Bir
yazımda engellilere yardım eden köpekleri ele almıştım. Kısaca bahsedersek, yardımcı
köpekler; engellilerin yetersiz kaldığı durumlarda bazı şeyleri yaparak ve engellilerin
bazı ihtiyaçlarının karşılayarak onların hayatını kolaylaştırıyorlar. Bu
köpekler; hizmet köpekleri, rehber köpekler, asistan köpekler, terapi köpekleri
gibi çeşitli isimler alıyorlar. Engellilere en çok yardım ve hizmet eden
hayvanların köpekler olduğunu görüyoruz. Ancak kedi, maymun, kuş, at gibi bazı
hayvanlarda engellilere yardım için eğitilebiliyor.
Gelelim
engellilere yardım eden diğer bazı hayvanlara... Köpeklerden sonra engellilere
en çok yardımcı olan hayvanlardan biri de maymunlar... Amerika'da Capuchin
cinsi maymunlar, bedensel engellilere yardımcı olmak üzere eğitiliyor. Bu
maymunlar Boston'da Yardımcı Eller Derneği'nde eğitim alıyor. Dünyada bedensel
engellilere yardım etmesi için maymunlara eğitim veren başka yer de yok.
Maymunlar
gördüğünü yapan hayvanlar. Bundan yola çıkarak insanları taklit etmesi
sağlanıyor ve bu şekilde eğitiliyorlar. Maymunlar ışıkları, televizyonu, müzik
aletlerini açıp, kapatabiliyor. Engellinin gözlüğünü takıp, kitap sayfalarını
çevirebiliyor. Telefon ve kumanda aletlerini getirebiliyorlar. Meşrubat
şişesini açabiliyor. Bu eğitimler için uzun bir süreç gerektiğini tahmin
edebiliriz. Ancak gelinen sonuç çok faydalı...
Yardım
hayvanlarından biri de minyatür atlar. Çok yaygın olmasa da bu atlar görme
engellilere, aynı köpekler gibi kılavuzluk yapabiliyorlar. Onlara yol gösterici
olarak kullanılıyorlar. Çoğu yerde köpek yerine bu atlar tercih edilebiliyor.
Özellikle de köpeklerin girmesinin uygun görülmediği bazı ortamlarda... Ayrıca
atlar, engeli çocukların fiziksel ve psikolojik gelişimleri için de kullanılıyor.
Biliyoruz
ki, hayvanlar sahiplerini, sahipleri de hayvanlarını çok severler. Aralarında
daima güzel bir bağ oluşur. Bunun pek çok örneğini görüyoruz, biliyoruz. Ancak
buradaki iletişim ve paylaşım bambaşka... Böyle bir hayvana sahip olmak ne büyük
bir şans...
Şimdi
şöyle bir düşünelim. Normal bir kişi için düşen eşyayı yerden almak çok basit
bir harekettir. Oysa tekerlekli sandalyede yaşayan, hareket zorluğu çeken biri
için (hele de yalnızsa) ne zor, çaresiz bir durumdur. İşte o an maymunun onu
yerden alıp uzatması ne güzel bir an, sahibi için de ne paha biçilmez bir
yardımdır. Öyle değil mi?
ALİYE YÜCEL
