Engelli bireylerin de herkes gibi gezmeye, yeni yerler görmeye,
seyahat etmeye, tatil yapmaya ihtiyacı var. Engelliler de tatil yapmak istiyor.
Onlarda tatili hak ediyor. Ancak gidilecek, kalınacak tesisler nerede? Pek çok
tesis engellilere uygun değil. Bazı tesislerde düzenlemeler var. Ama bunların birçoğu
engellilerin ihtiyacını karşılayacak düzeyde değil. Karşılayanların da bazı alanları
engellilere uygun olmuyor.
Son yıllarda engelsiz turizm, engelsiz tatil, erişilebilir tatil
adı altında bazı çalışmalar yapılsa da... Engellilere rahat bir tatil
sağlayacak çok az tesis var. Engelliler için ayrı bir tesis yapmak, engelli ve
engelsiz kişilerin birbirlerinden daha da yabancılaşmasına yol açar. Önemli
olan engelli kişilerin de herkesle aynı ortamda tatil yapması olmalıdır. Engellilerde
hayatın her alanında aynı şartlarda yararlanmalıdır. Turizm de bu alanlardan
biri... Bu nedenle bunun göz ardı
edilmemesi gerekiyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı; "Engelli Dostu" tesislere
“Herkes İçin Erişilebilirlik Belgesi" veriyor. Bu belgeyi almaya hak
kazanan tesisler engellilerin daha rahat konaklayabilmesi için düzenlemeler
yapıyor. Bu düzenlemeler tesislere girişten başlıyor. Merdivenler, odalar,
yemekhaneler, havuz, tuvaletler ve banyolar gibi her alanda devam ediyor.
Böylece bir engellinin de tek başına özgürce tatil yapabileceği şartlar
sağlanıyor.
Turistik tesislerin engellilere göre düzenlenmesi ve engelli
odaları denilince, bedensel engelliler için düzenlenmiş odalar akla geliyor.
Evet, bedensel engellilerin rahat kalabileceği
odalar, hareket edebileceği alanlar ve denize girebileceği sahiller gerekiyor. Ancak
diğer engel gruplarının da farklı ihtiyaçları var. İşitme engelliler için işaret dili bilen bir
personel, görme engelliler için de hissedilebilir zeminler, ses uyarıcıları,
Braille alfabesiyle yazılmış broşür gibi... Ancak bütün bunların yasal
zorunluluklar yerine teşvik edici bazı unsurlar sayesinde olması en doğrusu
olur.
Engelliler için yapılacak düzenleme ve uygulamaların maliyetinin
yüksek olacağı düşünülebilir. Ancak bu uzun vadede bunlar kar olarak
dönecektir. Herkes gibi engellilerde rahat hareket ettiği ve alıştığı ortama
tekrar gelmek isterler... Ayrıca; bir gerçekte engelliler için yapılacak bazı
düzenlemelerin yaşlılarında hayatını kolaylaştırmasıdır. Çünkü yaşlılarında birçoğu
hareket zorluğu yaşarlar. Dünyada yaşlı nüfusun arttığını düşünürsek yapılan
düzenlemeler onlara içinde faydalıdır. Böylece bir taşla iki kuş vurulmuş
olacaktır.
Ülkemizin her yerinde engellilere uygun otel, motel ve pansiyon ve
tesisler olmalıdır. Ama özellikle de tatil yörelerinde... Engelli gittiği yerde rahat hareket edip, zorluk
çekmezse ve erişilebilir bir tatil yaparsa tekrar gitmek isteyecektir. Aslında
bu engelli, engelsiz herkes için böyledir. Zorluk ve sıkıntılarla dolu bir
tatili kim ister ki... Herkes için erişilebilir bir tatil için gerekli çalışmalar
devlet ve özel sektör işbirliği ile olmalıdır. Böylece engellilere de iyi bir
tatil yapabilir.
ALİYE YÜCEL
