Aile
ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, engellilerin şehirler arası ulaşımında
erişilebilirliği sağlamak için önemli bir adım attı. Bu nedenle otobüs, tren, gemi,
terminal ve mola yerleri için yeni standartlar getirildi. Aile ve Sosyal
Politikalar Bakanlığı tarafından hazırlanan "Şehirler Arası Yolcu Taşıma
Hizmeti ile Servis ve Turizm Taşımacılığı Hizmetinin Erişilebilir Hale
Getirilmesine Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlandı.
Aile
ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, daha önce şehir içi yolcu taşımacılığı için
erişilebilirlik ve toplu ulaşım hizmeti için düzenlemeler yapmıştı. Bu defa da
engellilerin şehirler arası ulaşımı için düzenleme yaptı. Düzenlemelerden
bahsedersek; kara yollarında hizmet veren araçlar artık erişilebilir olarak
üretilecek. Mevcut araçlarda da tadilat yapılacak. Tadilatlar "Araçların
İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik" hükümlerine göre yapılacak.
Erişebilirliğe uygun üretilen ve tadilatı yapılan araçların kayıtlarına "erişilebilir"
ifadesi yer alacak.
Bu
yönetmeliğe göre deniz yolu ve iç sularda hizmet veren yolcu gemileri
erişilebilir olarak üretilecek. Bu standartlar demir yollarında hizmet veren
trenler içinde geçerli olacak. Trenler, Avrupa Komitesi tarafından yayınlanan
hareket kabiliyeti kişilerle ilgili Karşılıklı İşletilebilirlik İçin Teknik
Şartnamesi'ne uygun üretilecek. Tadilatlar da buna uygun yapılacak. Bu kapsamda
trenlere, engelli yolcuların iniş ve binişlerinde kullanmaları için "biniş
destekleri" eklenecek.
Şehirler
arası ulaşım ve turizm hizmetinde bulunan yazıhanelerde engelliler için
erişilebilir banko olacak. Ayrıca yazıhanelerde görüntülü konuşma ve işaret
dili hizmeti sağlanacak. Firmalar, ulaşım aracı erişilebilir değilse engelli
yolcunu talebini 72 saat içinde karşılamakla yükümlü olacak. Hareket kısıtlılığı
olan yolcular "transfer aparatı" talep ederse bu bilet ve bilgi mesajında yer alacak. Aparat için ek
ücret alınmayacak. Bu aparatı kullanmada eğitim almış şoför ve personel
görevlendirilecek.
Kara yollarında
mola noktalarında bina girişi ve tuvaletler başta olmak üzere, "Erişilebilirlik
İzleme ve Denetleme Yönetmeliği" kapsamındaki esaslara uygun düzenlemeler
yapılacak. Mola noktalarında transfer aparatı temin edilebilecek. Görme engelli
yolcular için de sesli anons ve yönlendirme sistemi bulundurulacak. Terminallerde
de transfer aparatı ve erişilebilirlik için gerekli düzenlemeler yapılacak. Görme
engelli yolcular için de sesli anons ve yönlendirme sistemi olacak. Ayrıca,
işitme engelliler için danışma bankosunda indüksiyon döngü cihazı da
sağlanacak.
Gemilerde görme engelliler için sesli anons ve yönlendirme sistemi bulunacak. İşitme
engelliler için görüntülü konuşma ve işaret dili hizmeti olacak.
Demir yollarında hizmet veren araçlar erişilebilir değilse ve engelli yolcu
talebini 72 saat öncesinde bildirirse "transfer aparatı, rampa, asansör,
merdiven tırmanma aparatı" gibi çözümler sağlanacak.
Hava yoluyla
taşıma hizmeti veren işletmeler de engelli yolculara uygun düzenlemeler
yapacak. Servis taşımacılığı hizmeti verenler de, ücretsiz transfer aparatı
temin edecek, engelli için en uygun kısa güzergah sağlayacak, transfer aparatı
kullanmada eğitim almış şoför ve personel çalıştıracak.
Resmi
Gazete'de yayınlanan ve yürürlüğe giren bu yönetmeliğe göre bütün bu hizmetler
herhangi bir ücret alınmadan sağlanacak. Bu yönetmelik kapsamında yükümlülükleri
yerine getirmeyenlere 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun kapsamında idari
para cezası uygulanacak.
Bu
düzenlemeler engelliler için ne kadar önemli... Haberi okurken çok etkilendim.
Hep yolculuklarım ve çektiğim sıkıntılar aklıma geldi. Otobüse binip, inmek
ayrı bir dert olduğu için mola yerlerinde hiç inmediğimi hatırladım. Tuvaletler
konusunu yazmak bile istemiyorum. Bütün bu zorluklar nedeniyle midir bilmem
seyahatleri hiç sevmem! Dilerim bu yönetmelikteki düzenlemeler sadece kağıt
üzerinde kalmaz ve cezalarla geçiştirilmez. Gerçekten uygulanır. Engelliler de sıkıntı
çekmeden yolculuk yapabilirler. Engelsiz yolculuklar dileğiyle...
ALİYE
YÜCEL