Geçtiğimiz günlerde ünlü manken ve sunucu Çağla Şikel hakkında suç
duyurusunda bulunuldu. Sebebi de oldukça ilginç... Engellilere hakaret içeren
sözler kullandığı için... Ağrı İl Engelliler Meclisi ve Doğubayazıt Yaşama
Sevinci Engelliler Derneği Başkanı Oktay Topçi, Fox TV'de yayınlanan "Çağla ile Yeni Bir
Gün" isimli programda "engellilere yönelik hakaret içerikli sözler
kullandığı" iddiasıyla Çağla Şikel hakkında Doğubayazıt Cumhuriyet
Başsavcılığı'na şikayet dilekçesi verdi.
Oktay Topçi, bu şikayet ile ilgili "Kendisi Türkiye'ye mal
olmuş birisi. Şimdi biz toplumda engellilerin psikolojisini düzeltmeye
çalışırken Çağla Hanım'ın çıkıp da programında engellilere yönelik 'körler,
sağırlar birbirini ağırlar' sözlerini kullanması gerçekten bizi çok rahatsız
etti. Engellilerin engelini ön plana çıkarmak, bunları kullanmak gerçekten çok
yanlış ve rahatsız edici..." diyerek savcılığa dilekçe verdiklerini ve
Çağla Şikel'den özür dilemesini istediklerini açıkladı.
Ancak şikayet konusu "Körler, sağırlar birbirini
ağırlar" sözü Çağla Şikel'e ait bir söz değil ki... Her gün, her programda
buna benzer öyle çok söz kullanılıyor ki. Bu yazıyı yazarken arada televizyona
bakıyordum TV 8'de O Ses Türkiye programında Acun Ilıcalı da "Körler,
sağırlar birbirini ağırlar" dedi. Merak ediyorum. Bakalım bu nedenle Acun
Ilıcalı'ya da suç duyurusunda bulunan olacak mı? Bu tür sözler için suç duyurusunda
bulunmaya kalkarsak şikayet etmediğimiz hiç kimse kalmaz.
Sonuçta
herkes kullanıyor ama fatura Çağla Şikel'e kesildi. Sanırım
şikayetçi olan dernek bunu bu konuya dikkat çekmek yaptı. Bunun başka bir
açıklaması olamaz. Amaç eğer buysa amaçlarına ulaştıklarını belirteyim. Çünkü
bu şikayet çok dikkat çekti. Bir çok medyada haberleri yapıldı. Engelliler
alanında başarılı çalışmaları olan Hürriyet yazarı sevgili Ayşe Baykal da bu
konudaki görüşlerini yazdı. Yazısında kitabım Engeloji'den de alıntılar
vardı.
Açıkçası engelli farkındalığı konusunda hassas olduğum ve bu
konuda yazdığım halde bundan çok rahatsız olmadım. Evet söylenmese iyi ama,
halk arasında çok kullanılan bir söz... Çağla Şikel'in ağız alışkanlığıyla
söylediği belli... Ben bu kalıplaşmış söz ve deyimlerden ziyade engellilere
bakış açışından dolayı söylenen cümlelerden rahatsızım. Normal insanların (!)
engellileri; acıma ya da küçümseme
unsuru olarak gördüğü için söylediği sözlerden... Örneğin; Hande Yener'e
"Hayatınızda biri var mı? Sevgiliniz var mı? " diye sorulduğunda
"Sakat mıyım? Kör müyüm? Topal mıyım? Tabi ki sevgilim var..." diye
cevap vermesi gibi...
Engellilerin
trajik bir yaşam sürdüğü, normal bir hayat sürdürmediklerine dair bir ön yargı var.
Hande Yener gibi bazı kişiler de engellileri acıma ve
küçümseme unsuru olarak görüyor. İşte bu bakış
açısı, düşünce ve değerlendirme ile söylenen sözler de gün geliyor atasözü ve
deyim oluyor. Atasözleri ve deyimler toplumun; inanç, kültür, duygu ve
düşünce yapısını yansıtıyor. Önce bu bakış açısı
değişmeli ki dilimizden bu sözler uzaklaşsın. Yoksa bu sözleri daha çok
duyacağız.
ALİYE
YÜCEL
