REHBERİNİZ ARTIK CEBİNİZDE

Türkiye Beyazay Derneği, yaptığı etkili çalışmalara bir yenisini ekledi, engellilere rehberlik edecek bir mobil uygulaması başlattı. Uzun süreden beri yazımı, denemesi devam eden "enGrehber" tamamlandı ve artık hizmete hazır. "enGrehber" nedir derseniz; kısaca engelliler için sanal bir asistan… Bilgilendirerek, kullanıcı adına işlemleri yaparak hayatı kolaylaştırabilecek yetenekte bir yapay zeka yazılımı…

Telefonun özelliğine göre ücretsiz olarak Play Store veya App Store’dan "enGrehber"i akıllı telefona indirip kuruyoruz. “Kaydol” bölümünden kaydoluyoruz. Yazarak veya mikrofona sorularımızı soruyoruz. Engellilerle ilgili konuların ve işlerin hayati olduğu düşüncesiyle şimdilik bu alanda katkı yapmaya başladı.  Zamanla daha da gelişip pek çok alanda hizmet edeceği kesin…

Türkiye Beyazay Derneği Genel Koordinasyon Kurulu Üyesi Lokman Avya bu projenin engellilerin bilgiye erişim ihtiyaçlarından doğduğunu belirterek "Aklınıza ne gelirse her türlü soruyu sorabileceğiniz ve karşılığında da en doğru, en iyi ve en güvenilir bilgiye ulaşabileceğiniz bir uygulama gerekiyor. Siz ona her şeyi söylüyorsunuz o da size bulup tek tek anlatıyor. Üstelik karşılıklı olarak konuşarak anlatıyor…" diyor.

"enGrehber" kapsamlı bir proje... Uygulama, aşağı yukarı 30 kadar çağrı merkezi elemanının yapacağı işi tek başına yapacak. Türkiye'nin her yerindeki kişiler aynı bilgiye sahip olacak. İçişleri Bakanlığı'nın desteğiyle yürütülen uygulama bir kamu hizmeti olarak sunuluyor. "enGrehber"in kullanımının yaygınlaştırılması, geliştirilmesine destek verilmesi “Topluma Hizmet Dersi” kapsamında değerlendirilmektedir. 

"enGrehber", interaktif bir şekilde bilgi verdiği için bireyin anlaması daha kolay... Sorulan soruların cevapları bilinmiyorsa bile o konu araştırılıp kullanıcıya ulaştırılıyor. Uygulamanın önemli bir yanı da şu; en çok sorulan sorular, talep edilen bilgiler istatistikler olarak yayınlanacak ve karar mercilerine sunulacak. Böylece politikalar ve stratejiler de üretilmiş olacak…

"enGrehber", sürekli gelişen bir yapay zeka yazılım… Bizim sayemizde gelişecek. Şu şekilde katkı yapabiliriz:

1-    Çok fazla soru sorarak.

2-    Bir konuyu farklı şekillerde sorarak…

3-    Hata yaptığında veya tatminkar cevap vermediğinde engrehber@beyazay.org.tr bildirerek…

4-    Cevabın daha iyi nasıl verilebileceği hakkında önerilerinizi  engrehber@beyazay.org.tr bildirerek…

5-    "enGrehber" daha nasıl faydalı olabilir önerilerinizi engrehber@beyazay.org.tr bildirerek…

6-    Yukarıdaki 5 maddeyi çevrenizdekilerin veya ulaşabildiklerinizin de yapmasını sağlayarak.

ALİYE YÜCEL

BU REHBER BAŞKA REHBER

Türkiye Beyazay Derneği, 1988 yılından bu yana engelli ve engellilik konusunda çeşitli çalışmalar yapıyor. Engellilerin eğitim ve yaşam kalitelerini yükseltiyor. Onların umut ışığı oluyor. Dernek, hedeflerini her geçen gün büyütmeye devam ediyor. Türkiye Beyazay Derneği, yaptığı etkili çalışmalara bir yenisini ekliyor, engellilere rehberlik edecek bir mobil uygulaması başlatıyor. "enGrehber" adı verilen uygulama İçişleri Bakanlığı'nın desteğiyle yürütülecek.

Geçtiğimiz hafta Üsküdar Engelsiz Yaşam Merkezi'nde yapılan "enGrehber" uygulamasının tanıtım toplantısında "Engelliler İçin Bilişim" başlıklı bir bilgilendirmeden sonra "enGrehber" uygulaması hakkında detaylı bilgiler verildi. Türkiye Beyazay Derneği Genel Başkanı Nejla Sümer, enGrehber uygulamasının tanıtım toplantısında engellilerin şartlarını iyileştirmek için inovatif çalışmalar yaptıklarını anlattı.

Toplantının moderatörlüğünü Türkiye Beyazay Derneği Genel Koordinasyon Kurulu Üyesi Lokman Avya yaptı. Lokman Avya, bu projenin engellilerin bilgiye erişim ihtiyaçlarından doğduğunu belirterek "Aklınıza ne gelirse her türlü soruyu sorabileceğiniz ve karşılığında da en doğru, en iyi ve en güvenilir bilgiye ulaşabileceğiniz bir uygulama gerekiyor. Siz ona her şeyi söylüyorsunuz  o da size bulup tek tek anlatıyor. Üstelik karşılıklı olarak konuşarak anlatıyor" diye açıklama yaptı.

"enGrehber" Projesi Direktörü Betül Keklik ise "enGrehber; engelliler, yakınları ve bu alanda faaliyet gösteren kurumlar için hazırlanmış en doğru, en yol gösterici, en kolaylaştırıcı ve en güvenilir bilgiye ulaşılabilecek bir mobil uygulama projesidir. Engelliler için çıkan yasalar, mevzuatlar, hak arama yöntemleri doğru bilinmediğinden, kişiler haklarını öğrenemeyip, savunuculuğunu da yapamamaktadırlar. Tam bu ihtiyaçtan yola çıkılarak oluşturulan "enGrehber", engelli bireylere doğru ve güncel bilgiyi sunmak için hazırlanan mobil uygulamadır. Akıllı telefona indirilen uygulama ile kişiler güvenilir bilgiye erişebilecek" dedi.

Konu ile ilgili olarak Lokman Avya'dan ayrıntılı bilgi aldım. Avya: "Bu kapsamlı bir proje... Uygulama, aşağı yukarı 30 kadar çağrı merkezi elemanının yapacağı işi tek başına yapacak. Türkiye'nin her yerindeki kişiler aynı bilgiye sahip olacak. Farklı şehirlerde farklı uygulamalar olmayacak. Kullanıcılar en son bilgiye ulaşmış olacaklar. Zira kuruluşlardaki memurlara gelen yeni bilgiyi her zaman okuyamadıkları için değişikliklerden haberdar olamıyorlar. Son şeklini değil de eski fakat yasal olmayanı uyguluyorlar. Böylece memurların işi de kolaylaşacak" diye bilgi verdi.

Lokman Avya ayrıca: ""enGrehber", interaktif bir şekilde bilgi vereceği için bireyin anlaması daha kolay olacak. Sorulan soruların cevapları bilinmiyorsa bile o konu araştırılıp kullanıcıya ulaştırılacak. En çok sorulan sorular, talep edilen bilgiler istatistikler olarak yayınlanacak ve karar mercilerine sunulacak ki böylece politikalar, stratejiler üretilmiş olacak" diye ilave etti. Uygulama süreçler tamamladıktan sonra herkes tarafından ücretsiz bir şekilde akıllı telefonlara indirilebilecek.

ALİYE YÜCEL

ICEVI EUROPE 2013 TURKEY

“ICEVI EUROPE 2013 TURKEY” 30 Haziran - 5 Temmuz 2013 tarihleri arasında; Cumhurbaşkanlığı’nın himayesinde, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Türkiye Beyazay Derneği’nin ev sahipliğiyle İstanbul’da düzenlendi. Bilmeyenler için açıklayayım: “ICEVI”, Görmeyenlerin ve Az Görenlerin Eğitimi ve Rehabilitasyonu Uluslararası Konseyi’nin kısa adıdır.

Bu yıl 8.si düzenlenen ICEVI Avrupa 2013 Türkiye Kongresi 1 Temmuz Pazartesi günü Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Prof. Dr. Mustafa İsen, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi, Türkiye Beyazay Derneği Genel Başkanı Lokman Ayva, Dünya ICEVI Başkanı Colin Low, ICEVI Avrupa Başkanı Hans Welling’in açılış konuşmalarıyla başladı. Kongrenin açılışına ünlü sanatçı Ajda Pekkan da katıldı.

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Prof. Dr. Mustafa İsen yaptığı konuşmada engellilik alanında yapılan çalışmalarla ilgili olarak “Bu meselede asıl aşılması gereken zihni engellerdi. On yıllık süre içinde yapılan en önemli işlerden birisi, zihni dönüşümün ortaya çıkmış olmasıdır. Zihni dönüşüm aşıldıktan sonra artık onun önündeki problemler, kendiliğinden teker teker yok olmaya mahkumdur” dedi.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi “On yıl önce Türkiye’de engellilik konusuna, “engelli kişi yardım edilecek kişidir” gözüyle bakılıyordu. Bu nedenle de bütün hizmet anlayışı, sosyal yardıma yönelikti. Son on yılda yaşanan zihinsel dönüşümle, bu durumun “topluma katılım”, “birlikte yaşama zihniyetinin kazandırılması” çalışmasına dönüştü. Bizim de yapmaya çalıştığımız en önemli şey: Birlikte yaşamayı öğrenmek, birlikte yaşayabilmek” diye konuştu.

Türkiye Beyazay Derneği Başkanı Lokman Ayva “11 yaşında görme duyumu kaybettim. Sonra fark ettim ki, ben aslında görürken karanlıkta yaşıyormuşum. Görürken, bazı konulara körmüşüm. Görme duyumu kaybettikten sonra insanların gerçek davranışlarını görmeye başladım. İnsanların pek çoğunun, herhangi bir engeli olan insanların bir şeyi başaramayacağına inanıyor. Hiçbir zaman gerçek bu şekilde değildir. Herkesin bir potansiyeli vardır…” diyerek engelliye bakışın değişmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koydu.

“ICEVI İle Değişmekte Olan Bir Gelecek” sloganı ile uluslararası çalışmalar yapan konseyin, Kaya Ramada Plaza’da gerçekleşen kongresine yüzün üzerinde ülke katıldı. Çeşitli ülkelerden gelen yabancı ve yerli katılımcılar; her yaştaki görme engellileri, topluma ve günlük hayata dahil etmek için yaptıkları çalışmaları kongrede paylaştı. Görme engellilerin eğitiminde ve rehabilitasyonunda gelinen son nokta masaya yatırıldı.

ICEVI’nin düzenlediği kongreye Türkiye’nin ev sahipliği yapması; Türkiye’de de engellilik adına bir şeylerin yapıldığını ve engelliye bakışın değişmeye başladığını gösterdiği için çok çok önemli… “ICEVI İle Değişmekte Olan Bir Gelecek” dileğiyle…

ALİYE YÜCEL

FATİ İLE BİRLİKTE YÜRÜYORUZ

Engellileri ilgilendiren ama engelli olmayan bireylere hitap eden bir kampanya başladı. “Birlikte Yürüyoruz” engelli olmayan bireylere (öncelikli olarak ilk ve orta öğretim öğrencilerine) engellilerle birlikte yaşama kültürünü arttırmak amaçlı olarak başlatıldı. Türkiye Beyazay Derneği tarafından yürütülen ve 3 yıl sürmesi planlanan kampanya geçtiğimiz Kasım ayında başladı.

Kampanya öncesi ülke genelinde yapılan araştırmalarda çıkan sonuçlara göre göre; toplum olarak engelliyi tanımıyor, tanınmadığımız için anlamıyor ve anlamadığı için de doğru bakış açısına sahip olamıyoruz. Böyle olunca da birlikte yürüyemiyoruz. İşte bu kampanya ile engelliyi daha yakından tanıyacağız, aynı dili konuşacağız ve hep birlikte yürüyebileceğiz.

Birlikte Yürüyoruz kampanyasının en farklı ve ilginç yanı kampanya yüzünün “Fati” isimli bir çizgi karakter olması… Fati, elinde beyaz bastonu, gözünde siyah gözlük olan görme engelli çok sevimli bir çocuk… Karanlıkta kitap okuyabilen, top oynayan, bilgisayar kullanabilen, satranç oynayan, sorumluluk sahibi, akıllı, özgüveni yüksek, yetenekli, esprili ve cesur bir kahraman...

Neden Fati ismini aldığını sorduğumuz da Türkiye Beyazay Derneği Genel Başkanı Lokman Ayva “Fati’nin her harfi farklı bir anlam ifade ediyor. F: Farkındalık, A: Akıl, T: Tatbikat, İ: İrticalen (İstem dışı). Fati, öğrenmenin gerçekleştiği süreçtir. Bu kavram ve aşamalar "öğrenmek" işlemidir. Zira öğrenmek davranışlardaki değişikliklerdir.” diyor. Şöyle açıklıyor:

 

F: Farkındalık: Buna, bilmediğini bilmemekten kurtulmak da diyebiliriz. İnsan bilmediğini bilirse araştırır ve doğrusunu bilmeye çalışır. Otomobil kullanmayı bilmediğimizi biliyorsak, ilk aşamayı geçeriz. Pek çok insan engelli ile ilgili doğruları bildiğini sanır ve ilk aşamayı bir türlü geçemezler!

A: Akıl: Akılla öğrenmek… Otomobili kullanmayı bilmediğimizi biliyorsak ve bilmeye çalışıyorsak, otomobili akılla kullanmayı öğretirler. Şurası vites, geri vitesi şöyle yaparsın, ileriye böyle yaparsın diye anlatılınca akılla bu işi yaparsınız. Ama öğrenme tam gerçekleşmemiştir. Zira bu kişi otomobile binse hareket ettiremez. Engellilikle ilgili olarak da böyledir. Engellilerin eğitim görebileceğini, çalışabileceğini, sosyal hayata katılması gerektiğini bilirsiniz. Ama nasıl eğitim gördüğünü veya ona bir şey öğretme konusunu bilmezsiniz.

T: Tatbikat: Bu aşamada, bilmediğinizi fark etmiş, akılla o işi yapabilir duruma gelmişsinizdir ve akılla bildiklerinizi uygulamaya geçersiniz. Otomobile oturmuş, tedirgin ve dikkatlice otomobili hareket ettirmiş, frenle durdurmayı başarmışsınızdır. Henüz vücudunuz aklınızdan habersiz bu işleri yapamaz. Engellilerle ilgili olarak da engelli biriyle eğitim görmeye başlamışsınızdır. Ya da ona eğitim veriyorsunuzdur. Ama hala kör birine işaretle, resimle anlatmaya çalışıyorsunuzdur. Beraber pikniğe gitmişsinizdir ama hala evlenmeyi aklınızın ucundan bile getirememişsinizdir. İçinizden geldiği gibi davranmıyorsunuzdur. Kızamıyor, suçlayamıyorsunuzdur…

İ: İrticalen (İstem dışı): Bu aşamada o kadar çok tatbikat yapmışsınızdır ki artık otomobili kullanırken siz farkında olmadan ayağınız gaza, debriyaja basar, eliniz vitesi değiştirir. Yanınızdaki ile sohbet bile edebilirsiniz. Engellilikle ilgili olarak da yanınızdaki engelli mi değil mi fark etmezsiniz bile. İçinizden nasıl geliyorsa öyle davranırsınız. Onun engelli olup olmadığı çok önemli değildir. Böylelikle öğrenme tamamlanmış ve davranış değişikliği gerçekleşmiş olur”.

Lokman Ayva’nın anlattıklarından anlıyoruz ki Fati, yaşadığı maceralarla pek bilinmeyen engelli dünyasına ışık tutacak… Yaptıklarıyla engellilerin yaşam tarzını öğrenmek için çocuklara olduğu kadar, yetişkinlere de yardımcı olacak… Bu kampanya ile toplum onu tanıyacak, bu sayede görme engelli bireylerin farkında olacak... Fati‘yi ve Fati ile bir engelliyi tanımak isteyen herkes pilot il olan İstanbul’un üç ilçesi Başakşehir, Esenler ve Üsküdar’da başlayan ama tüm Türkiye’ye ve hatta yurt dışına da yayılacak Birlikte Yürüyoruz kampanyasına katılabilir.

 

ALİYE YÜCEL