“Muhteşem Yüzyıl” dizisinde Kanuni Sultan Süleyman karakterini
canlandıran oyuncu Halit Ergenç Türkiye Beyazay Derneği Ankara Şubesi’nin “21
Mart Dünya Down Sendromu Günü” dolayısıyla düzenlediği programa katıldı. “Dünyanın
Melek Yüzleri” adı verilen programda “Benim kardeşim zihinsel engelli… Down
Sendromluların 21. kromozomlarında bir tane daha fazlası var. Onlar hayatı
bizim görmediğimiz, yaşayamadığımız tarafından görüyorlar. Yakınlarında olan
insanlara da aslında oradan görebilmeyi ve hayatın değerini anlayabilmeyi
öğretiyorlar…” diye açıklama yaptı.
Halit Ergenç’in “Benim kardeşim zihinsel engelli…” diyerek bir
açıklama yapmasından çok etkilendim… Çünkü genelde engelliler çevreden
saklanıyor… Yakın çevresi hariç kaç kişi biliyordu bu gerçeği? Çok az… O hiç çekinmeden,
her türlü olumsuz eleştiriyi hiçe sayarak bunu söyledi. Onun bu yaklaşımı pek
çok engelli yakınının içine su serpmiş ve yalnız olmadıklarını hissettirmiştir.
Bundan eminim...
Ünlü oyuncu Halit Ergenç’in bu açıklaması medyanın da dikkatini çekti.
Muhteşem Yüzyıl’ın, muhteşem oyuncusunun engelliye bu yaklaşımı büyük ilgi
gördü. Engellilerin saklandığı bir ülkede ünlü bir sanatçının bunu açıklaması,
çekinmeden söylemesi ilginç geldi. Çünkü bu gerçekten alışılagelmemiş bir açıklamaydı.
Hayatında saklı kalan bu gerçeği onun ağzından duymak etkileyiciydi. Bu nedenle
herkesi şaşırttı.
Engelliyi dışlamak, küçük görmek sadece belli çevrelerde
rastlanmıyor. Hemen hemen her çevrede bu tür tutumlara rastlanıyor. Engelliler
sosyal olarak dışlandıkları için yakınları da bunu gizlemek durumunda
kalıyorlar. Aileler engelli çocuklarını, engelli yakınlarını çevreden
saklıyorlar. Dışarıya çıkarmaktan bile çekiniyorlar… Engelliler toplumun bu
tutumu yüzünden eve hapsedilebiliyor.
Neden aileler çocukları engelli (özellikle de zihinsel ve
psikolojik engelli) olduğunda onlardan utanırlar ve onları saklamak durumunda
kalırlar? Kendilerini suçlarlar? Sanki bu bir suçmuş gibi… Sanki kendileri de suçluymuş
gibi… Böyle hissedip, böyle davranılınca; ünlü ve başarılı birinin çıkıp “Benim
kardeşim zihinsel engelli…” diye açıklama yapması ne büyük bir değer kazanıyor!
Toplum engellilere farklı yaklaşıyor. Engelliler küçük görülüyor, istenmiyor
ve dışlanıyor. Böyle bir gerçek ve bir toplum baskısı var maalesef… Ancak bu
tabuyu yıkmak gerekiyor. Muhteşem Süleyman’da olsan, muhteşem bir hayatın olsa
da engellilik hayatın bir gerçeği… Bundan kaçamayız. Siz engelli olmayabilirsiniz. Ama çocuğunuz, eşiniz, kardeşiniz veya bir yakınınız engelli
olabilir. Bunu asla unutmayalım…
ALİYE YÜCEL
