Medyada zaman zaman gördüğümüz “Engelliler İçin Engelsiz
Cami”, “Bu Cami Engelliler İçin Tasarlandı”, “Tarihi Cami Engelliler İçin
Yeniden Düzenlendi”, “Camiye Rampa Yapıldı”, “Camiye Asansör Yapılıyor” gibi
haberler pek çok tesis veya hizmet binası gibi, maalesef ki camilerin de
engelliler için uygun olmadığını gösteriyor.
Camilerin fiziki yapısı da engellilerin ziyaretini,
ibadetini zorlaştırıyor, hatta bazen imkansız hale getiriyor. Engellisin,
camiye gitmek istiyorsun ama camiler hiç uygun değil. Bu camiye gitmek isteyen
engelliler için önemli bir sorun… Camilere erişimin zorluğu anlaşıldığı ve Diyanet
İşleri Başkanlığı da bu konudaki eksikliği hissettiği için çeşitli düzenleme ve
uygulama çalışmaları yapıyor. Ancak yeterli değil…
Pek çok caminin merdivenleri dik ve yüksek, bedensel
engelli birinin çıkması çok zor. Tekerlekli sandalye için rampa yok. Asansör
yok… Belki namaz kılmak için bir sandalyeye oturmak gerekebiliyor. Abdest almak
için gereken lavabo ve tuvaletlere gelince... Bedensel engellilere hitap eden
tuvalet bulmak çok zor hatta imkansız... Caminin abdest alma bölümünde ise bedensel
engelli birinin abdest alması çok zorlukla gerçekleşiyor. Bedensel engelliler (ortopedik) için
camiler erişilmez… Ancak; camiler sadece bedensel engelliler için değil, tüm
engel grupları için ulaşılır ve erişilir olmalı…
Ağır işitenler için, kulaklıklardaki ses düzeyini
yükselten sistem ile camilerin iç alanındaki ses düzeyi yükseltilebilir. Hiç
işitmeyenler için projeksiyon ile hutbe metni yazı ile perdeye yansıtılabilir.
Müftülük tarafından işaret dili bilen bir uzman görevlendirilebilir. Ezan için
uyarı ışıkları yapılabilir. Görme engelliler için; hissedilebilir zemin ve özel
dokuma halılar konulabilir. Böylece görme engellilerin camideki hareketleri
kolaylaşmış olur.
Dinimizde caminin yeri ve önemi büyüktür. Bazı
vecibeler camide yapılmaktadır. Biliyoruz ki camide cemaatle namaz kılmak, evde
namaz kılmaktan çok daha fazla sevaptır. Bu nedenle “Engelli de camiye
gitmesin, evinde namaz kılsın” diye düşünmek ve onları bundan mahrum etmek
doğru olmaz. Engelliler de sorun yaşamadan ve rahatlıkla ibadetlerini
yapabilmelidir. Hiç olmazsa mübarek gün ve gecelerde camide namaz kılmak, vaaz
dinlemek engellinin de hakkıdır.
Engellilerinde camilere gitmekte zorlanmaması,
cemaatle namaz kılmaktan mahrum kalmamaları için kamu alanlarında olduğu için
düzenlemeler zorunlu olmalıdır. Tarihi ve tamamlanmış camilerde düzenlemeler çok
zor olsa da yeni yapılacak camilerde buna mutlaka dikkat edilmelidir. Hiç
olmazsa düzenlemeye uygun olan bazı camiler tespit edilip, o camiler engellilerin
hizmetine uygun hale getirilmeli ve engellilerin hizmetine açılmalıdır. Üstelik
yapılan düzenlemelerin bazıları, hareket zorluğu çeken yaşlı ve hasta olan
cemaat içinde çok faydalı olacaktır.