Nikaragua'nın
Managua Granada şehrinde sadece işitme engellilerin çalıştığı bir kafe var. Gülücükler
Kafe (Cafe de las Sonrisas) adı verilen bu işletmede tüm personel işitme
engelli kişilerden oluşuyor. Garsonlar ve aşçılar dahil kafede çalışan herkes
işitme engelli... Oldukça ilginç değil mi? Sadece ellerin konuştuğu, yüzlerin
güldüğü sessiz bir kafe...
Kafenin
menüsünde ise "Gülümsemeden başka bir evrensel dil yoktur" cümlesi
yazılmış... Bu cümle ne kadar anlamlı ve ne çok şey anlatıyor. Gülmek en etkili
iletişim aracı ve gülümsemek herkesin anladığı bir dil... Kafedeki duvarlar
boydan boya; hesabı isteme, su isteme, "hoş geldiniz", "teşekkür
ederim" gibi bazı cümleler ve işaret dili harflerinin yer aldığı
çizimlerle dolu...
Bu kafede
işitme engelliler çalışsa da sadece işitme engelliler gelmiyor tabii ki... Gelen müşteri eğer işitme engelli değilse ya
da işaret dili bilmiyorsa bile isteğini anlatabiliyor. Müşteri hiç konuşmadan, bir şey söylemeden menüdeki
bir yeri işaret ediyor. Garson müşteriye bakıyor, gülümseyerek başıyla
onaylıyor. Böylece sipariş verilmiş oluyor.
Bu
kafenin sahibi Antonio Prieto Bunuel isimli bir İspanyol. Çevresindekiler tarafından çok seviliyor. Ona "Antonio Amca" diyorlar. Antonio Prieto
Bunuel, Kafesiyle ilgili olarak "Bütün personelin işitme engellilerden
oluştuğu bir yer açmaya karar verdim. Görüldüğü üzere kafe sorunsuz işliyor.
Hedefim, engelli personel çalıştırma konusunda diğer işletmelerin korkularını
yenmeleri için bir örnek oluşturmak..." diyor. Gerçekten de engellilere
istihdam sağlayarak, örnek olabilecek bir sosyal hizmet yapıyor.
İşitme
engelliler iletişimin çok yoğun olduğu işlerde pek çalıştırılamazlar. Çünkü, hem
onlar için, hem de muhatap oldukları kişiler açısından zor olacağı düşünülür. Ancak
burada bu engel aşılmış. Birebir iletişimin olması gereken bir işletmede
çalışıyorlar. Bu onlar için engelleri aşmada çok önemli bir adım. Gelen
kişiler, işitme engelli olmasalar bile duvarların yardımıyla onlarla iletişimin
bir yolunu buluyorlar.
Türkiye'de
de sadece engellilerin çalıştığı çeşitli işletmeler var. Down sendromlu
elemanların çalıştığı kafeler gibi... Ancak bildiğim kadarıyla sadece işitme
engellilerin çalıştığı bir yer yok. Ama örneğini gördüğümüz gibi olabiliyor. Keşke
ülkemizde de olsa... Böylece işitme engelliler de iletişimin olduğu yerlerde
bir iş bulup çalışabilirler. İşitme
engelliler buna hazır. Sadece onlara böyle bir imkan verecek duyarlı işverenler
ve işletmelerin olması gerekiyor.
ALİYE
YÜCEL
