Engelli
rampaları, tekerlekli sandalye kullanıcıların yükselti farklarını aşmaları için
yapılmış, ergonomik ve güvenlik şartlarını sağlayarak dizayn edilmiş eğimli
platformlardır. Tanım bu ama sosyal medyada bir rampaya rastladım ki. İnanılır
gibi değil. Gördüğüm pek çok rampa maalesef standartlara uygun değil. Ama
böylesi görülmemiştir sanırım. Yapanlara sormak isterdim. Bunu gerçekten bir rampa
olarak mı yaptılar?
Rampaların
bir çoğunun eğimi öyle yanlış yapılıyor ki, mimari standartlardan çok uzak. Yapmış
olmak için yapıldığı belli oluyor. Amaca hizmet etmek şöyle dursun. Daha çok
zarar verecek türden... Tekerlekli sandalyedeki biri çıkmak ya da inmek için
kullandığında düşüp büyük sağlık problemleri hatta hayati tehlike yaşayabilir.
Böyle bir rampaya rastlarsanız bundan uzak durmak gerekiyor. Sakın ha...
Normalde
tekerlekli sandalyeli kişi bir rampayı tek başına kolaylıkla inip çıkabilmeli...
Ancak bazı rampalarda tekerlekli sandalyedeki birinin tek başına inip çıkması
mümkün değil. Hatta, bir kaç kişinin yardımıyla bile kullanılamaz halde. Peki o
zaman bunlar neden böyle yapılır. Bunun tek bir cevabı var. Olsa olsa yapmış
olmak için, dostlar alışverişte görsün diye yapılıyor. Başka bir açıklaması
olabilir mi?
İmar
yönetmeliğinde TSE 9111'e Madde 30'da bina girişleri ve rampalara yer verilmiş.
Rampaların bir standardı var. Belirlenen bu standartlara göre, tekerlekli
sandalyenin çıkacağı yükseklik 15 cm. veya daha az olursa eğim % 8, 15-50 cm.
arasında eğim % 7, 50-100 cm. arasında eğim % 6 ve 100 cm.'in üzerinde ise eğim
% 5 olması gerekiyor. Ama pek çok yerde engelli rampası eğimleri % 20
civarında... Buna hiç dikkat edilmiyor. Rampaların bir denetimi de yok.
Tekerlekli
sandalyede hayatini sürdürenler için hayatı kolaylaştıran bu rampalar, sadece
tekerlekli sandalyeler için değil ki bebek arabaları, bisikletler, çeşitli el
arabaları için de gereklidir. Hatta yaşlıların ve küçük çocuklarında hayatını
kolaylaştırır. Bireysel yapılar da belki ihtiyaç olduğu düşünülmüyor. Ama
çeşitli siteler ve toplu konutlarda bu böyle
yapılıyor maalesef... Halbuki rampalar mutlaka yönetmeliğe uygun şekilde
yapılmalıdır. Bu zor bir şey değildir.
Kimse
tekerlekli sandalye muhtaç olmasın ama olduğunuzda o rampa öyle büyük bir önem
kazanıyor ki... Bu kelimelerle anlatılamaz. O olmazsa bir adım öteye gidemiyorsunuz.
İhtiyacı olmayan asla bilemez. O an ki çaresizliği ancak yaşayan bilir. Çok
önemli bir ihtiyaçtır. Bu nedenle artık standartlara uygun rampalar yapılmalı,
uygun olmayan rampalara ruhsat verilmemelidir. Bunu yapanlara ve ruhsat
verenlere de bir yaptırım olmalıdır. Yoksa faydası yerine zararı olacaktır.
ALİYE
YÜCEL