ENGELLENEMEYEN YÜKSELİŞ

Tam 6 yıl önce onların kuruluş hikayesini yazmıştım. “Engelliler ve engellilik adına yapılan her türlü çabayı çok önemsiyorum” diyerek… Bu hikaye Adana Ampute Engelliler Spor Kulübü’nün hikayesiydi. Adana'da yaşayan Çukurova Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencisi Murat Kaya, büyük zorluklara rağmen takımı kurmuştu. Murat’ın hiçbir engeli olmadığı halde engelliler için yaptığı böylesine bir çaba beni etkilemişti.

Adana Ampute Engelliler Spor Kulübü Eylül 2013'te kurulmuştu. Kulübün kurucusu ve antrenörü Murat Kaya blogumdan bana ulaşmış ve hikayelerini anlatmıştı. Murat, Ampute Futbol Milli Takımı’yla ilgili okuduğu bir haberden etkilenerek ve bu takım kurmaya karar vermiş, Adana'da Ampute Futbol Takımı kurma girişimlerine başlamıştı. Çevresindekiler bunun çok zor olacağını söylese de bu onu kamçılamıştı.

Takım için önce bir dernek kurmak gerektiği için uzun süre uğraşıp, bir dernek kurmuştu. Üniversitedeki arkadaşları da ona yardım etmiş ve burs paralarını bile takım için harcamışlardı. Adana Ampute Engelliler Spor Kulübü'nün kurulma aşaması çok büyük zorluklar ve maddi sıkıntılara sahne olmuştu. Kulüp kurulduktan sonra belediye malzeme konusunda yardımcı olmuştu. Futbol oynayacakları saha konusunda bile zorluk yaşamışlardı.

Murat Kaya; bu kulübü kurmakla engellileri evden çıkarmış, onları spora yönlendirmiş ve rehabilite etmişti. Bu nedenle Murat'ın yaptıkları takdir edilecek bir çabaydı. Hikayelerini yazdığımda Adana Ampute Engelliler Spor Kulübü'nün pek çok başarılara imza atacaklarına gönülden inanmıştım. Öyle de oldu. Adana Ampute Engelliler Spor Kulübü bu yıl şampiyon oldu. Bunun haberini yine Murat Kaya’nın bana gönderdiği mesajdan öğrendim ve çok sevindim.

Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu, yönetim kurulu toplantısında alınan kararla Koronavirüs (kovid-19) salgını nedeniyle tekerlekli sandalye basketbol, ampute futbol ve oturarak voleybol liglerinin normal sezon sıralamasına göre tescil ettiğini belirtti. Ampute futbolda 1. Lig’deki ilk üç sırada yer alan takımların Süper Lig’e, 2. Lig’de ise her iki grupta lider bulunan ekiplerin 1. Lig’e yükseldiği açıklandı. Böylece Adana Ampute Engelliler Spor Kulübü de şampiyon oldu ve 1. Lig’e çıktı.

Kulübün kurucusu ve antrenörü Murat Kaya şampiyon olmalarıyla ilgili: “Maddi anlamda hiçbir sponsor desteği almadık. Buna rağmen yokluklar içinde, içimizdeki başarı aşkıyla mücadele ederek bileğimizi kimse bükemedi. Sonunda yenilgisiz, kendi imkanlarımızla Ampute Futbol 2. Lig’ini lider olarak tamamladık. Şimdi yeni yolculuğumuzda daha fazla çalışıp başarıya yelken açarak şampiyonluklara uzanacağız…” diyor. Destek verildiğinde daha nice başarılara imza atacaklarına inandığım Adana Ampute Engelliler Spor Kulübü’nü tebrik ediyor, nice şampiyonluklar yaşamaları diliyorum.

ALİYE YÜCEL

OTURARAK VOLEYBOL

Oturarak voleybolu duydunuz mu? Pek çok kişi bunu ilk kez duyuyor olabilir. Çünkü, oturarak voleybol (paravolley) Türkiye'de çok duyulan bir spor dalı değil. Oturarak voleybol bir engelli sporu ve bedensel engelliler tarafından oynanan voleybol çeşididir. Oturarak voleybola; ampute, bacağı veya kolları felçli, bacağı kısa, skolyoz, cüce, MS hastası, polio ve beyin felci geçiren bedensel engelliler katılabiliyor.

 

10x6 metrekarelik bir sahada; erkekler için 1.15 metre, kadınlar için 1.05 metre yüksekliğinde filelerde oynanır. Tahmin edileceği gibi, oturarak voleybolun normal voleyboldan bazı farklılıkları vardır. Servis vuruşu, hücum vuruşu ve blok esnasında oyuncunun bir bölümü yerle temas halinde olmak zorundadır. Takımlarda en az 8 sporcu vardır. Yaş sınırlaması da şöyledir; en küçük sporcu 12 yaşında, en yaşlı sporcu da 50 yaşında olabilir.

Oturarak voleybol, dünyanın bir çok yerinde  ve Paralimpik Oyunları'nda (Engelli Olimpiyatları) yıllardır oynanmaktadır. İlk olarak 1956 yılında Hollandalı Spor Komitesi tarafından kurulmuştur. Ülkemizde 2005 yılında tanıtım seminerleri ve antrenörlük kurslarıyla başlamış, 2006 yılında BESF tarafından branş olarak tanınmıştır. Çeşitli şampiyonalar, milli takım kampları ve özel turnuvalar ile devam etmiş. Ancak Türkiye'de  oturarak voleybol ligi  yıllar sonra 2016 yılında kurulmuştur.

Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu (TBESF) tarafından düzenlenen Türkiye Oturarak Voleybol Ligi 1. Lig 1. Etap Karşılaşmaları bu hafta 17-18-19 Şubat tarihlerinde Karabük'te yapıldı. 3 gün süren karşılaşmalarda Karabük, Zonguldak, Samsun, Adana, Konya, Muğla, Diyarbakır ve Karaman'dan 9 takım mücadele etti. 1. Lig 1. Etap karşılaşmaları sonrası A Grubu'nda Zonguldak Ereğli Belediyespor 12 puanla, B Grubu'nda ise Adana Umudun Işığı 9 puanla lider oldu.

Bu hafta yapılan karşılaşmalardan kaç kişinin haberi oldu? Maalesef çok az kişi bunu duydu. Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu Asbaşkanı Oğuz Çerik yaptığı açıklamada bundan yakındı ve "Oturarak voleybol sporu dünyada üst sıralara ulaşıyor. Ancak henüz Türkiye'de istenen seviyede değil..." diye bir açıklama yaptı. Ülkemizde maalesef engelli sporlarına ilgi çok az. Bu nedenle oturarak voleybol da bundan payını alıyor. Oysa ülkemizde diğer spor dalları gibi engelli sporu da her türlü ilgi ve desteği görmeli... 

ALİYE YÜCEL  

2016 PARALİMPİK OYUNLARI BAŞLADI

2016 Paralimpik Oyunları (Engelli Olimpiyatları) görkemli bir açılış töreniyle başladı. Rio 2016 Paralimpik Oyunları 7 Eylül-18 Eylül tarihleri arasında yapılacak. Brezilya Rio'da yapılan olimpiyatlara 160 ülkeden 4148 sporcu 23 branşta katılıyor. Ülkemizi de üç farklı 79 sporcumuz temsil ediyor. Bedensel Engelliler Spor Federasyonu'ndan 49, Görme Engelliler Spor  Federasyonu'ndan 29, Özel Sporcular Federasyonu'ndan bir sporcu ile Paralimpik Olimpiyatları'na katılıyoruz.

79 sporcumuzun federasyonlara göre branşları şöyle; Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu'ndan; atıcılık, masa tenisi, okçuluk, atletizm, halter, yüzme, tekerlekli sandalye tenisi, tekerlekli sandalye basketbol. Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonu'ndan; B1 futbol, kadınlar golbol, erkekler golbol, judo, atletizm ve Özel Sporcular Federasyonu'ndan ise atletizm.

Paralimpik Oyunları, çeşitli engel gruplarından sporcuların katıldığı ve farklı sporların yapıldığı bir etkinliktir. “Paralympic” kelimesi İngilizce engelli anlamına gelen “Paralyzed” ve “Olympic” kelimelerinin birleşmesinden meydana gelir. Yaz ve Kış Oyunları olmak üzere olimpiyatların bitmesinden iki hafta sonra yine aynı ülkede yapılır. Engelli olimpiyatlarının fikir babası Sir Ludwig Guttman’dır. Nörolog Doktor Guttman, genç felçli gazilere bakarken, onların rehabilitasyonunda sporun önemini keşfetmiş ve tekerlekli sandalyedeki engellilere aktiviteler düzenlemiştir.

Sir Ludwig Guttman’ın düzenlediği 1. Stoke Mandeville Tekerlekli Sandalye Oyunları, 1948 Londra Olimpiyat Oyunlar ile aynı tarihte yapılmıştır. 2. Dünya Savaşı gazilerinin katılımıyla düzenlenen organizasyon, dört yıl sonra Hollandalı sporcuların katılımıyla uluslararası olmuştur. Engelli sporcular için olimpik stildeki ilk organizasyon ise 1960 yılında Roma Olimpiyatları’nın ardından yapılmıştır. Paralimpik Oyunları, 2008 yılında olimpiyatlardan sonra uluslararası ikinci büyük spor yarışması haline gelmiştir.

Ülkemiz ilk kez 1992 yılında Barcelona'da yapılan Paralimpik Oyunları'na bir yüzücüyle katıldı. 2000 yılında Sidney Paralimpik Oyunları'na da bir sporcu ile katıldı. 2004 Atina'ya 8, 2008 Pekin'e 16 sporcu ile katıldık. Bir önceki Londra 2012 Paralimpik Yaz Oyunları’na ise ülkemizden 69 sporcu ile katılmıştık. Londra'da 1 altın, 5 gümüş ve 4 bronz olmak üzere toplamda 10 madalya kazanmıştık. Bu yılda güzel başladık. Halterde 40 kiloda Nazmiye Muslu Muratlı 109 kiloyla dünya rekoru kırarak altın madalya kazandı.

Rio 2016 Paralimpik Oyunları TRT'den yayınlanıyor. Zaman zaman seyrediyorum. Maalesef devamlı seyretmenin imkanı yok. Öyle etkileyici, öyle güzel görüntüler var ki... Keşke tüm sporseverler seyredebilse... Azmi, başarıları ve yaşama sevincini görebilse... Önümüzdeki hafta bitecek ve kaç madalya aldığımız da belli olacak. Gönlümüz ve dualarımız sporcularımızla... Ay-yıldızlı bayrağımızın daha çok dalgalanması dileğiyle...

ALİYE YÜCEL

AMPUTE FUTBOL

 

 

Amputasyon, ağır bir şekilde hasar görmüş, hastalıklı, fonksiyonlarını kaybetmiş kol, bacak, el veya ayağın tümünün ya da bir kısmının kesilerek vücuttan atılması işlemidir. Ampute Futbol (Engelli Futbolu) ise; bacaklarından biri olmayan sporcuların koltuk değneği (kanadyen) kullanarak oynadığı bir engelli sporudur.

 

Ampute Futbol Takımı, 6 oyuncu ve 1 kaleciden oluşur. Kaleciler tek kolludur. Ampute futbolda diğer futboldan farklı kendine özgü bazı kurallar vardır. Karşılaşmalar, 25’şer dakikalık 2 devreden oluşur. Devre araları 10 dakikadır. Taç atışı ayakla yapılır. Ofsayt yoktur. Oyuncu değneğiyle topu atamaz. Oyuncu değişikliğinde sınır yoktur. Her iki takımında mola hakkı vardır. Oyuncuların kesik uzuvlarıyla topa dokunmaları yasaktır...

 

Ampute Futbol, 2. Dünya Savaşı sonrası gaziler arasında başlamıştır. 1998 yılından bu yana da Avrupa ve Dünya Şampiyonları organize edilmektedir. Türkiye’de ilk olarak 2003 yılında Karagücü Ampute Futbol Takımı, Uluslararası Ampute Futbol Federasyonu (IAFF) kuralarına uygun olarak çalışmalara başlamıştır.

 

Bedensel Engelliler Spor Federasyonu da Ampute futbolun Türkiye’de tanınması ve lig kurulması için 2004 yılında faaliyet programına almış ve çalışmalara başlamıştır. Ampute futbolun Türkiye’deki gelişimine paralel olarak Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu (TBESF) tarafından 2009 – 2010 sezonunda Türkiye Ampute Futbol Süper Ligi kurulması kararı alınmıştır.

 

 

Ampute Milli Takımımız 16 ile 35 yaş arasındaki futbolculardan oluşuyor. İçlerinde dört gazi sporcu da var. Ampute Futbol, Türkiye’de çok geç başlamasına rağmen büyük başarılar elde edildi. Milli takımımız Ampute Futbol Dünya Kupası’nda şampiyonluğu kıl payı kaçırmıştır. Kendi branşında da dünyanın sayılı takımları arasında yer almaktadır.

 

Daha önce ülkemize iki dünya üçüncülüğü ve Avrupa ikinciliği kazandıran Ampute Milli Takımımız 7 – 14 Ekim 2012 tarihleri arasında Rusya’da yapılan Ampute Futbol Dünya Kupası’na katıldı. Rusya’nın Kaliningrad kentinde düzenlenen şampiyonada 12 takım arasında yarı finale kalma başarısını gösterdi. Final şansını kaçıran millilerimiz bugün Arjantin’le karşılaştı ve bu maçı 3 – 0 kazanarak, üçüncü kez dünya üçüncüsü oldu.

 

Ampute futbola sadece bir spor karşılaşması olarak bakmamak gerekir. Bedensel bir eksikliğin sosyal hayatın içinde olmaya engel teşkil etmediğini göstermesi, her türlü şartlarda hayata bağlanmak gerektiği, engellerle başa çıkmanın bir yolu olduğunu görmek acısından çok önemli… Ama asıl önemli olan engelli biri olarak sporcu kimliği kazanmak ve bu kimlikle uluslararası bir başarı elde etmek…

 

Peki, tüm bunlardan, dünya kupasına katılan ve bugün üçüncülük için mücadele veren bir milli takımımız olduğundan kaç kişinin haberi var? Futbolun çok büyük ilgi gördüğü ülkemizde Ampute futbolun bilinmemesi ve ilginin az olması çok üzücü… Ampute Milli Takımımız bu kadar önemli başarılar yakalarken medyada yeteri kadar yer almaması ise garip bir durum…

 

 

ALİYE YÜCEL