirilmesi planlanmıştır. Bu kapsamda 2030 Engelsiz Vizyon Belgesi’nin 2023-2025 yılları arasındaki uygulama aracı olan ilk Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı’nın oluşturulabilmesi amacıyla sorumlu ve ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile başta engellilik alanında faaliyet gösterenler olmak üzere sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin katılımıyla;
İstihdam,
Veri ve İstatistik,
Sportif, Turistik ve Kültürel Faaliyetlere Katılım,
Sağlık ve İyilik Hali,
Erişilebilirlik: Yapılı Çevre,
Erişilebilirlik: Bilgiye Erişim,
Erişilebilirlik: Ulaşım,
Kapsayıcı Eğitim,
Hak Temelli Yaklaşımın Yaygınlaştırılması,  
Bağımsız Yaşam,
Siyasal Yaşama Katılım,
Hakların Korunması,

Adalet ile Karar Mekanizmalarına Katılım
başlıklarında 13 geniş katılımlı çalıştay gerçekleştirilmiştir.

Bu çalıştayların raporları ve kamu kurum ve kuruluşları ile engelli bireyleri temsil eden sivil toplum kuruluşlarının görüşleri doğrultusunda Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı oluşturulmuştur.

Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı, 2030 Engelsiz Vizyon Belgesi’nde de öngörüldüğü üzere; güçlü koordinasyon, çok taraflı iş birliği ve engelli bireyleri temsil eden sivil toplum kuruluşlarının katılımı ile engelliliği ana akımlaştıran ve engelli bireylerin engellilikten kaynaklı ihtiyaçlarını göz önünde bulunduran faaliyetleri içermektedir. 

Kaynak: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın internet Sayfası 

ALİYE YÜCEL